نان نفت در روغن جنگ

درست کمتر از دو سال پیش از این تهاجم، جهان شاهد کاهش قیمت نفت به زیر صفر بود، چرا که تقاضا در طول هفته‌های نخست همه‌گیری کووید ــ ۱۹ نابود شده بود. با این حال، ناگهان سیگنال‌های سیاستی به صنعت نفت یک‌بار دیگر تغییر کرد. دولت بریتانیا یک استراتژی امنیت انرژی را منتشر کرد که خواستار استخراج بیشتر از دریای شمال شد، در حالی که جو بایدن، رئیس‌جمهور ایالات متحده به عربستان سعودی رفت و درخواست کرد بزرگ‌ترین تولیدکننده نفت جهان برای افزایش بیشتر عرضه جهانی تلاش کند. شش ماه پس از تهاجم روسیه، جنگ در اوکراین همچنان ادامه دارد. قیمت نفت بالاتر از قبل از شروع جنگ باقی می‌ماند و به‌طور قابل‌توجهی بالاتر از آنچه در بسیاری از دوره‌های همه‌گیری کووید-۱۹ بود. داده‌ها نشان می‌دهد این قیمت‌های شناور تأثیرات گسترده‌ای بر صنعت سوخت‌های فسیلی داشته است.

در هفته‌های اخیر شرکت‌های بزرگ نفتی سود‌های سه ماهه چشمگیری را گزارش کردند. نتایج اعلام شده توسط بی‌پی، شورون، توتال، اکسون موبیل و شل نشان می‌دهد که این شرکت‌ها در مجموع در طول سه‌ماه ۶۰میلیارد دلار درآمد کسب کرده‌اند. این رقم تقریبا سه برابر رقم مشابه در سال۲۰۲۱ میلادی است. شرکت‌ها به‌طور فزاینده‌ای سود را به سمت بازخرید سهام و سود سهام هدایت کرده‌اند. شورون برنامه‌های بازخرید سالانه خود را از ۵ تا ۱۰ میلیارد دلار به ۱۰تا ۱۵میلیارد دلار افزایش داده است، در حالی که اکسون قصد دارد ۳۰میلیارد دلار سهام در سال‌های ۲۰۲۲ و ۲۰۲۳ میلادی خریداری کند. در همین حال، سرمایه‌گذاری در تولید منابع نفت جدید، با توجه به تأثیر رکود اقتصادی آینده و سیاست‌های اقلیمی بر تقاضای سوخت‌های فسیلی در آینده، خطرناک تلقی می‌شود.

 

داده‌ها نشان می‌دهد در حالی که هزینه‌های سرمایه‌ای برای استخراج نفت جدید قرار است در سال جاری افزایش یابد، این هزینه همچنان کمتر از سطح سال ۲۰۱۹ میلادی باقی‌مانده است. بازخرید سهام به افزایش قیمت سهام کمک می‌کند و فشار سرمایه‌گذاران را کاهش می‌دهد. سال گذشته، سهامداران به مدیریت قطعنامه‌های تغییرات آب‌و‌هوایی در شورون و اکسون موبیل رای منفی دادند و دو عضو مستقل را در اکسون مستقر کردند و از شورون خواستند که انتشار گاز‌های گلخانه‌ای خود را به میزان قابل‌توجهی کاهش دهد. این واقعیت که هر دو سهام اکسون و شورون امسال به میزان قابل‌توجهی افزایش یافته‌اند، احتمال وقوع این اتفاق در سال ۲۰۲۲ میلادی را کاهش می‌دهد.

گزارش موسسه انرژی مانیتور نشان می‌دهد که صنعت در حال حاضر نسبت به چشم‌انداز خود خوشبین است. این تجزیه و تحلیل نشان می‌دهد که احساسات صنعت در خوشبینانه‌ترین حالت خود از سال ۲۰۱۸ میلادی تاکنون است. بازده شناور و نگاه خوشبینانه باعث شده که شرکت‌های نفتی بیشتر در عملیات آینده کسب‌و‌کار خود سرمایه گذاری کنند. این روند را می‌توان در تعداد فرصت‌های شغلی در حال آگهی مشاهده کرد. داده‌های گلوبال دیتا نشان می‌دهد که تعداد فرصت‌های شغلی در صنعت نفت و گاز از زمان کاهش اولیه پس از آغاز همه‌گیری کووید ــ‌۱۹، پنج برابر شده است.

آب و‌هوا و ریسک مالی

در ماه می ۲۰۲۱ میلادی، آژانس بین‌المللی انرژی اعلام کرد، اگر قرار است جهان تا اواسط قرن به انتشار خالص صفر برسد، نباید سرمایه‌گذاری جدیدی برای توسعه پروژه‌های جدید استخراج نفت، گاز و زغال‌سنگ انجام شود.

صنعت نفت پررونق، تبلیغات مشاغل جدید و سرمایه‌گذاری در پروژه‌های جدید به این معنی است این خطر وجود دارد که برنامه‌هایی برای استخراج نفت و گاز بسیار بیشتر از آنچه برای داشتن آینده‌ای امن از نظر آب‌و‌هوا امکان‌پذیر است، وجود داشته باشد. به این ترتیب یا جهان با تغییرات اقلیمی فاجعه‌بار و غیرقابل برگشت روبه‌رو می‌شود یا شرکت‌ها در نهایت با میلیارد‌ها دلار دارایی‌های سرگردان مواجه می‌شوند که متوجه می‌شوند برای تقاضای سوخت فسیلی برنامه‌ریزی می‌کنند که هرگز محقق نخواهد شد. در صورت شروع کاهش تقاضا و کاهش قیمت نفت، افزایش قیمت نفت می‌تواند منجر به این شود که شرکت‌های نفتی در این دهه با ۵۳۰میلیارد دلار دارایی سرگردان شوند.

همان‌طور که داده‌هایی که قبلا به آن اشاره شد نشان می‌دهد، به نظر نمی‌رسد که شرکت‌های بزرگ نفتی در واکنش به قیمت‌های بالا سرمایه‌گذاری در تولید جدید را به‌طور گسترده افزایش دهند. با این حال، خطر دارایی‌های سرگردان در صنعت همچنان وجود دارد. داده‌های گلوبال دیتا نشان می‌دهد که همه کشور‌های بزرگ تولیدکننده نفت و گاز جهان در حال حاضر برنامه‌هایی برای توسعه میادین جدید نفت و گاز دارند. با صحبت از رشد رکود جهانی و پیش‌بینی کاهش تقاضا، در هفته‌های اخیر قیمت نفت به زیر ۹۰دلار رسیده است که به‌طور قابل‌توجهی کمتر از اوج ۱۲۰دلاری ثبت شده در اوایل سال جاری است. این خبر خوبی برای مصرف‌کنندگانی است که با بحران هزینه زندگی دست و پنجه نرم می‌کنند، اما باید به‌عنوان هشداری برای صنعت باشد که اکثر تحلیلگران پیش‌بینی می‌کنند که مسیر بلندمدت سفر برای سوخت‌های فسیلی صرف‌نظر از هر‌گونه افزایش کوتاه‌مدت، نزولی خواهد بود.


منبع: روزنامه جام جم