سرم در اتاق عمل به قیمت ناصرخسرو | تب سوء مدیریت‌ در بازار دارو

به گزارش جام جم آنلاین، ماجرای کمبود سرم ابعاد پیچیده‌تری به خود گرفته است، اگر تا مدتی پیش این کمبود در داروخانه‌ها مشکل ساز بود، این روزها پای کمبود سرم به بیمارستان‌ و اتاق‌های جراحی نیز باز شده است. در تازه‌ترین واکنش به این مساله محمدرضا ظفرقندی، رئیس پیشین سازمان نظام پزشکی به کمبود سرم در مراکز درمانی کشور اشاره کرده است. آن طور که او در توییتر نوشته در بیشتر بیمارستان‌ها سرم برای درمان بیماران سهمیه بندی شده است، حتی برای بیمارانی که نیاز به عمل جراحی دارند، سرم‌ مورد نیاز وجود ندارد!

گفته می شود در برخی مراکز درمانی هزینه تامین سرم را از بیماران به صورت جدا دریافت می‌کنند به این شکل که حدود سه تا چهار میلیون تومان به عنوان هزینه تامین سرم از بازار آزاد به هزینه عمل جراحی اضافه می‌شود.

این درحالی است که‌ بهرام دارایی، رییس سازمان غذا و دارو نظر دیگری دارد. آن طور که او می‌گوید با توجه به تدابیر در نظر گرفته شده هیچ‌گونه کمبودی در زمینه سرم در کشور وجود ندارد و برخی افراد بدون اطلاع از وضعیت داروها اظهار نظر می‌کنند‌.

رییس سازمان غذا و دارو درباره اینکه برخی مراکز از همراهان بیمار می‌خواهند سرم را از خارج از بیمارستان تهیه کنند نیز به فارس می‌گوید: این تخلف در برخی بیمارستان‌های خصوصی اتفاق می‌افتد تا بتوانند سرم موجود را ذخیره کنند.

به گفته او این رویکرد خلاف مقررات است و شهروندان می‌توانند چنین تخلفاتی را به سامانه 190 وزارت بهداشت اطلاع دهند‌.

آن طور که دارایی  می‌گوید به دلیل افزایش دما میزان  مصرف سرم در کشور نسبت به سال گذشته 40درصد رشد داشته است.‌

‌‌با این حال می‌توان گفت ماجرای کمبود سرم به معمایی عجیب بدل شده است، زیرا تولیدکنندگان سرم ادعا می‌کنند میزان تولید آنها کاهش پیدا نکرده است و هر ماه 15 میلیون سرم تولید می‌کنند.

 البته باید یادآور شد که ماجرای کمبود سرم در کشور مساله‌ای تازه نیست. برای نمونه در موج پنجم کرونا نیز مراکز درمانی کشور با کمبود شدید سرم مواجه شدند. آن زمان ادعا شد، شیوع بیماری و از مدار تولید خارج شدن یک کارخانه دلیل ایجاد بحران است.

این درحالی است که این روزها هم بیماران و خانواده‌های آنها با کمبود سرم دست و پنجه نرم می‌کنند. عجیب تر اینکه دیگر از اوج بیماری کرونا خبری نیست و همه شرکت‌های تولید کننده نیز ادعا می‌کنند در سه شیفت مشغول‌ تولید سرم ‌هستند!

کمبود سرم و دارو

این روزها شهروندان زیادی را می‌توان دید که به قول معروف نسخه به دست داروخانه‌های کشور را زیر پا می‌گذارند و در جست‌وجوی دارو هستند، زیرا کمبود‌ها به سرم محدود نمی‌شود و مانند چند ماه گذشته خانواده‌ها برای تامین داروهایی مثل آنتی‌بیوتیک‌های مخصوص کودکان نیز با مشکل رو به رو هستند.

‌ علی فاطمی، نایب رئیس انجمن داروسازان ‌در این باره به جام جم آنلاین می‌گوید: شرایط بازار دارو و کمبود‌هایی که با آن رو به رو هستیم مانند چند ماه گذشته است.

او درباره کمبود سرم نیز عنوان می‌کند: سرم در داروخانه‌های معمولی پیدا نمی‌شود، زیرا سرم‌ها در اختیار بیمارستان‌ها و مراکز جراحی قرار می‌گیرد.

نایب رئیس انجمن داروسازان در پاسخ به این پرسش که آیا میزان تجویز سرم در نسخه پزشکان زیاد است؟ عنوان می‌کند: هر ماه ‌حدود یک میلیون تا یک میلیون و 200هزار نسخه از سوی پزشکان نوشته می‌شود. اگر میزان تولید سرم را نیز 400هزار سرم در روز در نظر بگیریم باید گفت اگر از هر سه نسخه یکی حاوی سرم باشد نباید مشکلی در کشور ایجاد شود.

گزارش یک سوء مدیریت

این روزها درد کمبود سرم خانواده‌های زیادی را آزار می‌دهد، ماجرایی که نمی‌توان آن را ناشی از تحریم‌ها دانست، چراکه میزان تولید سرم در کشورمان کم نیست، افزون بر این اگر کمبودی نیز در این حوزه وجود داشته باشد می‌توان با واردات بموقع آن را برطرف کرد.

بنابراین می‌توان گفت، علت کمبود سرم در بیمارستان‌ها و مراکز جراحی کشور دلیلی بجز سوء مدیریت ندارد.

لازم به یادآوری است که مدیران حوزه بهداشت و درمان در بسیاری از کشورهای جهان با در نظر گرفتن ذخایر استراتژیک دارو مانع از ایجاد بحران کمبود دارو در کشورشان می‌شود. این درحالی است که به نظر می‌رسد در کشورمان اهمیتی به این مهم داده نمی‌شود.

البته این سوء مدیریت به این روزها محدود نمی‌شود، چراکه در موج پنجم کرونا نیز کشور با بحران کمبود سرم مواجه شد. آن زمان درباره دلیل ایجاد کمبود گفته شد که یکی از تولید کنندگان اصلی سرم در کشور بخشی از خط تولید خود را برای بازسازی از مدار خارج کرده است.

در واقع در پیک پنجم نیز سوء مدیریت سبب بحران کمبود سرم شد، چون زمان مناسبی برای بازسازی خط تولید انتخاب نشد و از قبل نیز برای واردات سرم برنامه ریزی نشده بود. افزون بر این پروسه ترخیص بخشی از سرم‌ها‌ از گمرک ‌نیز آنقدر طولانی شد که سرم‌ها دیگر قابل مصرف نبود.

 تولید 17میلیون سرم در ماه

کارشناسان معتقدند تولید سرم در کشور کار پیچیده و دشواری نیست و آنچه کار را اندکی سخت می‌کند، ایجاد بستر مناسب برای تولید سرم است، یعنی راه اندازی خط تولید.

محمد عبده‌زاده، رئیس هیأت مدیره سندیکای صاحبان صنایع داروهای انسانی ایران در گفت‌وگو با جام جم آنلاین درباره ظرفیت تولید سرم در کشور تاکید می‌کند: پنج کارخانه تولید سرم در کشور فعال هستند که این روزها در سه شیفت کاری فعالیت می‌کنند.

آن طور که او توضیح می‌دهد این کارخانه‌ها هر ماه 15میلیون سرم را به شرکت‌های پخش و  توزیع تحویل می‌دهند به همین دلیل می‌توان گفت، هیچ مشکلی در خطوط تولید کارخانه‌های سرم سازی وجود ندارد.

‌عبده‌زاده درباره افزایش ظرفیت تولید سرم نیز می‌گوید: قرار است تا مهر ماه ظرفیت تولید سرم در کشور به 17میلیون سرم در ماه برسد.

او درباره دلایل کمبود سرم در کشور عنوان می‌کند: ظرفیت تولید سرم کاهش نیافته است. به همین دلیل بهتر است سازمان غذا و دارو و وزارت بهداشت ‌به نحوه توزیع سرم و تجویز آن در مراکز درمان ورود کنند.

دراین بین البته برخی معتقدند افزایش سفرهای اربعین نیز در  مساله کمبود سرم  بی‌تاثیر نیست، زیرا برخی از زائران دچار گرمازدگی می‌شوند و عده‌‌ای نیز به دلیل بیماری به تزریق سرم نیاز پیدا می‌کنند. این درحالی است که نباید فراموش کرد که پیش از شروع مراسم اربعین نیز بسیاری از بیماران و خانواده‌هایشان برای تامین سرم با مشکل رو به رو بودند.

رییس سازمان غذا و دارو درباره ارسال سرم به کشور عراق ‌ می‌گوید: هیچ سرمی از ‌ ایران به عراق ارسال نشده است، بلکه هلال احمر سرم مورد نیاز موکب‌های درمانی را از کشور ترکیه خریداری و توزیع کرد.

با توجه به گفته‌های کارشناسان و مشکلاتی که شهروندان این روزها برای تامین داروهای به قول معروف دم‌دستی مانند سرم و آنتی‌بیوتیک مخصوص کودکان با آن رو به رو هستند باید تاکید کرد که بخش قابل توجهی از بحران‌‌های ایجاد شده در حوزه دارو ناشی از سوء مدیریت است، زیرا مدیران در این حوزه برای واردات بموقع دارو و ایجاد ذخایر استراتژیک دارو نیز به درستی عمل نمی‌کنند.