زلف‌های منشوری!

زندگی بازیکنان برای مربیان بزرگ فقط به زمین تمرین، بازی و رختکن خلاصه نمی‌شود بلکه آنها معتقدند فوتبالیست‌ها برای موفق شدن به عوامل و معیارهای دیگری نیز نیاز دارند. از جمله این عوامل می‌توان به ظاهر مناسب بازیکنان اشاره کرد، آن‌گونه که فرگوسن گفته: «همیشه دوست داشتم آرایش و ظاهر بازیکنانم به شکلی باشد که جلب توجه نکند. ما آنجا بودیم تا فوتبال بازی کنیم.» 
احتمالا تفکر امیر قلعه‌نویی هم همین است چون تبدیل به یکی از سوژه‌های جدید فوتبال ایران شده. یکی از بازیکنان تیم‌ملی که دوست ندارد نامش فاش شود با خنده می‌گوید: «امیرخان روی این چیزها حساس است. اول به امین حزباوی گیر داد که مجبور شد موهایش را کوتاه کند.» 
نفر دومی که به تازگی مشمول این قانون قلعه‌‌نویی شده محمد‌جواد حسین‌نژاد، بازیکن جوان سپاهان است که مجبور شد موهایش را کوتاه کند و با ظاهری جدید در تمرین تیم‌ملی حاضر شود. 
     
از کی شروع شد؟
اما داستان زلف‌های منشوری به امروز و دیروز برنمی‌گردد، بلکه ازسال‌ها قبل حتی فدراسیون فوتبال روی مدل موی بازیکنان حساسیت داشت. مرحوم علی انصاریان در یکی از مصاحبه‌هایش با جام‌جم تعریف می‌کرد: «اصلا منشور اخلاقی از مدل موهای من شروع شد! آن موقع کسی جرات نمی‌کرد در بازی استقلال و پرسپولیس مو ببندد. قبل از بازی به موهایم آب زدم. گفتم بگذار با کش ببندم. دیدم به به چه خوب شد. بهروز رهبری‌فرد گفت علی می‌خواهی ببندی؟ گفتم آره. گفت تو دیوانه شده‌ای. دنبال شر می‌گردی؟ داشتیم پله‌های آزادی را بالا می‌آمدیم که با کش موهایم را بستم. فردا تیتر زدند یک سامورایی در دربی. علی نیکبخت هم موهایش را تل انداخته بود. سر این مو بستن چقدر به ما گیر دادند. اسم نمی‌آورم، یکی از مسئولان همین منشور بود که گفت موهایت را بزن، نزنی محروم می‌شوی. گفتم نمی‌زنم. آن‌موقع دو بار من را بردند سازمان تربیت بدنی. گفتند می‌زنی یا محرومت کنیم؟ گفتم نمی‌زنم. رفتم خانه، پدرم گفت علی موهایت را کوتاه کن. حرف پدرم را گوش دادم و کوتاه کردم.»
علیرضا نیکبخت به یاد آن سال‌ها و آن بازی لبخندی می‌زند و می‌گوید: «انگار دوست نداشتند ما خوشتیپ باشیم، مدام گیر می‌دادند.(خنده)» یکی از دلایلی که منشور اخلاقی را در فوتبال ایران راه انداختند همین موهای نیکبخت بود. او ادامه می‌دهد: «من دوست داشتم متفاوت لباس بپوشم و تیپ بزنم. منتها حساسیت‌هایی بود و حتی می‌گفتند شما را از تیم‌ملی خط می‌زنیم. ما هم جوان بودیم و لجباز.» 

مصاحبه جنجالی

شاید معروف‌ترین مصاحبه‌ها که در این زمینه جنجال زیادی به پا کرد، مصاحبه غلامحسین زمان‌آبادی، سخنگوی اسبق فدراسیون فوتبال باشد که اوایل دهه ۸۰ در مصاحبه با یکی از روزنامه‌های ورزشی گفت: «فدراسیون حساسیت‌هایی روی مدل موی بازیکنان دارد. یعنی بازیکنان باید با آرایشی در زمین حاضر شوند که در شان فوتبال ایران باشد.» زمان‌آبادی خارج از مصاحبه به خبرنگاری که با او تماس گرفته بود، جزئیات بیشتری داد: «این گیر فدراسیون نیست. مجلس روی مدل موی بازیکنان حساس شده است.»   از آن روز به بعد جنجال زیادی در فوتبال ایران راه افتاد و حساسیت‌ها بیشتر شد. چه، بعدها وقتی فریدون زندی در یکی از اردوها با موی تراشیده ظاهر شد به خنده می‌گفتند: «کار منشور اخلاقی است.» چند سال بعد می‌گفتند علی دوستی‌مهر در تیم‌های پایه همین کار را می‌کند. او که روی مدل موهای بازیکنان حساسیت داشت، فرگوسن‌وار به بازیکنان دستور می‌داد موهای‌شان را کوتاه کنند تا در زمین جلوی پای‌شان را ببیند.
درهمان ایام یا قدیم‌تر چهره‌هایی بودند مثل مرحوم پرویز دهداری یا محمد مایلی‌کهن که به مدل موی بازیکنان گیر می‌دادند. البته آنها قوانین دیگری هم داشتند و سخت‌گیر بودند. اکثر مربیان لیگی اما بی‌تفاوت بودند و می‌گفتند از بازیکنان فقط بازی خوب می‌خواهند، همین. حجت‌الاسلام علیپور، رئیس کمیته صیانت سازمان لیگ که در گذشته رئیس کمیته منشور اخلاقی بود، ازجمله چهره‌هایی است که همواره موضوعات این چنینی را پیگیری می‌کرد. مثلا درسال ۹۲ وقتی بعضی از بازیکنان استقلال و پرسپولیس در یکی از دربی‌ها مدل موی خود را تغییر دادند، علیپور سر وقت آنها رفت و در هیات رسیدگی به تخلفات فوتبال شدیدا به پیام صادقیان و میثم حسینی از پرسپولیس و مرحوم جی‌لوید ساموئل، حنیف عمران‌زاده و فردین عابدینی از استقلال تذکر داد. علیپور در همان زمان مصاحبه کرد و گفت: «ما تذکر دادیم و عابدینی و عمران‌زاده به این تذکر گوش کردند و مدل موی خود را تغییر دادند اما دو بازیکن پرسپولیس توجهی به این تذکر نکردند. البته به ساموئل بازیکن خارجی استقلال هم بابت مدل مویش در دربی تذکر داده شده است.»

موهای عجیب قائدی

مهدی قایدی هم سر و کارش به ماشین اصلاح افتاد! او در یکی از اردوهای تیم‌ملی امید مدل مویش را تایسونی زد تا حمید استیلی شاکی شود و بگوید «باید موهایش را از ته بتراشد.» قایدی که سوژه رسانه‌ها شده بود، در مصاحبه‌ای گفت: «داستان را که نمی‌شود توضیح داد اما مقصر اصلی تیم بود که نگذاشتند برویم‌ آرایشگاه و از هتل بیرون برویم،‌ قانون است که ما بیرون نرویم و به همین دلیل مجبور شدیم در اتاق موهای خودمان را بزنیم. فقط یک ماشین بود. نه شانه‌ای و‌ نه چیزی دیگر. نتوانستیم به موهایمان سایه بیندازیم(با خنده). مجبور شدیم کم کم بزنیم تا به بالا. بعد مسئولان گفتند موهایت را کوتاه کن، آرایشگر فرستادند و مشکل حل شد.» همان زمان یونس دلفی هم مجبور شد به دستور حمید استیلی موهایش را کوتاه کند تا در تیم‌ملی بماند، همین‌طور علی شجاعی بازیکن سابق پرسپولیس و فعلی تراکتور.