بیماری هاری چیست و در چه زمانی واکسیناسیون این بیماری لازم است؟

ویروس هاری دارای میزان کشندگی بالا تا حدود صددرصد می‌باشد به‌طوری‌که بعد از بروز علائم بالینی چه در انسان و چه در حیوان، مرگ بیمار حتمی است. بنابراین مهم‌ترین کار در رابطه با بیماری هاری، پیشگیری از آن است.

با توجه به این‌که در محیط زندگی ما حیوانات زیادی زندگی می‌کنند و ممکن است این حیوانات آلوده به ویروس هاری باشند، بنابراین داشتن اطلاعات لازم در رابطه با این بیماری و اقدامات پیشگیرانه مناسب در هنگام تماس با حیوانات خطرناک الزامی می‌باشد .

راه‌های سرایت بیماری

ویروس هاری در بزاق حیوان مبتلا وجود دارد، بنابراین گاز گرفتن حیوان اصلی ترین راه انتقال به انسان می­باشد. همچنین با توجه به این‌که پنجه حیوانات اغلب آغشته به بزاق حاوی ویروس می‌باشد، بنابراین چنگ زدن حیوانات آلوده نیز می‌تواند باعث انتقال بیماری هاری گردد.

ویروس هاری از طریق پوست سالم قابل سرایت نیست. اما اگر کوچک‌ترین خراش یا زخمی بر روی پوست وجود داشته باشد قابلیت انتقال دارد.

علائم بیماری هاری

علایم در حیوانات: اولین علامت بیماری در حیوان مبتلا به‌صورت تغییر عادات و رفتار حیوان می‌باشد و اغلب علائم اولیه به این صورت است که بیش‌از اندازه به صاحب خود توجه می‌کند و در مرحله بعدی بیماری، حیوان عصبانی و بدخلق گردیده، به طوری که حتی غذای خود را به‌خوبی نمی‌خورد و در صورت پیشرفت بیماری ممکن است حیوان کاملاً فلج گردیده (که به آن هاری ثابت می‌گویند) به این صورت که کلیه اندام‌ها کم‌کم دچار ضعف و فلج گردیده و حیوان تلف می‌شود. اما در اغلب مواقع علائم هاری در حیوان، به‌صورت بی‌قراری شدید، خلق‌وخوی وحشی‌گری، گاز گرفتن اشیا و حمله به اشیاء و افراد و حیوانات می‌باشد. و بعد از مدتی آب‌ریزش شدید از دهان، اختلال در بلع و عدم امکان خوردن و آشامیدن در حیوان باعث تلف شدن حیوان می‌گردد.

|| همچنین ببینید: اطلاعات کامل و هزینه سرم تراپی در منزل ||

علائم بیماری در انسان

دوره کمون یا نهفتگی بیماری بین پونزده روز تا ۳ ماه طول می‌کشد. این زمان فاصله بین زمان گازگرفتگی تا بروز علائم در انسان می‌باشد.

مرحله بعد، مرحله بروز علائم می‌باشد. علائم بیماری به‌صورت تب و لرز، بی‌اشتهایی، خستگی، درد در محل گزیدگی، بی‌خوابی و دل‌درد، ضعف عضلات، درد عضلات، تهوع و استفراغ، بی‌قراری و پس‌از آن لاغر شدن مفرط، اختلال در خوردن و آشامیدن می‌باشد. بنابراین در مواجهه با این ویروس، پیشگیری بسیار حائز اهمیت است.

در چه مواردی در مواجهه با ویروس، اقدامات پیشگیرانه لازم است؟

اولین و مهم‌ترین قسمت در پیشگیری از بیماری هاری، شست‌وشوی سریع زخم و محل خراشیدگی یا گازگرفتگی با آب تمیز و صابون می‌باشد. این سوختگی باید به‌صورت دقیق و کامل انجام شود. اگر در محل آسیب، پارگی ایجاد شده باشد، این پارگی به‌هیچ‌وجه نباید بخیه شود. بلکه باید روی زخم باز گذاشته شده و مرتب ضدعفونی صورت گیرد. چون ویروس هاری بی‌هوازی بوده و در مقابل اکسیژن و هوا غیرفعال می‌شود. چنانچه بخیه انجام شود ویروس در ناحیه زیر بخیه شروع به تکثیر نموده و اوضاع را بدتر می‌کند .

در چه مواردی واکسن هاری لازم است؟

سازمان بهداشت جهانی و وزارت بهداشت جمهوری اسلامی ایران، در مواجهه با خراشیدگی و گازگرفتگی حیوانات پروتکل‌های درمانی مناسبی جهت پیشگیری، ارائه نمودند که براساس آن پروتکل‌ها بیمار باید اقدام به واکسیناسیون و یا دریافت آنتی‌بیوتیک نماید.

 تقسیم‌بندی از لحاظ نحوه مواجهه با حیوانات:

۱) گروه اول شامل لمس کردن، غذا دادن به حیوان مشکوک، لیسیدن پوست سالم انسان توسط حیوان مشکوک: اقدام لازم فقط شستشو با آب و صابون به مدت ۱۵ دقیقه.

۲) گروه دوم شامل گاز گرفتن پوست، خراشیدگی کوچک، سائیدگی بدون خون‌ریزی توسط حیوان مشکوک: اقدام لازم درمان موضعی زخم، شستشو به مدت حداقل پونزده دقیقه، ضدعفونی کردن زخم و تزریق واکسن هاری.

۳) گروه سوم شامل گزیدگی و خراشیدگی‌های عمیق یا متعدد پوستی و یا حداقل دیدن خون روی ضایعه و یا لیسیدن پوست زخمی و آسیب‌دیده توسط حیوان مبتلا: اقدام لازم شستشوی کامل زخم‌ها به مدت حداقل پونزده دقیقه، تزریق واکسن هاری و ایمونوگلوبین اختصاصی ضد هاری.

بنابراین به‌خاطر داشته باشید که هر نوع گاز کرفتگی یا چنگ زدن حیوان همراه با آسیب پوست، خراشیدگی و وجود خون برروی پوست، نیاز به واکسن هاری دارد.

برای زدن واکسن هاری به کجا باید مراجعه شود؟

مراکز بهداشت و درمان شهرها و شهرستان‌ها، افراد را در رابطه با انجام واکسیناسیون هاری راهنمایی می‌کنند. در تهران نیز مراکز بهداشت چندگانه شهر تهران به‌صورت شبانه‌روزی در این زمینه فعال بوده و افراد را برای زدن واکسن هاری کمک می‌نمایند.

توجه داشته باشید که انجام این واکسن، یک اقدام ضروری حیاتی و نجات‌بخش در موارد تماس با بیمار مشکوک و یا مبتلا به هاری می‌باشد. گاهی نیز برای درمان گاز گرفتگی نیاز به خدمات پانسمان و تزریق داروهایی آنتی بیوتیکی می باشد که می‌توان از طریق مراکز تزریقات در منزل انجام داد.

مراکز خدمات درمانی در منزل، مراکزی با مجوز وزارت بهداشت می‌باشند که امکان مشاوره آنلاین و تلفنی برای مددجویان عزیز را فراهم نمودند.

مرکز خدمات بالینی در منزل سها، با بکارگیری کادری حرفه ای و مجرب، امکان اعزام نیروهای متخصص ازجمله پزشک و پرستار، برای انجام کلیه خدمات درمانی در منزل را فراهم نموده‌است.