تمركز دولت بر شفافیت و عدالت مالیاتی است

به گزارش جام جم آنلاین کرمان وبه نقل از روابط عمومی اداره کل امور مالیاتی استان کرمان، درموضوع مالیات، تمرکز دولت همواره بر مسئله شناسایی درآمدها بوده است.

ادراک عدالت مالیاتی یکی از مولفه‌ های نظام مالیاتی کارآمد است و هر اندازه آحاد جامعه نسبت به وجود عدالت در مالیات‌ ستانی اعتقاد بیشتری داشته باشند، می ‌توان اذعان کرد که آن نظام کارآمدتر است و مالیات بر مجموع درآمد از مولفه‌ های اصلی نظام مالیاتی کارآمد است.

با وجود تلاش‌های انجام‌ شده در زمینه مالیات ‌ستانی عادلانه، بخش قابل توجهی از جامعه بر این عقیده هستند که افراد ثروتمند و دارای درآمد بالا، مالیات حقه خود را پرداخت نمی ‌کنند؛ بنابراین برخی معتقدند که ادراک عدالت مالیاتی در ایران پایین است. بررسی‌ ها نشان می‌ دهد علت اصلی این امر روش مالیات ‌ستانی از درآمد افراد و وجود معافیت‌های موردی برای برخی فعالیت‌های اشخاص است؛ به نحوی که یکی از مهم‌ترین اصول مالیات ‌ستانی یعنی اصل توان پرداخت رعایت نمی ‌شود.

پذیرش هزینه‌ های معیشتی در چارچوب قانون مالیات‌های مستقیم فعلی هزینه‌ های عمده یک خانوار مانند هزینه اجاره، هزینه تحصیل، هزینه درمان و بیمه ‌های درمانی، هزینه سود تسهیلات مسکن به عنوان هزینه‌ های قابل کسر از درآمد مشمول مالیات پذیرفته نمی ‌شود.

این در حالی است که بر اساس اطلاعات بودجه خانوار سال ۱۴۰۱ اعلامی مرکز آمار ایران، هزینه ‌های مربوط به مسکن و تحصیل به طور متوسط حدود ۳۷ درصد از هزینه‌ های خانوار را به خود اختصاص می ‌دهد و سهم هزینه مسکن برای دهک‌های پایین درآمدی بیش از ۵۰ درصد است؛ به عبارت دیگر در شرایط فعلی بخش عمده‌ ای از هزینه‌ های یک خانوار که منطقاً می ‌بایست از درآمد مشمول مالیات کسر شود، به عنوان هزینه قابل قبول مالیاتی پذیرفته نمی ‌شود و این امر به منزله تحمیل بار مالیاتی ناعادلانه به ویژه بر خانوارهای اجاره ‌نشین (حدود ۲۰ درصد از خانوارهای کشور) است.

همچنین لازم به ذکر است اگرچه در چارچوب قانون فعلی هزینه درمان و حق بیمه پرداختی به عنوان یکی از هزینه‌ های قابل قبول مالیاتی است؛ اما در عمل مودیان به دلایل مختلف از جمله عدم آگاهی و فقدان برخی اسناد و مدارک مربوطه امکان استفاده از این بخش کسورات را نمی ‌یابند.

همچنین اگر سیستم مالیات بر مجموع درآمد لحاظ شود، در این‌صورت با انواع درآمدها به صورت یکسان برخورد می‌شود و همه درآمدها به درستی شناسایی می ‌شوند و حتی آنهایی که مشمول نیستند، باید به نحوی مشمول مالیات شوند؛ ولی در عوض یکسری معافیت‌های پایه و یکسری هزینه ‌های قابل قبول برای خانوارها لحاظ می‌ شود که این برخورد یکسان باعث می‌ شود که شفافیت اقتصادی ایجاد شود و همه مردم برخورد عادلانه و یکسانی را لمس کنند و این هم خودش منجر به افزایش کارایی خواهد شد.