دکتر کیومرث یزدان پناه در گفتگو با
جام جم آنلاین با بیان اینکه هم روسیه، هم اوکراین گرفتار اشتباه محاسباتی در جنگ شده اند، گفت: روسیه سایه شکست را احساس می کند و این ممکن است کرملین را به سمت راهبرد خطرناک سلاح های اورانیومی سوق بدهد. اوکراین هم از استمرار وضع موجود وحشت دارد، زیرا اين جنگ توان ژئوپليتيكي مسکو و کیاف را گرفته و جنگ در اوکراین، اگرچه به لحاظ ژئوپلیتیک، جنگ شمالی و اتلانتیک محور به شمار میآید، اما در عمل درگیری آشکار «قدرت های جهانی» است که حول محور تغییر در الگوهای ژئوپليتيكي رقابت بروز یافته و باعث هژمونی جهانی فعلی که بر سازه ایالات متحده متمرکز شده ، می باشد.
وی با بیان اینکه شوک حمله به شبه جزیره کریمه و قطع ارتباط موثر روسیه بدان ، از علائم پذیرش این آتش بس می تواند باشد، ادامه داد: از طرفی میزان تلفات انسانی این جنگ در میان نیروهای نظامی روسیه و اوکراین، وضعیت خاص و نگران کننده ای را از آینده این جنگ پر هزینه نمایان می سازد.
یزدان پناه تصریح کرد: در چنین شرایطی نگرش، رفتار و عملکرد بازیگران درگیر در جنگ، پیامدهای مهمی میتواند برای آینده سیاست جهانی درپی داشته باشد. بررسی و تحلیل میدانی و مدیریتی جنگ روسیه و اوکراین بطور احتمالی نشان میدهد که سناریوهای پیشروی جنگ روسیه و اوکراین فقط و فقط التهاب جهانی و ویرانی های گسترده در قلمروهای موثر مناطق درگیر جنگ خواهد بود و این جنگ تبعات و پیامدهای نابسامانی برای آینده نظم جهانب درپی خواهد داشت.
این استاد دانشگاه گفت: اما با همه تفاسیر، سه سناریو در سه دسته بندی متفاوت بر فرجام این جنگ قابل پیش بینی است. اولین سناریوی مد نظر روسیه همراه با ائتلاف سیاسی- نظامی این کشور با چین و جذب کشورهای موثر منطقه غرب آسیا بویژه ایران ، عربستان و ترکیه برای مهار آمریکا و ناتو و تغییر قواعد بازی بین المللی تمرکز دارد.
وی ادامه داد: سناریوی بعدی پیروزی موثر در جنگ که تا به امروز در دستیابی بدان موفق نبوده است؛ و حتی در توافق صلح با نقش موثر و بازیگری کشورهایی چون، چین، ترکیه، اسرائیل، فرانسه هم توفیقی حاصل نشده است.
این استاد دانشگاه تصریح کرد: سناریوی دیگر تداوم جنگ و استمرار تنش که فعلا تنها سناریوی ممکن را سپری می کند و اما وقوع جنگ هسته ای و فرو بردن جهان در بحرانی وحشتناک، همه ترس هایی است که جنگ اوکراین را ممکن است به نقطه عطفی در تاریخ تبدیل کند و عاملی بشود که تمام محرکهای جدید برای شکل گیری یک نظم نوپا و متفاوت در ساختار شکننده جهان بین الملل از بین ببرد.
یزدان پناه با بیان اینکه پساجنگ اوکراین براحتی قابل پیش بینی نیست، افزود: زیرا نه اوکراین به خواسته های روسیه دیگر تن خواهد داد و نه روسیه خط مقدم جنگ را بدون دستاورد ترک خواهد کرد. فلذا باید در زمستانی سرد، شاهد جنگی بسیار گرم و کشنده در دشت های بی انتهای اوکراین باشیم.
وی خاطر نشان کرد: تأثیر این جنگ مخصوصا اگر به ضرر روس ها تداوم یابد، بطور حتم در سطح بین المللی منجر به قطبی شدن بیش از پیش امنیت بین الملل و ژئوپلیتیکی تر شدن ساختار نظام بین الملل خواهد شد. این جنگ همچنین، موقعیت رهبری ایالات متحده در سطح جهان را تثبیت خواهد کرد. به همین دلیل لست که آمریکا بدون توجه به تهدیدات حتی اتمی روسیه و اعتراضات جهانی ، بطور علنی از اوکراین حمایت می کند.
این استاد دانشگاه تصریح کرد: بنظر می آید اگر روسها تا آخر سال جنگ را به سمت و سوی جنگ هسته ای نتوانند هدایت کنند، به یک آتش بس خرد شونده و تحقیر آمیز تن بدهند. شوک حمله به شبه جزیره کریمه و قطع ارتباط موثر روسیه بدان ، از علائم پذیرش این آتش بس می تواند باشد.