انقراض مایت‌های میکروسکوپی همزیست‌های دیرینه‌ انسان

 وجود مایت‌ها برخلاف آنچه تاکنون گفته شده، خوب است. در گذشته محققان مایت‌ها را عامل ایجاد مشکلاتی چون آکنه، رزاسه و خارش پوست سر معرفی کرده بودند اما این شب‌زنده‌داران، منافذ پوست‌مان را باز و خالی از چربی نگه می‌دارند و در نتیجه از ابتلا به مشکلات پوستی پیشگیری می‌کنند. در حقیقت مایت‌ها بیش از این‌که مضر باشند به ما فایده می‌رسانند. آنها را باید به‌ اندازه باکتری‌های ساکن در روده‌مان، مفید و بخشی از زندگی‌ روزمره‌مان بدانیم.

کاهش تنوع ژنتیکی در مایت‌ها

به‌تازگی نتایج تحقیقی در دانشگاه‌های بنگور و ریدینگ نشان داد جمعیت مایت‌های دمودکس فولیکولاروم (Demodex Folliculorum) ممکن است در خطر انقراض باشد. بنابراین تحقیق که برای اولین‌بار دی‌ان‌ای مایت‌ها را بررسی کرده است، به‌دلیل ارتباط دیرینه مایت‌ها با انسان، تعداد بسیاری از تنوع ژنتیکی آنها از بین رفته است.‌ زندگی درون غدد ترشحی بدن این مایت‌ها را از مایت‌های دیگر جدا کرده تا جایی‌که از توانایی انطباق‌پذیری آنها کاسته شده و در معرض انقراض قرار گرفته‌اند.

مایت‌ها معمولا هنگام تولد از مادر به نوزاد منتقل می‌شوند و این اتفاق هنگام تماس افراد با یکدیگر رخ‌نمی‌دهد. به این ‌ترتیب این نوع مایت‌ها، شانس کمی برای جفتگیری با انواع مایت‌های دیگر داشته و میلیون‌ها سال است که ژن‌های یکسانی را به نسل‌های بعدی خود منتقل کرده‌اند. در نتیجه، آن بخش از ژن‌هایی که دیگر به وجود‌شان نیازی نبوده، به نسل بعدی انتقال نیافته و از بین رفته است.

ترتیب ژنی مایت‌هایی که درون فولیکول و منافذ بدن انسان زندگی می‌کنند در مقایسه با مایت‌های دیگر متفاوت است و این می‌تواند علت ویژگی‌های غیرمعمول بدن آنها و رفتارهای عجیب‌شان را توضیح دهد.

مثلا کاهش ژن‌های این مایت‌ها، مسئول رفتارهای شبانه آنهاست. در واقع این موجودات میکروسکوپی، زمانی در تکامل‌شان، ژن تولید‌کننده ملاتونین را از دست داده‌اند. مایت‌ها می‌توانند با استفاده از ملاتونین موجود در پوست‌مان، انرژی لازم برای جفتگیری را به‌دست آورند. گرچه مایت‌های دمودکس فولیکولاروم، میلیون‌ها سال است که با ما زندگی می‌کنند، به‌دلیل تغییرات ژنتیکی قطعا در مسیر انقراض قرار گرفته‌اند. در طول سال‎ها، از ژن‌های این موجودات به‌طور مکرر کاسته شده و آنها زمانی‌که مجموعه ژنی‌شان بسیار کم شود، منقرض خواهند شد. ‌محققان تا مدت‌ها تصور می‌کردند که مایت‌ها مقعد ندارند و مدفوع خود را در تمام عمر کوتاه دو یا سه‌ هفته‌ای‌شان در بدن‌شان نگه می‌دارند یا آنها التهاب پوست و مشکلاتی مانند آکنه را موجب می‌شوند اما بررسی‌های دی‌ان‌ای مایت‌ها تمام این باورها را نفی می‌کند.

همزیست‌های باستانی ما در پایان مسیر حیات

محققان دو دانشگاه بنگور و ریدینگ می‌گویند، برخلاف باور غلط درباره انگل بودن مایت‌‌ها، ارتباط طولانی‌مدت‌شان با انسان نشان می‌دهد که آنها نقش‌های ساده و مفیدی برای انسان بازی کرده‌اند که یکی از آنها باز نگهداشتن منافذ پوست‌مان و در نتیجه پیشگیری از ابتلا به جوش و آکنه است. در واقع مایت‌های دمودکس فولیکولاروم که در سلامت پوست‌مان موثر هستند را باید یکی از موجودات همزیست خود بدانیم. البته به‌نظر می‌آید برای پیشگیری از انقراض این موجودات دیر شده باشد، با این حال پوست سالم‌مان ممکن است برای حفظ جمعیت چند نسل آینده مایت‌ها کافی باشد.

منبع: BBC Science Focus