مرور عددمحور کارنامه آتیلاپسیانی به بهانه وداع با این هنرمند فقید

ذکرخیر نامبر‌ده

درگذشت آتیلا پسیانی در ۶۶سالگی به اندازه مرگ ناگهانی جعفر با بازی او در سریال «زیرتیغ» در قسمت‌های نخستین این مجموعه شوکه‌کننده بود، همان‌جا که رفیق صمیمی‌اش، محمود با بازی پرویز پرستویی در یک کشمکش و درگیری او را هل می‌دهد و سر جعفر به لبه کمد رختکن کارگران برخورد می‌کند و آن می‌شود که نباید.

کد خبر: ۱۴۲۵۶۸۸

نویسنده علی رستگار - گروه فرهنگ و هنر

حتی دیدن تصویر دگرگون شده پسیانی در مراسم نکوداشتش که رسما از بیماری سرطان او پرده برداشت هم توقع وداعی چنین زودهنگام را به وجود نمی‌آورد و با خبرهایی که درباره روند درمان او می‌رسید، امیدوار به بهبود و مبارزه پیروزمندانه پسیانی با این درد بودیم. حالا هم گرچه فقدان او دردناک است و جای خالی‌اش در هنر این‌سرزمین پر نمی‌شود اما نقطه مقابل این سوگواری همیشگی، کارنامه غبطه‌برانگیز اوست که حکایت از پرکاری غریب او دارد و نشان می‌دهد پسیانی از همه عمرش به‌خوبی بهره برده و اثری که یک هنرمند باید از خود به جا بگذارد را به بهترین شکل گذاشته است؛ به‌ویژه در عرصه نمایش و تئاتر تجربی که حضورهای پرشمار تلویزیونی و سینمایی‌اش در مواجهه با کیفیت، شأن و منزلت آن شوخی به‌نظر می‌رسد. قیاس جایگاه تئاتری‌اش به‌عنوان کارگردان تاثیرگذار و صاحب نگاه، با انبوه بازی‌های تصویری‌اش، طوری است که می‌شود خود نازنینش را تجسم کرد که با لبخند آشنایش این سنجش و برابریابی را همراهی می‌کند، لبخندی که با رؤیت عقبه تئاتری‌اش شروع می‌شود و با مرور برخی نقش‌های باری به هرجهتش ـــ که صرفا به قصد کسب اندوخته برای تجارب ناب تئاتری‌اش در آنها حضور می‌یافت ـــ سریع جایش را به جدیتی بی‌نشان از هرگونه شوخی می‌دهد. از این دست لبخندهای آتیلا پسیانی را یادتان می‌آید؟

۴۴
مجلس تقلید هفت‌خوان رستم ۱۳۶۳/ چهارتک‌ پرده۱۳۶۷/ ارکستر زنان آشویتس ۱۳۶۸/ نمایشنامه‌خوانی هرامسا ۷۰۵.۷۰۹؛ ۱۳۶۸/ آئورا ۱۳۷۰/ واقعه‌خوانی جهاز جادو ۱۳۷۰/ بودن یا نبودن ۱۳۷۲/ فاطمه عنبر ۱۳۷۳/ آبی که گاو می‌خورد شیر می‌شود آبی که مار می‌خورد زهر می‌شود ۱۳۷۵/ اینم از این ۱۳۷۶/ برف سبز ۱۳۷۷/ تبار خون ۱۳۷۷/ رستخیز ۱۳۷۸/ درد دل با سگ ۱۳۷۹/ قهوه قجری۱۳۷۹/ گنگ خواب‌دیده ۱۳۸۰/ بسه دیگه خفه‌شو ۱۳۸۱/ بازی در گالری ۱۳۸۱/ بحرالغرایب ۱۳۸۲/ کالیگولا شاعر خشونت ۱۳۸۲/ نجوای خاک ۱۳۸۲/ نمایشنامه‌خوانی غلیظ مثل عسل ۱۳۸۲/ نمایشنامه‌خوانی کلاغ و دوچرخه ۱۳۸۳/ متابولیک ۱۳۸۷/ کشتی شیطان ۱۳۸۸/ پروفسور بوبوس ۱۳۸۹/ هملت (رضا گوران) ۱۳۹۱/ مخمل آبی ۱۳۹۲/ عرق خورشید اشک ماه ۱۳۹۲/ باغ آلبالو ۱۳۹۴ / وضعیت صفر ۱۳۹۴/ کالیگولا (همایون غنی‌زاده) ۱۳۹۴/ سوراخ(جابر رمضانی) ۱۳۹۵/ باغبان مرگ(آروند دشت آرای) ۱۳۹۵/ دیابولیک: رومئو و ژولیت ۱۳۹۵/ نمایشنامه‌خوانی مو (احسان‌کرمی) ۱۳۹۵/ الیور توئیست(حسین پارسایی) ۱۳۹۶/ شهر ـــ بازی ۱۳۹۶/ نمی‌تونیم راجع بهش حرف بزنیم (جابر رمضانی) ۱۳۹۶/ طناب(نصیر ‌ملکی‌‌جو) ۱۳۹۷ / نام‌برده(علی‌اصغر دشتی) ۱۳۹۷/ جنایات و مکافات(رضا ثروتی) ۱۳۹۸/ قصر موروثی خاندان فرانکشتاین ۱۳۹۸/ نمایشنامه‌خوانی اولئانا(مهتا محدث) ۱۴۰۱

۱۶ جوایز و نامزدی‌ها
برنده تندیس زرین بهترین بازیگر نقش مکمل مرد(آب و آتش) پنجمین جشن خانه سینما/ نامزد لوح زرین بهترین بازیگر نقش مکمل مرد(طلسم) پنجمین جشنواره فیلم فجر/ نامزد سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد (در کمال خونسردی) سیزدهمین جشنواره فیلم فجر/ برگزیده مجله فیلم در سال ۱۳۷۳ (خاکستر سبز)/ نامزد تندیس زرین بهترین بازیگر نقش مکمل مرد (دو زن) سومین جشن خانه سینما/ دومین بازیگر نقش مکمل مرد (دو زن) چهاردهمین دوره منتخب نویسندگان و منتقدان/ نامزد تندیس زرین بهترین بازیگر نقش مکمل مرد (نسل سوخته) چهارمین جشن خانه سینما/ سومین بازیگر نقش مکمل مرد (هیوا) پانزدهمین دوره منتخب نویسندگان و منتقدان/ دومین بازیگر نقش مکمل مرد (نسل سوخته) پانزدهمین دوره منتخب نویسندگان و منتقدان/ نامزد لوح زرین بهترین بازیگر مرد (نسل سوخته) نخستین دوره منتخب سایت ایران آکتور (بهترین‌های سال)/ سومین بازیگر نقش مکمل مرد (آب و آتش) شانزدهمین دوره منتخب نویسندگان و منتقدان/ سومین بازیگر نقش مکمل مرد (شام آخر) هفدهمین دوره منتخب نویسندگان و منتقدان/ لوح زرین بهترین بازیگر مرد (آب و آتش) دومین دوره منتخب سایت ایران آکتور (بهترین‌های سال)/ نامزد تندیس زرین بهترین بازیگر نقش مکمل مرد (شام آخر) ششمین جشن خانه سینما/ سومین بازیگر نقش مکمل مرد (گاهی به آسمان نگاه کن) هجدهمین دوره منتخب نویسندگان و منتقدان/ نامزد تندیس زرین بهترین بازیگر نقش مکمل مرد (چه‌کسی امیر را کشت؟) دهمین جشن خانه سینما

بیشترین همکاری در تئاتر
فاطمه نقوی ۱۷
ستاره پسیانی ۱۲
محمد چرمشیر (نویسنده) ۱۱
خسرو پسیانی ۵
بابک حمیدیان ۴
اصغر پیران۴
نوید جهانزاده ۴
رضا کیانیان ۲
مریم کاظمی ۲
حسن معجونی ۲
ناز شادمان ۲

بیشترین همکاری با سایر سینماگران
عبدا... اسکندری (چهره‌پرداز) ۹
مهری شیرازی (چهره‌پرداز) ۷
مهرداد میرکیانی (چهره‌پرداز) ۶
سعید ملکان (چهره‌پرداز) ۵
بابک اخوان (صدابردار) ۵
حسین جعفریان(فیلمبردار) ۴
محمود کلاری(فیلمبردار) ۴
فرشاد محمدی (فیلمبردار) ۴
محمد آلادپوش (فیلمبردار) ۴
سودابه خسروی (چهره‌پرداز) ۴
ساسان نخعی (صدابردار) ۴
بهرام بدخشانی (فیلمبردار) ۳
رشید دانشمند (صدابردار) ۳
مرتضی پورصمدی (فیلمبردار) ۳
داریوش عیاری (فیلمبردار) ۳
علیرضا زرین‌دست(فیلمبردار)
جلال‌الدین معیریان(چهره‌پرداز) ۳
فرج حیدری(فیلمبردار) ۳
اصغر رفیعی‌جم (فیلمبردار) ۳
بهمن حیدری (صدابردار) ۳

۷۴ تعداد فیلم
اولین فیلم سینمایی: مرگ سفید
اولین کارگردان: حسین زندباف
اولین مدیر فیلمبرداری: پرویز ملک‌زاده
آخرین فیلم سینمایی: سه جلد (اکران نشده)
آخرین کارگردان: مهدی اسماعیلی
آخرین مدیر فیلمبرداری: علی تبریزی

۱۱ نقش‌های ماندگار سینما
طلسم: داماد
مسافران: ستوان فلاحی
خاکستر سبز: هادی
در کمال خونسردی: شهباز
هیوا: امیر
دو زن: احمد
نسل سوخته: احمد
آب و آتش: مجید
شام آخر: محسن مشرقی
گاهی به آسمان نگاه کن: دکتر
چه کسی امیر را کشت؟: رضا

بیشترین همکاری با بازیگران در سینما
نیکی کریمی ۸
مهناز افشار ۷
رضا کیانیان ۶
پرویز پورحسینی ۵
محمدرضا فروتن ۵
بهرام رادان ۵
هانیه توسلی ۵
هدیه تهرانی ۴
محمدرضا گلزار ۴
افسانه بایگان ۴
جمشید هاشم‌پور ۴
مهتاب کرامتی ۴
فرهاد اصلانی ۴
گوهر خیراندیش ۴

بیشترین همکاری با کارگردان‌ها
تهمینه میلانی ۴
بهروز افخمی ۴
داریوش فرهنگ ۳
علی عطشانی ۳
فرزاد مؤتمن ۲
کمال تبریزی ۲
منیژه حکمت ۲

مسئولیت‌های دیگر
برنامه‌ریز: بهترین بابای دنیا
دستیار کارگردان: بوی پیراهن یوسف، بهترین بابای دنیا، دو فیلم با یک بلیت
بازیگردان: سفر به فردا، هیوا، بوی پیراهن یوسف، مسافران
انتخاب بازیگر: مزرعه پدری، سفر به فردا، آژانس شیشه‌ای، بوی پیراهن یوسف
دستیار صحنه و لباس: دیپلمات

بیشترین همکاری با تهیه‌کنندگان
عبدا... علیخانی ۷
محمدحسین فرح‌بخش ۶
تهمینه میلانی ۴
محمدرضا تخت‌کشیان ۴
رسول صدرعاملی ۳
سیدمحمود رضوی ۲