در چند دهه گذشته غرب با استفاده از اوضاع افغانستان تسلط بیشتری بر پاکستان پیدا کرد، اما بعد از شکست آمریکا در افغانستان طبعا تا حدودی دولت پاکستان این امکان را پیدا کرد که نسبت به گذشته بتواند تصمیمات مناسبتی را در رابطه با ایران اتخاذ کند.
بویژه آنکه دولت سیزدهم از ابتدای استقرار سیاست همکاری، افزایش مبادلات و دیپلماسی فعال با همسایگان را جزو سیاست خود قرار داد و به همین دلیل طی یکی دو سال گذشته برنامه سفر رئیس جمهور مطرح بود، اما بنا به دلایلی از منظر سیاسی و بین المللی و منطقهای این سفر عملی نشد، اما در مقطع کنونی به نظر میرسد شاید بهترین فرصت برای جمهوری اسلامی بود که در این سفر هم در ارتباط همکاریها و مبادلات دوجانبه تصمیمات مهمی گرفته شود و هم در مورد مسائل منطقهای.
همچنین قرائن نشان میدهد دولت پاکستان با توجه به تحولات اخیری که روی داده عملا تمایل بیشتری نسبت به توسعه همکاریها با ایران در زمینههای مختلف را در مقایسه با دورههای گذشته داشته باشد.
از این رو میتوان پیشبینی کرد که سفر رئیس جمهور به پاکستان موفقیت آمیز باشد بویژه اگر مقامات دو کشور بتوانند در زمینههای امنیتی و دفاعی همکاریهای بیشتری را تعریف کنند قطعا برای دو دولت مزایایی دارد که شاید در میان همسایگان کمتر چنین تعاملاتی اتفاق بیفتد.
خوشبختانه دولت سیزدهم هم دراین زمینه مقدمات و تمهیدات خوبی را فراهم کرده است و به نظر میرسد که در این سفر دو کشور بتواند شرایط را برای همکاریهای بیشتر فراهم کنند.
نکتهای که معمولا در این گونه سفرها تکرار میشود موضوع پیگیری جدی در اجرای توافقات و مذاکرات و توسعه روابط با دستگاههای مختلف صورت گیرد. این کار حتما باید انجام شود و به صرف سفر و امضای یادداشت تفاهم، قرارداد و بیانیه اکتفا نشود.
در شرایط کنونی یکی از زمنیههای خوبی که در حوزه همکاری میان ایران و پاکستان میتواند مورد توجه جدی قرار گیرد همکاریهای مرزی و بازارچههای مرزی است. همچنین موضوع گردشگری هم یکی ازحوزههایی است که باید مورد توجه دو دولت قرار گیرد. در حال حاضر بیش از ۵۰ میلیون در پاکستان زندگی میکنند که بسیار علاقمندند به زیارت اماکن مقدسه ایران بیایند و این نکته مهمی است که متاسفانه تاکنون چندان به آن پرداخته نشده و امیدوارم که در این سفر این مساله از زوایای مختلف مورد بررسی قرار گیرد و تصمیم جدی برای مهیا کردن تسهیلات لازم و گسترش روابط مردمی و همسایگی میان دو کشور اتخاذ شود.
اگر روابط ایران و پاکستان توسعه پیدا کند قطعا در تعاملات جمهوری اسلامی با کشورهای آسیای میانه و افغانستان اتفاقات مثبتی خواهد افتاد.
در اینجا باید این نکته را متذکر شد که به دلیل اشتراکات فرهنگی مساله زبان، ادبیات، شعر، هنر و تاریخ تمدن اسلامی شرایط بخوبی مهیا است تا زمینه مراودات میان دو ملت از منظر فرهنگ فراهم شود.