ایران نیز با توجه به مرزهای آبی شمال وجنوب کشور ازبازیگران اصلی امنیت آبی و مسیرهای دریایی درمنطقه است. آموزش نیروی دریایی ازموضوعات بسیار مهمی است که با توجه به شرایط خاص آبهای آزاد با دشواریهای بسیاری همراه است. به همین علت ایجاد شرایط آموزشی استاندارد ومناسب برای آشنا کردن افراد پیش از ورود به شرایط واقعی میتواند درافزایش بازده دورههای آموزشی بسیار مؤثرباشد؛ فناوری ویژهای که اکنون در کشور بومیسازی شده است.
از اهمیت دریا، دریانوردی و کشتیرانی بسیار میتوان گفت اماحتی داشتن بهترین و گرانقیمتترین تجهیزات بدون کاربر کاربلد هیچ تفاوتی با نداشتن آن ندارد، لذاهمیشه تربیت وپرورش نیروی انسانی کارآمد مهمترین دغدغه فعالان حوزه دریانوردی است. تربیت و آموزش نیروی انسانی علاوه بر مباحث تئوری باید با تجربههای عملی و قرارگیری در شرایط عملیاتی همراه شود تا بتواند فرد را برای تمام سناریوهای ممکن ومحتمل آماده کند. ازطرفی در دریا و کشتی اولین اشتباه میتواند آخرین اشتباه باشد. پس چگونه میتوان در امنیت کامل و بدون خطر از دسترفتن منابع انسانی و تجهیزاتی به آموزش دریانوردان پرداخت و آنان را برای فعالیت در کشتی و دریا آمادهکرد؟
واقعیترین کشتی مجازی
شرکت دانشبنیان «دریا پردازشگران سورین طبرستان» درسال۱۳۹۶ پاسخی برای این نیازکشورارائه کرد؛ اختراع و طراحی صفر تا صد، سامانه «شبیهساز پل فرماندهی کشتی»برای اولین بار درایران و به عنوان چهارمین کشور در جهان، حاصل تلاشهای چند ساله حبیب توکلی و علی محمودجانلو و سایر همکارانش دراین مجموعه دانشبنیان است. به گفته توکلی به دلیل تحریمهای گسترده و دسترسی نداشتن به اطلاعات شناورهای ساخت خارج و نیز بنادر و آبراههای سراسر دنیا و نبود تمایل به همکاری از سوی دیگر همکاران بینالمللی، مهندسی معکوس تنها راهحل و پاسخ برای طراحی وساخت این سامانه بود.سامانه شبیهساز پل فرماندهی کشتی در حالت شرایط عملیاتی کامل، دارای یک پل اصلی با پردازش تصویر ۲۷۰درجه وچند پل فرعی ۱۸۰درجه است وتمام تجهیزات موجود در یک عرشه کشتی را درخودجای داده است. این تجهیزات شامل نمایشگرها، حسگرها، انواع رادارها، موقعیتیابهای جهانی، نقشههای الکترونیک، دستگاههای مخابراتی سختافزارهای هدایت، ناوبری و...میشود.همبنیانگذار این شرکت دانشبنیان توضیح میدهد: «برای طراحی پایه تجهیزات اصلی یک کشتی حتی کوچکترین قطعات مدارهای کنترلی نیز از صفر طراحی و مهندسی معکوس شدهاند. این سامانه قابلیت شبیهسازی بیش از ۲۰۰بندر وآبراه مشهور جهان و بیش از۳۰۰ شناورسبک وسنگین نظامی وتجاری درانواع سناریوهای ممکن و محتمل دارد.»
وقتی حمایت فقط شعار نباشد
قیمت نهایی شبیهساز پل فرماندهی کشتی ایرانی تنها یکسوم نمونههای خارجی است و برخلاف تولیدکنندگان خارجی، این مجموعه دانشبنیان تمام خدمات پس از فروش مانند آموزشهای لازم، نصب و راهاندازی و تعمیرات دورهای را بهطور کامل پوشش میدهد. با وجود این و به گفته توکلی در اواسط دوران فعالیت این مجموعه، عواملی مانند تحریمهای تجهیزاتی و حتی علمی شدید از سوی کشورهای صاحبنام در این حوزه و ناآشنایی مجموعههای داخلی با این فناوری، این شرکت را تا مرز تعطیلی ومهاجرت به کشورهای عربی سوقداد اما حضور در نمایشگاهی مانند «ایرانساخت» در سالهای گذشته، زمینهساز معرفی گسترده این سامانه و احیای این مجموعه دانشبنیان شده است.
توکلی تاکید میکند: «مشتریان اصلی این محصول عمدتا دانشگاهها، هنرستانها ومراکز آموزش علوم دریایی هستند که بودجه محدودی دارند. تخصیص یارانه ۵۰درصدی از سوی معاونت علمی، فناوری و دانشبنیان ریاست جمهوری به مشتریان برای خرید این محصول، نمونه بارز یک تیر و دو نشان بوده است.»
به گفته این فناور، تخصیص یارانه هم توانایی خرید این محصول را برای مشتریان فراهم کرده و هم زمینهساز گردش مالی و درنتیجه گسترش و توسعه فعالیتهای این مجموعه شده است. در نتیجه این حمایتها، سامانه شبیهساز پل فرماندهی کشتی تاکنون در دو هنرستان، یک دانشکده فنی و حرفهای، چند موسسه آموزش خصوصی و تعدادی از مراکز آموزش علوم دریایی متعلق به نیروهای مسلح راهاندازی و به بهرهبرداری رسیدهاست.
در حال حاضر در این مجموعه دانشبنیان، هفت پروژه با موفقیت راهاندازی شده و دو پروژه در دست ساخت هستند. سامانه شبیهساز پل فرماندهی کشتی بهعنوان محصول اصلی این مجموعه دانشبنیان، در دانشگاه علوم دریایی امام خمینی (ره) نوشهر نیز مورداستفاده است که از لحاظ وسعت، قابلیت و توانمندیهای عملیاتی، در خاورمیانه شاخص است.
