چند روزی تا برپایی چهلودومین جشنواره فیلم فجر باقی نمانده و بهنظر میرسید بعد از دیدار وزیر ارشاد و شهرداری تهران برای حل اختلافاتی که در زمینه همکاری معاونت فرهنگی شهرداری با دبیرخانه فیلم فجر مطرح شده بود، با در اختیار گذاشتن برج میلاد بهعنوان کاخ جشنواره چهلودوم به پایان رسیده باشد تا این نهادبرای برگزاری هرچه باشکوهتر برگزار کردن رویداد ملی جشنواره فیلم فجر همصدا شده باشند. اما به دور ازحواشی فیلم «بی بدن» و برج میلاد که به نظر ختم به خیر شد، هنوز معلوم نیست شهرداری که یکی از وظایفش بسترسازی برای افزایش نشاط اجتماعی است. چه اقداماتی را پیشبینی و اجرا کرده است. تنها سه روز مانده به برپایی چهلودومین جشنواره فیلم فجر اما شاهدیم که سازههای شهری خالی از تبلیغات این رویداد هنری هستند و با توجه به سخنان شهردار تهران در حمایت از این رویداد، انگار هنوز حواشی به قوت خود باقی است.
تجربه سال گذشته تکرار نشود!
سال گذشته نیز در آستانه برپایی جشنواره فیلم فجر در گزارشی به موضوع بیتوجهی شهرداری تهران به رویدادهای هنری فجر اشاره کردیم که نتیجه آن درگیر شدن برخی از سازههای تبلیغاتی شهر به مهمترین رویداد سینمایی کشور بود. البته گرچه شهرداری بخشی از ترک فعل خود راجبران کرد اما براساس نگاه منتقدان، ازظرفیت گسترده ۲۴ فیلم جشنواره فجر در تبلیغات برای توسعه شادی بهره برداری نشد وتبلیغات شهری به شکل ارائه بی سلیقه ای ازپوستر جشنواره فجر محدود شد.البته بعدها با حمایت زاکانی شهردار تهران از فیلم «اتاقک گلی» پوستر این فیلم روی بیلبوردها آمد و تا مدتها ماندگار شد. برهمین اساس تولیدکنندگان سینمایی معتقدند شهرداری تهران و دیگر دستگاههای متولی باید جاهای مشخصی را در سطح شهر برای تبلیغ فیلمهای سینمایی اختصاص دهند و حداقل با نمایش پوستر فیلمهایی که در جشنواره فجربه نمایش گذاشته میشوند در جهت ایجاد و توسعه نشاط اجتماعی بهره ببرد.
احساس نیاز برای تبلیغ جشنواره فیلم فجر
باید توجه داشته باشیم یکی از نیازهای اساسی محصولات فرهنگی است که میتواند در جهت امیدآفرینی، نشاط اجتماعی، شناخت هویت ملی و... کمککننده باشد. سینما در شرایط حال حاضر نیاز به همیاری تمام دستگاههای فرهنگی دارد تا بتواند هزینه تمام شده فیلمها را که این روزها بهدلیل چالشهای اقتصادی و تحریمها افزایش یافته، تامین کند. براساس نظر کارشناسان در حالحاضر هزینه تبلیغات تجاری برای ۵۰ بیلبورد در تهران در بازه زمانی ۳۰ تا ۴۰ روز، نزدیک به هشت میلیارد تومان است و برای محصولات فرهنگی با تعرفه ۲۵ درصد حساب میشود که بسته به نقاط و ابعاد بیلبورد، تعداد روز آن کم و زیاد میشود.بنابراین با احتساب میزان تعرفه ۲۵ درصد برای محصولات فرهنگی در بازه زمانی ۳۰ تا ۴۰ روزه، هزینه تبلیغات رقمی حدودشش میلیارد تومان میشود که عملا ازعهده تولیدکنندگان آثار سینمایی خارج است.این درحالی است که وظیفه شهرداری این است که به نشاط آفرینی در رویدادهای هنری فجر بپردازد و از این فرصت آماده درزمینه تبلیغات شهری بهره برد. یادمان نرود جشنواره همیشه در همین تاریخ برگزار می شود و برنامه ریزی برای آن سخت نیست.
موجسازی با فرهنگ
شهرداری در همه دنیا بهعنوان یک نهاد فرهنگی شناخته میشود که تلاش میکند شهروندان را به استفاده از ابزارهای فرهنگساز مثل سینما و تئاتر ترغیب کنند اما این موضوع، حلقه گمشدهای در تبلیغات شهری ایران به حساب میآید و عملا سازههای تبلیغاتی شهر، محل درآمدی برای شهرداری برای استفاده در عملیات عمرانی است. اینکه شهر نیاز به تبلیغات تجاری دارد و شهرداری هم نیازمند درآمد است برکسی پوشیده نیست اما طی سالیان سال هنوز معلوم نشده جایگاه تبلیغات فرهنگی در شهر کجاست؟ تهران به عنوان کلانشهر و پایتخت کشور اسلامی ایران، شهرداران مختلفی را طی چند دهه اخیر به خود دیده اما کمتر پیش آمده جایگاه مشخصی را برای تبلیغات فرهنگی در میان سازههای تبلیغاتی شهر فراهم کنند. اینکه برخی وعده دادند در میدانهای اصلی شهر و خیابانهای با بافت فرهنگی، سازههایی را برای تبلیغات کتاب، تئاتر، سینما، موسیقی و نمایشگاههای تجسمی فراهم میکنند،سالهاستکه به سرنوشت نامعلومی دچار است.البته نباید ازبرخی اقدامات قابلتوجه شهرداران تهران نیز غافل شد. اقداماتی که در طول سالهای گذشته برگزار شدند و توانستند نظر شهروندان را نیز به خود جلب کنند؛ مانند نمایش آثار هنری برسازههای تبلیغاتی، معرفی میراث فرهنگی و گردشگری، معرفی کتاب، معرفی شاعران و... اما این رویدادها هیچگاه به یک رویه ثابت بدل نشدند و مثل موجی آمدند و رفتند. ندیده گرفتن ظرفیت جشنواره فجر، نشان از یک غفلت بزرگ دارد.
تبلیغات محیطی جشنواره فیلم فجر هنوز آماده نیست
مجید قادریآذر،معاون فرهنگی سازمان زیباسازی شهرداری تهران درپاسخ به این پرسش خبرنگار جامجم که سازمان زیباسازی شهرداری درتعامل باجشنوارههای فجرچه اقداماتی داشته، گفت: قسمتهای مختلف شهرداری درتعامل با جشنوارههای فجر هستند؛ هم درزمینه موضوع برگزاری وهم دراختیار قراردادن فضاهایی مانند برج میلاد، شهرداری تهران اقدامات مختلفی را انجام داده است.
قادریآذر در پاسخ به اینکه این روزها جشنواره تئاتر فجر در حال برگزاری است اما در شهر نشانی از تبلیغات شهری نیست، توضیح داد: این روزها در حوزه اکران شهری آثار مربوط به جشنواره تئاتر فجر، سازمان زیباسازی شهر تهران، پویشهای مختلفی دارد که باتوجه به گستره جشنواره فجر در سطح شهر، اطلاعرسانیها و اقدامات مختلفی مثل نصب بنر و بیلبورد (آگهینما) انجام شده است. از زمانی که جشنواره تئاتر فجر فایلهای تبلیغاتی را به ما تحویل داد، اکران شهری را شروع شد و اگر دیر اقدام شده، موضوع از طرف جشنوارهها باید دنبال شود.
معاون فرهنگی سازمان زیباسازی شهرداری تهران درخصوص اینکه ازسه روزدیگر جشنواره فیلم فجر آغاز میشود اما هنوز تبلیغاتی از این رویداد بر سازههای تبلیغاتی شهر نیست، یادآوری کرد: در مورد سایر بخشهای جشنوارههای فجر مانند چهل ودومین جشنواره فیلم فجرهم به محض رسیدن فایلهای تبلیغاتی به ما، اکرانهای شهری طبق روال و توافق انجام میشود.
قادریآذر با اشاره به اینکه جلسه خوبی با جشنواره تجسمی فجر و امیر عبدالحسینی، دبیر شانزدهمین جشنواره تجسمی فجر داشته، گفت: امسال برای اولین بار بخش نقاشی دیواری به آثار تجسمی اضافه شد که با تعامل سازمان زیباسازی شهر تهران صورت گرفته و سه اثر برگزیده از سوی سازمان زیباسازی شهر تهران جدا از جوایزی که از سوی جشنواره دریافت میکنند، خریده میشود و در آینده برای اکران شهری یا نقاشی روی دیوار استفاده خواهد شد. سعی کردیم تعاملات خود را در هر زمینهای که ظرفیت آن را داشته باشیم با جشنوارههای فجر گسترش دهیم.
او درپاسخ به این پرسش که درآستانه جشنواره فیلم فجر درجهت مشارکت بیشتر در رویدادهای فرهنگی و هنری چه برنامههایی دارید، عنوان کرد: در حوزه سازمان زیباسازی، اکرانهای فرهنگی جای میگیرد که شامل معرفی فیلمها، پوستر جشنواره و مکانهای برگزاری جشنواره میشود که تمام این تعاملات با دبیرخانه جشنواره فیلم فجر انجام میشود.
قادریآذر با اشاره به اینکه هنوز برای ما پوسترها ومواد تبلیغی را ارسال نکردند، تشریح کرد: اگر این ارسال صورت بگیرد، میتوانیم بهزودی در اکرانهای شهری از آنها بهره ببریم.