خط قرمز فشار خون

شاید به دلیل این‌که تجربه نشان داده‌است با اجرای چنین طرح‌هایی، می‌توان از نیم‌میلیون مرگ بیماری‌های غیرواگیری که بر اثر فشار خون بالا ایجاد می‌شوند، جلوگیری کرد و خب چه دلیلی بهتر از این؟
فشارخون، دیابت و... ازجمله بیماری‌های زمینه‌ای هستند که شاید خودشان به تنهایی مشکلی برای بدن ایجاد نکنند، اما درمان نشدن و مدیریت نکردن آنها، بیماری‌های متعددی برای فرد مبتلا به همراه دارد؛ آن‌قدر که دیابت می‌تواند بینایی فرد را دچار اختلال کند و فشار خون هم او را به مرز سکته قلبی و مغزی برساند: «واقعیت این است که طیف بیماری‌هایی که فشار خون می‌تواند در بدن ایجاد کند، آن‌قدر زیاد است که گاهی از شمارش خارج می‌شود؛ اما شاید بتوانیم درباره مهم‌ترین‌ و شایع‌ترین‌هایی حرف بزنیم و هشدار بدهیم.» این را دکتر فرید ابوالحسنی، پزشک و متخصص داخلی به خبرنگار جام‌جم می‌گوید و تاکید می‌کند گاهی یک مراعات ساده و توجه معمول به کنترل فشار خون، بیماری‌های جدی و خطرناکی را از افراد دور می‌کند؛ بیماری‌هایی که فکرش را هم نمی‌کنیم که روزی سراغ‌مان بیاید. 
 
حمله قلبی
«وجود فشار خون بالا، از اصلی‌ترین زمینه‌های تنگی عروق است؛ عروقی که اگر تنگ شود، به سکته قلبی منجر می‌شود.» این را دکتر فرید ابوالحسنی، پزشک و متخصص داخلی می‌گوید که معتقد است زمانی که فشار خون بالا می‌رود یا یک لخته خون رها می‌شود تا یکی از رگ‌های قلب را مسدود کند، حمله قلبی بروز می‌کند؛ حمله‌ای که البته نشانه‌هایی دارد:« گاهی ممکن است در قفسه سینه خود احساس فشار یا درد کنید؛ گاهی هم گردن یا دست‌تان درد می‌گیرد؛ دردی که ممکن است نفس کشیدن را هم سخت کند و با احساس تهوع همراه شود.» نشانه‌هایی که اگر مبتلا به فشار خون بالا هستید، بایدن آن را جدی بگیرید که می‌تواند علائمی برای بروز سکته قلبی باشد. 
 
سکته مغزی
فشار خون بالا مهم‌ترین عامل سکته مغزی است. این واقعیتی است که نمی‌توان آن را انکار کرد؛ چرا که  بسیاری از افرادی که دچار سکته مغزی شده‌اند، فشار خون بالا و کنترل‌نشده‌ای داشته‌اند. موضوعی که دکتر ابوالحسنی هم آن را تایید می‌کند:« برای همین است در افرادی که به دلایل ارثی یا سبک زندگی، فشار خون بالا دارند، افتادگی صورت، ضعف در بازو‌ها و دست‌ها و مشکل در تکلم، از علائمی است که هشدار این نوع سکته را می‌دهد.» البته چه بهتر که پیش از بروز این علائم، فشار خون‌مان را به حالت عادی برسانیم تا این‌که حواس‌مان جمع باشد مبادا دچار این علائمی که ناشی از فشار خون بالاست، شویم.
 
نارسایی کلیه 
طبق آمار و بررسی‌های اخیر، فشار خون بالا، دومین عامل مهم در بروز نارسایی کلیه است؛ اما چطور؟ دکتر ابوالحسنی توضیح می‌دهد:« این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که آن دسته از رگ‌هایی که کلیه برای رهایی از مواد زائد از آنها استفاده می‌کند، بر اثر فشار خون بسیار بالا، تنگ و سفت می‌شوند که مانع رسیدن خون کافی و مواد مغذی به فیلتر‌هایی به نام نفرون می‌شود و در نهایت مانع عملکرد درست کلیه‌ها و نارسایی آن  می‌شود.» در واقع آنچه بدیهی به نظر می‌رسد این است که شاید فشار خون بالا به تنهایی، بیماری محسوب نمی‌شود اما می‌تواند به بیماری‌هایی منجر شود که نظم کل بدن از جمله کلیه را بر هم می‌زند.
 
زوال عقل
«البته نه به عنوان عامل اصلی اما یکی از عواملی که می‌تواند به مرور زمان در زوال‌عقل تاثیرگذار باشد، فشارخون است.» دکتر ابوالحسنی دلیل این فرآیند را توضیح می‌دهد:« فشار خون بالا باعث تجمع پلاک‌های خونی می‌شود که عمل خون‌رسانی به مغز را انجام می‌دهند. این در حالی است که بسته شدن این رگ‌ها گردش خون به بقیه قسمت‌های بدن را کند و آهسته کند و خب این تغییر روند، در کار مغز و در گذر زمان، باعث بروز پدیده زوال عقل می‌شود.» پدیده‌ای که بر صحبت کردن، به یادآوردن و حتی حرکت کردن فرد هم تاثیر می‌گذارد و آن را دچار اختلال می‌کند؛ بیماری‌ای که روندی بسیار آهسته دارد اما بالاخره خود را نشان می‌دهد. 

فشار را  دریاب!
آنچه مشخص است این که فشار خون هم مانند هر بیماری زمینه‌ای دیگر، به رعایت و کنترل نیاز دارد؛ نوعی از بیماری که در برخی مواقع علتی نامشخص دارد و از دست ما خارج است اما در برخی موارد، علت مشخصی دارد که با کمی تغییر الگوی سبک زندگی، اصلاح یا حتی برطرف می‌شود؛ موضوعی که دکتر ابوالحسنی نیز بر آن معتقد است: «فشار خون اولیه، علت مشخصی ندارد و شایع است و شاید نتوانیم آن را برطرف کنیم اما با کمی مراعات رفتاری از جمله تغذیه و فعالیت، می‌توانیم آن را ثابت نگه داریم. فشار خون ثانویه اما ازجمله بیماری‌هایی است که به دلیل اشتباه رفتاری افراد پدید می‌آید و با اصلاح آن رفتار کاملا برطرف می‌شود. مثلا این‌که کم یا حذف کردن نمک در سفره غذایی، گاهی آن‌قدر عملکردی مثبت روی فرد دارد که بدون مصرف دارو، با فشار خون نرمالی مواجه خواهدشد.» پس این رفتار اصلاحی را از خودتان دریغ نکنید.