مهدی فضائلی، تحلیلگر مسائل سیاسی نقش فعال مردم در صحنه سیاسی را کلید حل مسائل اساسی کشور میداند. او معتقد است: بحث مشارکت در حوزه مسائلسیاسی یک بحث بسیار پر دامنه در علومسیاسی و جامعهشناسی است؛ از این رو عواملی موجب افزایش مشارکت میشود و آثار و پیامدهای این موضوع نیز دارای بحثهای بسیار گسترده است. مشارکت موجب همبستگی و تقویت همدلی آحاد مردم میشود؛ لذا هر مقدار که مشارکت بالاتر باشد این دو موضوع نیز افزایش پیدا میکند.
بُعد دیگر تاثیر مشارکت بر رئیسجمهور و دولت منتخب است؛ رئیسجمهور و دولتی که از پشتوانه بالای آرای مردم برخوردار باشد اعتماد به نفس بیشتری دارد. هرچه میزان مشارکت بالاتر باشد، اعتماد به نفس رئیسجمهور منتخب و دولت برآمده نیز بیشتر خواهدشد؛ بنابراین یک رئیسجمهور منتخب با پشتوانه رای و مشارکت بیشتر، بروز و ظهور قویتری نیز در صحنه داخلی و سطح بینالملل خواهدداشت و حضور او در تعاملات خارجی نیز وجهه معتبرتری پیدا خواهدکرد.
در همین سه هفته اخیر شاهد بودیم که همزمان با مذاکرات وین، نشریه واشنگتن پست مقالهای را منتشر و به اعضای کاخسفید توصیه کرد مذاکرات را تا بعد از انتخابات به تعویق بیندازد؛ یکی از دلایلی که آن را مطرح کرده این بود که پس از انتخابات شما میتوانید ارزیابی دقیقتری داشتهباشید و امتیازات بیشتری بگیرید. در واقع آنها به نوعی به مشارکت پایین مردم چشم دوختهاند تا نمایندگان ما در عرصه مذاکرات از پشتوانه لازم برخوردار نباشند و به تبع آنها بتوانند فشارها را علیه کشورمان بیشتر کرده و امتیاز کمتری بدهند.
در حقیقت دولت و رئیسجمهوری که پشتوانه حداکثری داشتهباشد میتواند در همه عرصههای داخلی و خارجی قویتر ظاهر شود اما اگر این پشتوانه مردمی ضعیف باشد، او را با برچسب دولتحداقلی تضعیف خواهندکرد، به این معنا که هم در عرصه داخلی به او اجازه نخواهندداد تصمیمات لازم را بگیرد و هم در عرصه بینالمللی. بنابر این وقتی همه ما علاقهمند داشتن ایرانی قوی هستیم، باید از یک دولت قوی نیز برخوردار باشیم و به این منظور باید متکی به پشتوانه قوی مردمی بود.
یکی از نتایجی که حضور مردم در دورههای مختلف از ابتدای انقلاب تاکنون داشته، دفع تهدیدات بوده است؛ البته برخی دولتها ادعا کردند ما آمدیم و سایه جنگ را از بین بردیم اما این موضوع واقعیت ندارد و آن چیزی که در مقاطعی تهدیدات سخت علیه کشور را دفع کرد، حضور و مشارکت مردم بود.
افرادی که برای اقدام علیه امنیت کشور ما طرح و برنامه داشتهاند چنانچه احساس کنند با نظام و نیروهای مسلحی مواجه هستند که از حمایت گسترده مردمی برخوردار است، قطعا به خود اجازه نخواهندداد، تهدیدات سخت خود را اجرایی و عملیاتی کنند؛ ولی اگر احساس کنند یک نظام استحکام درونی لازم را ندارد و میتوانند با یک فشار و تهدید سخت بیرونی، اقداماتی را علیه کشور داشتهباشند و امنیت جمهوری اسلامی را تهدید کنند، انگیزه آنها برای اعمال و اجراییکردن آن تهدید افزایش پیدا میکند.
در غیر اینصورت در اجرای تصمیمات تهدیدآمیز خود درنگ خواهندکرد، کما اینکه چنین اتفاقی رخ دادهاست. یکی از آثار و پیامدهای مستقیم مشارکت مردم، دفع تهدیدات امنیتی است.
مهدی فضائلی تحلیلگر مسائل سیاسی / روزنامه جام جم