سایه زیبای عفاف بر امنیت روابط فردی و اجتماعی 

نگاه اجمالی به پدیده عفاف که بنا به تعریفی می توان از آن به عنوان نوعی پوشش بیرونی یاد کرد نشان می دهد این ارزش والای انسانی بر خیلی از روابط فردی و اجتماعی افراد جامعه سایه افکنده و بدون هیچ واسطه ای برای افراد نوعی امنیت پیش ساخته ایجاد می کند. 

ابتدای سخن این نکته را باید یاد آورد شده که همزمان با 21 تیرماه سال جاری و سالروز ازدواج حضرت علی (ع) و فاطمه (س) (روز ازدواج)، جشنواره ملی گوهر فاطمی به منظور ترویج فرهنگ عفاف و حجاب،به همت نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران (معاونت اجتماعی ناجا) و با مشارکت ستاد کل نیروهای مسلح، ارتش جمهوری اسلامی ایران،سپاه پاسداران انقلاب اسلامی،وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح و سایر وزارتخانه‌ها و نهادهای مرتبط دولتی و غیر دولتی به صورت ویدئو کنفرانسی در تهران و همزمان در سایر استان‌های کشور برگزار می‌شود.

عفاف بنا به یکی از تعاریف،حالتی نفسانی و درونی است که از چیرگی برخی نفسانیات بر افراد جلوگیری می کند؛این واژه در آیه ای از قرآن کریم«وَأَن یَسْتَعْفِفْنَ خَیرٌ لَّهُنَّ»به معنای عفت و خودنگهداری آمده است و اساسا در بین جوامع مختلف به رغم نوع دین و مذهبشان می توان به طور مشخصی مشاهده کرد که حجاب به معنای پوشش بیرونی و عفاف به معنای پوشش درونی،دو عامل موثر در سلامت هر جامعه هستند که شاید به سبب تفکرات و ذهنیت های ناشی از نوع و نگرش های خاص دینی و مذهبی دچار دگرگونی هایی شده باشند، اما به طور کل هر فردی در روابط فردی و اجتماعی برای خود یک سری حریم های خاص قائل است که در سایه آن ها احساس امنیت می کند و از همین رو می توان برخی مراقبت و خودمداری های فردی را در مقوله عفاف قرار دهیم.

 در همین رابطه حجاب به عنوان یک خواسته فطری، تنها محدود به اسلام نیست بلکه خالق بشر که بر تمای اسرار و رموز آفرینش عالم احاطه دارد، زیبایی، امنیت، رشد و تعالی انسان ها به خصوص زن را در عفاف و حجاب دانسته و در آیات نورانی قرآن کریم ضرورت این حکم الهی را به نحو مطلوب تبیین کرده است.

به طور کل مساله حجاب یک دستور دینی و از مسائل مهم جامعه ما است و با بسیاری از مسائل دیگر پیوند خورده و دارای ابعاد سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی است.

ابتدادر مساله حجاب و عفاف توجه و خطاب به سمت زنان است و نیمی از جمعیت جامعه مربوط است و از آن جهت که در تنظیم و تلطیف روابط زن و مرد نقش دارد به همه افراد جامعه مربوط می شود.

اساسا رعایت حجاب نه تنها برای خود زن ارزش آفرین است، بلکه حفظ ارزش های انسانی جامعه، مبارزه با تهاجم فرهنگی غرب، کاهش چشمگیر مفاسد فردی و اجتماعی و مهمتر از همه آرامش و پایداری نهاد مقدس خانواده را در پی دارد و ناگفته پیداست که این موضوع نقش بارزی در کاهش آسیب اجتماعی هم خواهد داشت.

 با یک نگاه ساده به اهداف و ترفندهای دشمنان میهنمان و بدتر از آنان دشمنان ارزشهایمان، تلاش همه جانبه برای کاهش، کمرنگ سازی و حذف همین ارزش را به عینه مشاهده می کنیم.

حجاب و عفاف به عنوان یک دستور دینی از آثار، برکات و نقش آفريني هاي خاصي برخوردار است و اگر حقيقت اين حکم براي انسان ها روشن و آشکار شود بعيد است که فطرت هاي سالم و خداخواه به سمت آن گرایش نیابند چراکه اساس حجاب و پوشش اسلامی يکی از اوامر انسان ساز الهی و يکی از احکام حيات بخش اسلام در زندگی طيبه است که منطبق بر فطرت بشر برای پويائی و کمال انسانی فرد و جامعه تبیین و ترسیم شده است از سوی دیگر مهمترین مشخصه زن و مرد مسلمان حجاب و عفاف است.

 حجاب در اسلام به گونه ای برای زن طراحی شده است که نه تنها از عواطف وی  پاسداری می کند بلکه امکان فعالیت در تمامی عرصه های زندگی را برای وی فراهم می آورد.

 زن مسلمان محجبه با حضور همیشگی در صحنه و اقتدار و تداوم حرکت صحیح اجتماعی، به نوبه خود و در کنار مردان در راستای اهداف عالی جامعه نقش آفرینی می کند.

در این میان معمولاً در محیط کار و بیرون از کانون خانواده و حتی گاه درون خانه،نمونه هایی از روابط دو جنس مخالف چه از گروه محرم ها و چه از گروه نامحرمان وجود دارد که دراین روابط، این عنصر عفاف است که حدومرز ارتباطات فردی و اجتماعی را متناسب با موازین و اصول شرعی و عرفی برای هر دو گروه مشخص می کند و در سایه همین ارزش از بروز مفسده و ناامنی روانی و اجتماعی برای افراد جلوگیری می شود.

همین ارزش است که به دختر جوان ما نیرو و عزتی می بخشد که او را در مقابل هر گونه تعرضی از سوی جنس مخالف در مسیر خانه تا مدرسه، دانشگاه، کوچه و بازار و در هر محیط دیگری مصون می دارد و او را از بسیاری مسائل و مواردی که سر آغاز آن ها بی توجهی به همین ارزش ها در ارتباطات بوده، حفظ می کند.

در همین راستا و از آنجا که خانواده اولین نهاد اجتماعی است باید گفت قطعا تقید اعضای خانواده به ارزش های دینی از جمله حجاب و عفاف در کاهش آسیب های اجتماعی در بستر خانواده و جامعه نقش زیادی دارد چراکه اعضای خانواده آئینه تمام نمای اخلاق، رفتار، تفکر، اندیشه و آداب و روش های والدین خود هستند و مجموعه آن ها را در دنیای بیرون به نمایش می گذارند از این رو هم پسر و هم دختر جوان و نوجوان ما باید بداند هر آنچه از رفتار و کرداری که از خود در سطح جامعه بروز می دهد نشانگر ساختار خانواده و نوع تربیت او است.

 

دختر جوانی که بیش از آنچه که مورد انتظار عرف  و حتی خود او است با جنس مخالف به ارتباط و مراودات پنهانی در فضای واقعی و فضای مجازی دنیای امروز می پردازد، یا به تقلید از گروه دوستان در پوشش خود تغییراتی خارج از عرف ایجاد می کند، و به معرض نمایش گذاشتن خود در جمع های مختلف ابایی ندارد قطعا از سایه امنیت آفرین عفاف دور شده است و دیگر مواردی از این دست که مجال برشمردن نیز نخواهند داشت از جمله مصادیقی هستند که سایه زیبای عفاف بر سلامت ارتباطات فردی و اجتماعی افراد جامعه در بستر خانواده و جامعه را کوتاه و کوتاه تر می کنند و لازم است کمی نسبت به آن ها با حساسیت بیشتری اندیشیده و عمل کنیم.

نکته آنکه بروز و نمود اینگونه رفتارها از سوی فرد در بستر جامعه به نوبه خود نمایانگر تربیت و نگرش خاص خانواده ها نسبت به برخی مسائل بوده و در واقع آسيب‌ها ناشی از بی توجهی والدین به بی حجابی معضلاتی هستند كه فقط براي اعضای این گونه خانواده ها مشكل ايجاد نمی كنند بلکه به نوبه خود تمام اعضای جامعه را درگیر برخی مسائل می سازند؛ دختر جوانی که با پوششی نامناسب و با در معرض دید قرار دادن قسمت هایی از بدن خود در سطح جامعه حاضر می شود به نوبه خود چشم و ذهنیت ها را متوجه رفتاری می سازد که شاید مورد تقلید قرار بگیرد و از قبح آن نیز کاسته شود و از این رو این فرد مجاز نیست که نگرش خاص یا بی توجهی خانواده به رفتارش را در جامعه بروز دهد.

و کوتاه سخن آنکه خانواده به عنوان اولین نهاد اجتماعی و والدین به عنوان اولین الگوهای هر فرد در مقابل تربیت، باورها و اعتقادات دینی، اصول و ارزش های فردی و اجتماعی، جامعه پذیری، رفتار، کردار و طرز تفکر فرزندان خود مهمترین نقش را دارند و چه بهتر که در ارتباط با هر یک از این مولفه ها و از جمله در حوزه حجاب و عفاف که از مسائل مهم جامعه کنونی ما است.

پس لازم است با یک دید صحیح و روشن نسبت به رفتار و گفتمان سازی این مولفه مهم در حوزه امنیت فردی و اجتماعی و دیگر ارزش ها ایفای نقش کنیم  و یا مهمتر اینکه از نقش های سازنده و تعین کننده خود به عنوان پدر و مادر در همه زمینه ها غافل نباشیم.