چرا جوانان را به سن‌وسال ما درمی‌آورند؟

منوچهر آذری یکی از هنرمندان تکرارنشدنی کمدی است که سال‌ها در رادیووتلویزیون مردم را شاد می‌کند. سوت‌های جذاب و شوخی‌های آذری، شهره عام و خاص است. از آن تماشاگران ایوان‌شمس «جمعه‌ایرانی» تا سوت «دزدعروسک‌ها» برای مخاطب نوستالژی دارد. کمدین تکرارنشدنی که هنوز هم بابت حضورش در سریال «هزاردستان» خوشحال است و از این روزها که در طنزهای تلویزیونی نقش خوبی برای او قائل نمی‌شوند گلایه می‌کند. در جریان گپ‌وگفت می‌گوید نمی‌دانم چرا بازیگران جوان را سالخورده می‌کنند تا به نقش برسند؛ درحالی‌که ما هستیم و می‌توانیم همان نقش را بازی کنیم. صحبت‌های او را در ادامه بخوانید.

بگذارید از ماجرای سوت‌زدن شروع کنیم که شهره عام‌وخاص است. بسیاری دوست دارند شما در کوچه و خیابان هم برای‌شان سوت بزنید.

بارها این موضوع را گفته‌ام که سوت به‌جای خود، مردم بخواهند در خیابان هم آنها را شاد می‌کنم. چون همیشه در هر لحظه به خاطر آنها روی صحنه بوده‌ام و هرکاری کرده‌ام تا مردم برای یک آن هم شده خوشحال شوند. اما سوت‌زدن از کجا اتفاق افتاد؟ برای اولین‌بار سوت‌زدن از یک برنامه‌ رادیویی شکل گرفت، جایی که در کاراکتر یک مفسر مسابقه ورزشی طنزآمیز میان تیم گرانی و تیم ارزانی را گزارش می‌کردم. آنجا نباید منتظر افکت سوت می‌ماندیم و خودم برای اولین‌بار سوت زدم تا کار برای مخاطب باورپذیرتر شود. من این رویه و رفتار خلاقانه را از منوچهر نوذری آموختم، مردی که همه کارهای هنری، کارگردانی و دوبلاژ و اجرا را به‌خوبی می‌دانست، چون نفس او گرم بود و یکی از کارهایی که باید در رادیووتلویزیون به آن دقت شود حضور مجریان و گویندگان با نفس گرم است که بتوانند شنونده و بیننده را جذب کنند.

آقای آذری، شاید برای مخاطب جالب باشد که شما نیم‌قرن در رادیو بودید و از رادیو به تلویزیون آمدید.

بله. نیم‌قرن برای رادیو تلاش کردم. از تلویزیون به رادیو آمدم. هنوز ازدواج نکرده بودم که با حمید قنبری آشنا شدم و او مرا به برنامه «صبح جمعه با شما» برد. هنوز منوچهر نوذری و دوستان طناز حضور نداشتند و در آن برنامه امثال مرتضی احمدی و احمد قدکچیان هنرنمایی می‌کردند. سال۱۳۴۱ که این برنامه با تماشاچی ضبط می‌شد و حال‌وهوای خاصی داشت.

چون به رادیو اشاره کردید این سؤال به ذهنم رسید که هنوز هم پیشکسوتان و بزرگان رادیو نسبت به دستمزدهای‌شان انتقاد دارند. چرا رادیو را مظلوم می‌دانند؟

درست می‌گویند. همیشه رادیو مظلوم واقع شده. من یادم می‌‌آید از قدیم‌الایام هم دستمزد گوینده‌ها، هنرپیشه‌ها، کارگردان‌ها و نویسنده‌ها نسبت به تلویزیون کمتر است و الان هم کمتر است. تلویزیون به دستمزدهای آنچنانی معروف بود و هر که به رادیو می‌آمد به خاطر عشق و علاقه بود. واقعا این روزها هرچه فکر می‌کنم در دوران‌های مختلف رادیو، همیشه سلطان‌ها و بزرگانی دیدم که تکرار نمی‌شوند. سلطان‌هایی که تلویزیون در خوابش نمی‌بیند.

چند وقتی رادیو نبودید و بعد از مدت‌ها به رادیوفرهنگ آمدید و آخر هفته‌ها اجرا دارید.

چند ماهی است به دعوت رسمی رادیوفرهنگ در این شبکه رادیویی فعالیت دارم. وقتی مرا دعوت کردند از من سؤال کردند چرا این‌‌قدر فاصله گرفتم، گفتم دلخور شدم. صبح‌های جمعه به‌صورت زنده از ساعت ۹صبح تا ۱۱و۳۰ دقیقه در برنامه «هفت‌کوچه» وظیفه شادکردن مردم را دارم. خوشبختانه با استقبال شنوندگان، پنجشنبه هم به کنداکتور این برنامه اضافه شد. مردم پیام می‌دهند آقای آذری سازدهنی بزن، جوک بگو یا به شکل کاراکترهای قدیمی آقای شوت‌زاده و کارمندیان دربیا!

امروز یکی از انتقاداتی که پیشکسوتان دارند عدم توجه و احترامی است که باید برای این قشر قائل شوند. شما هم بارها در مصاحبه‌های‌تان این انتقاد و گلایه را داشته‌اید.

توقع ما از مسئولین رادیووتلویزیون این است که به پیشکسوتان احترام بگذارند و آنها را دعوت به کار کنند. واقعا دستمزدهای رادیو با دیگر بخش‌ها قابل مقایسه نیست و بیش از پیش برای رادیو و هنرمندانش اهمیت قائل شوند. وقتی که نگاه می‌کنم من در خانه نشستم و سریالی روی آنتن می‌رود که یک نقش کمدی دارد چرا سراغ من نمی‌آیند تا بازیگر آن مجموعه باشم. جوانی را به سن‌وسال من درمی‌آورند که او این نقش را بازی کند. واقعا در سینما، رادیووتلویزیون معتقدم از همه پیشکسوتان باید استفاده کرد.

این روزها سالگرد درگذشت علی حاتمی را پشت‌سر گذاشتیم. کارگردان بزرگی که شما توانستید در سریال هزاردستان او ایفای نقش کنید. چرا هنوز هم به این حضور غبطه می‌خورید و خوشحالید از این اتفاقی که افتاد؟
واقعا منتظر نبودم در سریالی باشم اما دوست داشتم چنین اتفاقی بیفتد. دوست داشتم با کارگردان بزرگ سینمای ایران علی حاتمی کار کنم و ناغافل شد. من به هزاردستان دعوت شدم و نقش دربان گراندهتل را بازی کردم. واقعا مقدار و نوع نقش برایم اهمیتی ندارد؛ من در دزدعروسک‌ها پلیس بودم و سوت می‌زدم. گلایه دارم که تهیه‌کنندگان امروز و برخی از هنرمندان ما، پیشکسوتان را کنار گذاشتند و هیچ اهمیتی برای‌شان قائل نیستند. من سریال هزاردستان را با زنده‌یاد علی حاتمی کار کردم و واقعا یکی از افتخارات زندگی‌ام همکاری با ایشان بود. دیگر کسی مثل علی حاتمی از مادر زاییده نخواهد شد و چقدر حیف که زود از بین ما رفت.