به گزارش جام جم آنلاین، پلیس اعلام کرده که در آستانه بازگشایی مدارس برای افزایش امنیت دانش آموزان اقداماتی را در دستور کار قرار داده است، برای نمونه با خرده فروشان مواد مخدر در اطراف مدارس برخورد و معتادان بیخانمان را نیز از اطراف مراکز آموزشی دور میکند.
چنین اقداماتی از سوی پلیس هر سال انجام میشود. اما نکته اینجاست که شیوع اعتیاد در بین نوجوانان هر سال نگران کنندهتر میشود. کارشناسان معتقدند برای کاهش اعتیاد در بین نوجوانان باید برنامهای جامع داشت و با اجرای آن خانوادهها را آگاه و توانمند کرد.
براساس آمارهای منتشر شده میتوان گفت در سال تحصیلی پیش رو حدود 16 میلیون دانشآموز روانه مراکز آموزشی کشور خواهند شد. در این بین یکی از نگرانیهای خانوادهها مصرف مواد مخدر از سوی نوجوانان است. ماجرایی که تماسهای گرفته شده با اورژانس اجتماعی سازمان بهزیستی نیز آن را تایید میکند، زیرا کم نیستند والدینی که نگران مصرف موادی مانند گل از سوی فرزندانشان هستند.
افزون بر این کارشناسان نیز درباره گرایش به مصرف مواد مخدر در بین نوجوانان هشدار میدهند.
سعید صفاتیان، رئیس پیشین کمیته مبارزه با مواد مخدر مجمع تشخیص مصلحت نظام در پاسخ به این پرسش که میل به مصرف مواد مخدر در نوجوانان چقدر جدی است؟ به جام جم آنلاین میگوید: نتایج تحقیقاتی که در این حوزه انجام شده نشان میدهد حدود 16درصد افراد بالای 15 سال میل به مصرف مواد مخدر دارند. به این دلیل اگر شرایط برای مصرف مواد مخدر مهیا باشد، این افراد گرفتار اعتیاد خواهند شد.
آن طور که او توضیح میدهد شیوع اعتیاد در دانش آموزان حدود یک درصد برآورد میشود. اما نباید فراموش کرد که این عدد به قول معروف فقط نوک کوه یخ را نشان میدهد، چراکه آمارها در حوزه اعتیاد خیلی قابل استناد نیست و این احتمال که افراد هنگام آمارگیری اطلاعات درست را ارائه دهند، خیلی کم است.
این درحالی است که دبیرکل ستاد مبارزه با مواد مخدر مدتی پیش گفته بود میزان شیوع اعتیاد در بین دانش آموزان 2.1 درصد برآورد شده است.
مسائل زیادی در گرایش نوجوانان به مصرف مواد مخدر نقش دارد از مشکلات شخصیتی گرفته تا مسائل خانوادگی و شرایط جامعه. برای نمونه این روزها دسترسی به مواد مخدر آسان است. برخی فروشندگان مواد مخدر در فضای مجازی نیز فعال شدهاند و خدمات خاصی را به مشتریان خود ارائه میکنند. برای نمونه آنها مواد مخدر را در هر محلی که مشتری بخواهد به او تحویل میدهند.
بنابراین میتوان گفت زمینه برای افزایش اعتیاد در بین نوجوانان بیش از گذشته فراهم شده است و پلیس اگر قصد دارد در این حوزه قدم موثری بردارد نباید اقدامات خود را به جمع آوری خرده فروشان و معتادان بیخانمان در اطراف مدارس محدود کند.
صفاتیان در پاسخ به اینکه چه عواملی در افزایش احتمال مصرف مخدر از سوی نوجوانان نقش دارد؟ عنوان میکند: در بحث شیوع اعتیاد در نوجوانان باید به سه موضوع مشکلات شخصیتی، خانوادگی و اجتماعی توجه کرد.
آن طور که او درباره مشکلات شخصیتی توضیح میدهد، مسائلی مانند بیمار بودن شخص، سابقه ژنتیکی، مشکلات جسمی، افسردگی و اضطراب میتواند نوجوان را به سمت اعتیاد سوق دهد.
در خصوص مسائل شخصیتی کارشناسان عوامل مختلفی را مطرح میکنند. برای نمونه برخی معتقدند میزان کنجکاوی نوجوانان نیز در این بین بیتاثیر نیست.
صفاتیان در اینباره میگوید: میزان کنجکاوی نیز میتواند نوجوانان را به سمت اعتیاد سوق دهد، برای نمونه برخی از آنها میخواهند بدانند موادی مانند گل و شیشه چه هستند؟ و مصرف آنها چه تاثیراتی روی افراد میگذارد؟
این تحلیلگر حوزه اعتیاد با اشاره به اینکه عوامل زیادی در شیوع اعتیاد نقش دارد، ادامه میدهد: در این بین بحث ناامیدی نوجوانان نیز مطرح است. به همین دلیل باید یادآور شد که یک عامل برای گرفتار شدن نوجوانان کافی نیست.
در کنار مشکلات شخصیتی میتوان از مشکلات خانوادگی نیز به عنوان عاملی یاد کرد که زمینه را برای مصرف مواد مخدر در نوجوانان فراهم میکند، چراکه اگر یکی از اعضای خانواده مصرف کننده مواد مخدر باشد، نوجوان راحتتر گرفتار اعتیاد میشود.
علاوه بر این بررسیها نشان داده است که احتمال مصرف مواد مخدر از سوی نوجوانی که خانواده آنها دچار تنش است، یا والدینشان جدا از یکدیگر زندگی میکنند، افزایش پیدا میکند.
صفاتیان درباره تاثیر مسائل اجتماعی در شیوع اعتیاد در نوجوانان نیز میگوید: مسائل سیاسی، اقتصادی و اجتماعی نیز در افزایش شیوع اعتیاد در بین نوجوانان نقش دارد. برای نمونه در جامعهای که دسترسی به مواد مخدر راحت است یا قیمت مواد مخدر پایین است، احتمال مصرف مواد مخدر از سوی نوجوانان افزایش پیدا میکند.
براساس تماسهایی که با اورژانس اجتماعی گرفته میشود، میتوان گفت بسیاری از خانواده نگران مصرف گل از سوی نوجوانان هستند. سرپرست معاونت پیشگیری و درمان اعتیاد مرکز توسعه پیشگیری بهزیستی کشور مدتی پیش به جام جم آنلاین گفت: 39درصد تماس گیرندگان با خط ملی اعتیاد در سال 1400 دغدغه مصرف «گل» از سوی اعضای خانواده را داشتهاند.
رئیس پیشین کمیته مبارزه با مواد مخدر مجمع تشخیص مصلحت نظام درباره اینکه نوجوانان بیشتر گرایش به مصرف چه موادی دارند؟ عنوان میکند: نوجوانان به دنبال موادی هستند که بتواند مشکلات ذهنی آنها را برطرف و خوشبینشان کند و البته در دورهمیها به آنها انرژی بدهد.
آن طور که او توضیح میدهد به همین دلیل خطر مصرف گل، حشیش و شیشه در نوجوانان بیشتر است.
علاوه بر این باید تاکید کرد که مصرف ماشروم یا قارچ جادویی نیز این روزها در بین نوجوانان و جوانان افزایش پیدا کرده است.
این درحالی است که کارشناسان هشدار میدهند درمان افرادی که گرفتار مواد روانگردان میشوند، آسان نیست.
صفاتیان دراین باره میگوید: درمان افرادی که مواد توهم زا مصرف میکنند دشوار است، چراکه جایگزین دارویی برای این مواد وجود ندارد. علاوه بر این وابستگی روانی به مواد روانگردان بالاست و این وابستگی درمان فرد گرفتار را بسیار مشکل میکند.
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد