مجلس رقیب دولت نیست

این بخشی از سخنان میر سلیم در گفت‌وگو با جام جم است. وی در بخش دیگری از این گفت‌وگو بابیان این‌که کار قانونگذاری روال عادی خود را طی می‌کند درعین‌حال گفت: این روند قدری کند است و تسریع آن نیازمند اصلاح آیین‌نامه داخلی مجلس است.

این نماینده تهران در مجلس و عضو ارشد حزب موتلفه، عملکرد مجلس را در مقایسه با شعارهای انتخاباتی درخشان نمی‌داند و معتقد است این عملکرد می‌تواند بهتر از این باشد.

همچنین با میر سلیم در خصوص ریشه مشکلات اقتصادی کشور، عملکرد مجلس یازدهم طی چند ماه گذشته، محتمل‌ترین گزینه‌های نامزدی انتخابات ریاست جمهوری و... گفت‌وگو کردیم.

مجلس یازدهم از آغاز كار تاكنون بیش از آن‌كه به لحاظ قانونگذاری خروجی داشته باشد به لحاظ نظارتی فعال بوده است. آیا ادامه این روند را مناسب می‌دانید؟

وظایف بسیار مهمی بر عهده مجلس است كه باید بر سه وظیفه تأكید كرد: 1) قانونگذاری،
2)نظارت بر اجرای قوانین و 3) انتخاب دولتمردان شایسته. وقتی مجلس یازدهم كار خود را آغاز كرد، یكی از وزارتخانه‌ها با سرپرست اداره می‌شد و پس از سپری شدن مهلت قانونی و با معرفینامه‌ای از سوی رئیس‌جمهوری، مجلس رسیدگی لازم را انجام داده و به فرد معرفی‌شده رأی نداد و ناچار رئیس‌جمهوری فرد دیگری را معرفی كرد كه شرایط او در كمیسیون‌های ذیربط مجلس بررسی و موفق به كسب رأی اعتماد از مجلس شد. امیدواریم در فعالیت‌های خود در صنعت و معدن و تجارت كه بسیاری از مشكلات كنونی مردم بدان وابسته است، موفق شود؛ مجلس متعهد شده كمك لازم را برای موفقیت وزیر جدید در رفع مشكلات مردم انجام دهد. برای بقیه وزرا و عملكرد آنها، مجلس موظف به نظارت است و تاكنون اغلب وزرا به كمیسیون‌های مجلس مكررا آمده و با مشورت نمایندگان به ریشه‌یابی مسائل كشور پرداخته‌اند مطالبات مردم متعددند كه عمدتا به راهبرد غلط دولت، فرصت‌سوزی‌های هفت سال گذشته، ناكارآمدی وزارتخانه‌ها و دستگاه‌های اجرایی برمی‌گردد؛ كار قانونگذاری نیز روال عادی خود را طی می‌كند كه قدری كند است و تسریع آن نیازمند اصلاح آیین‌نامه داخلی مجلس است و این اقدام اصلاحی نیز با اتخاذ روشی منطقی پیش می‌رود. به نظر اینجانب روند كنونی متناسب با شرایطی است كه مجلس در آن قرار گرفته و البته قابل بهبود است و برای آن نیز طرح‌هایی در نظر گرفته شده است.

باتوجه به مشكلات اقتصادی كشور، چقدر از این مشكلات را وابسته به مسائل داخلی و چقدر را وابسته به مسائل خارجی و تحریم‌ها می‌دانید؟ مجلس چگونه می‌تواند برای حل مشكلات به دولت كمك كند؟

وجود مشكلات اقتصادی انكارناپذیر است و اثرات شدید خود را بر معیشت مردم گذاشته، ولی این مشكلات ناشی از فقر كشور و نبود امكانات نیست، ناشی از خطای راهبردی و سوء‌تدبیر دولت و عدم خودباوری برخی از مسؤولان و ناكارآمدی اجرایی و ناشی‌گری‌ها و تذبذب آنهاست؛ طبیعتا طرح‌های بیگانگان و دشمنان خارجی ما كه یك نمونه بارز آن تحریم‌های ظالمانه و غیرقانونی آمریكا است، موجب تشدید آثار ضعف‌های مجریان و عدم جدیت دستگاه‌های نظارتی می‌شود. ما در مجلس، هم به لحاظ ارائه پیشنهادهای كاربردی و هم به لحاظ نظارت، كمك‌های خوبی می‌توانیم به دولت بكنیم. به شرط آن‌‌كه دولت پذیرش و اراده استفاده از این كمك‌ها را داشته باشد.

به عنوان یكی از اعضای فهرست اصولگرایان در تهران، عملكرد مجلس در چند ماه گذشته را چقدر منطبق با شعارهای انتخاباتی می‌بینید؟

عملكرد شخصی نمایندگان و هیات‌رئیسه در مقایسه با شعارهای انتخاباتی درخشان نیست و می‌تواند بهتر باشد، اما عدم تأمین امكانات لازم برای رفت‌وآمد نمایندگان از منزل به مجلس و بی‌توجهی به ضرورت كمك به تهیه مسكن حداقلی برای نمایندگان شهرستانی و عدم رسیدگی به بهداشت آنها، با روش جنجال‌آفرینی درباره خودروی دنا و واكسن آنفلوآنزا كه هیچ‌كدام فراتر از آنچه پیش از این ارائه می‌شده، نیست، از افتخارات مجلس به حساب نمی‌آید. البته هیات‌رئیسه می‌توانست برای رفع این نیازها برنامه‌ریزی بهتری داشته باشد تا موجب هتك حرمت نمایندگان نشود.

شما از امكانات خودروی مجلس استفاده كرده‌اید؟

تاكنون استفاده‌ای از امكانات خودروی مجلس نكرده‌ام جز یك بار كه خودروی بنده نیاز به تعمیر پیدا كرده بود.

به ریاست چندماهه آقای قالیباف در مجلس چه نمره‌ای می‌دهید؟

جناب آقای قالیباف كوله‌باری از تجربه عملیاتی در دوران جنگ تحمیلی، فرماندهی نیروی هوایی سپاه، فرماندهی نیروی انتظامی و سپس شهرداری تهران را با خود حمل می‌کند. البته این تجربیات هیچ‌كدام در جهت تسهیل مدیریت مجلس شورای اسلامی نیست و ایشان برای موفقیت خود باید سعی كند از نیروهای باتجربه در میان نمایندگان مجلس كمك بگیرد تا جبران خلأ را بكند. البته در این زمینه اقداماتی را نیز شروع كرده، ولی قدری تأخیر دارد که همین امر صدماتی را متوجه جایگاه او به عنوان خدمتگزار مجلس كرده و مانع شكل‌گیری تحولات اساسی مورد نیاز برای استقرار و پویایی كامل مجلس انقلابی شده است. مماشات آقای قالیباف در مواردی با دولت قابل توجیه نبوده و نیست.

تعدادی طرح از اول مجلس با تبلیغات زیاد مطرح شد، اما به سرانجام روشنی نرسید. یكی از آنها طرح شفافیت آرای نمایندگان بود. چرا بعضی‌ها با این طرح مخالف هستند؟

تا این تاریخ نزدیك 400 طرح پیشنهاد شده است که قطعا فرصت لازم در مجلس یازدهم برای رسیدگی به همه آنها وجود نخواهد داشت. ناگزیریم اولویت‌بندی كنیم و به ترتیب اهمیت، رسیدگی به طرح‌ها را شروع كنیم؛ اول طرح‌هایی كه جنبه میهنی و عمومی دارد، بعد به طرح‌هایی كه متوجه مسائل منطقه‌ای و بومی یا گروه خاصی از مردم است، برسیم. طرح موسوم به شفافیت، دارای ابعاد مختلف است كه یكی از آنها شفافیت آراست. شفافیت مطلق البته میسر نیست، زیرا برخی از تصمیمات جنبه امنیتی دارد و افشا كردن آنها به نفع دشمن تمام می‌شود. در برخی دیگر از موارد نیز ممكن است تحت‌تأثیر تهدیدها و فشارهای بیرونی، نماینده ناگزیر شود برخلاف آنچه حق عموم مردم می‌داند، رأی مثبت به مطالبات افراد یا گروهی خاص بدهد و در واقع حق پایمال شود. در غیر این حالات، شفافیت آرا مناسب است. اما شفافیت ابعاد دیگری هم دارد: شفافیت فعالیت‌های حرفه‌ای، شفافیت مأموریت‌ها و سفرهای داخلی و خارجی، شفافیت مالی، شفافیت در ایفای وظایف نمایندگی. تمام این موارد در دستور كار كمیسیون آیین‌نامه قرار دارد و پس از كارشناسی لازم به صحن مجلس آورده خواهد شد.

این روزها گمانه‌زنی درباره كاندیداهای انتخابات ریاست‌ جمهوری آینده شروع شده است. آیا شما برنامه‌ای برای كاندیداتوری در انتخابات ریاست‌ جمهوری دارید؟

رویه مقبول در مردم‌سالاری‌ها این نیست كه هركس به تشخیص خودش برای نمایندگی مجلس یا ریاست‌جمهوری نامزد شود. كسانی كه فردی را قبول دارند و قابلیت‌های او را تشخیص داده‌اند و شرایط را برای انتخاب شدن او مناسب می‌دانند، او را نامزد می‌كنند. به این ترتیب متوجه اهمیت وجود احزاب ریشه‌دار و تشكل‌های سیاسی در نظام مردم‌سالاری می‌شوید. با توجه به ضعفی كه در مورد تأسیس و فعالیت تشكل‌های سیاسی وجود دارد، عده‌ای به خود حق می‌دهند كه شخصا نامزد شوند و ثبت‌نام كنند! فعلا از نظر قانونی هم منعی ندارد! در حالی كه وقتی سوابق اجرایی آنها را بررسی می‌كنید، می‌بینید تقریبا هیچ كار اجرایی مؤثری در كشور انجام نداده‌اند، پرونده علمی آنها را که نگاه می‌كنید، متوجه می‌شوید كوچك‌ترین خلاقیتی نداشته‌اند؛ پرونده اخلاقی آنها را بررسی می‌كنید، فقط تكبر، نخوت، خودنمایی، تحقیر و توهین به دیگران را مشاهده می‌كنید؛ نهایتا هم بعد از چند سال خودكامگی و گیج ماندن در مقابل بحران‌ها صحنه را ترك می‌كنند! این نشان می‌دهد كه اصلاحات مهمی باید در قانون انتخابات انجام گیرد تا معلوم شود چه كسی را چگونه و چرا می‌توان نامزد كرد، تا او برود ثبت‌نام كند. اینجانب تاكنون برای هیچ سمت سیاسی شخصا نامزد نشده‌ام و نامزد شدن شخصی را هرچند غیرقانونی نیست، مناسب آینده و پیشرفت كشور نمی‌دانم.

محتمل‌ترین گزینه‌های كاندیداتوری انتخابات را چه كسانی می‌دانید؟

هنوز برای اظهارنظر دقیق زود است، اما آنچه در افواه عمومی مطرح است که باید از احتمالات دور كرد، نامزد شدن برخی از شخصیت‌ها است: جناب آقای رئیسی كه اقدامات ارزشمندی را در قوه قضاییه آغاز كرده و تكمیل این كار با خود او است كه به اتكای تجربه‌ای كه در آن قوه دارد، اصلاحات دستگاه قضا را به سرانجام مطلوب برساند، ضمن آن‌كه بی‌اعتنایی به حكم رهبر معظم انقلاب را در اخلاق ایشان سراغ ندارم. احتمال دیگر هم به نامزدی جناب آقای قالیباف برمی‌گردد كه اكنون در رأس قوه مقننه قرار گرفته و باید به كمك نمایندگان و در خدمت به آنها، كوشش طاقت‌فرسایی برای بازگرداندن اثربخشی مجلس انقلابی به در رأس امور بودن از خود نشان دهد. چراکه اگر مجلس اصلاح نشود، امیدی به اصلاح كشور و بهبود شرایط در جمهوری اسلامی به عنوان مردم‌سالاری دینی نباید داشت؛ ریشه بسیاری از ناهنجاری‌ها و تباهی‌ها را باید در عملكرد ضعیف و نامناسب مجلس به‌ویژه در بخش نظارتی آن سراغ گرفت. به‌علاوه من در اخلاق سیاسی جناب آقای قالیباف نمی‌بینم كه با بی اعتنایی به مردمی كه او را انتخاب كرده‌اند و توهین به مجلس، ریاست قوه مقننه را ابزاری برای دستیابی حریصانه به ریاست‌جمهوری احتمالی قرار دهد.

آسیب‌ شناسی نقاط ضعف حزب موتلفه

چرا حزب مؤتلفه با وجود سابقه‌ای كه در فعالیت حزبی دارد، هیچ‌گاه نتوانسته جایگاه شایسته خود را به لحاظ محبوبیت اجتماعی و تأثیرگذاری در عرصه سیاسی به دست آورد. آیا هیچ ضرورتی برای آسیب‌ شناسی این ماجرا احساس می‌كنید؟

این‌كه در حال حاضر حزب موتلفه اسلامی با سابقه‌ترین حزب فعال در كشور است، درست است. تأثیرگذاری این حزب در پیروزی انقلاب اسلامی قابل انكار نیست، اساسنامه و مرامنامه حزب مخفی نیست و باتوجه به خدمات ارزنده‌ای كه بنیانگذاران حزب انجام داده‌اند، شهدایی كه حزب تقدیم انقلاب كرده است، حزب همواره مورد احترام بوده و به لحاظ ارزش‌هایی كه در اساسنامه خود بدان پایبندی نشان داده و برای آن جانفشانی كرده، محبوبیت داشته است.

در صحنه سیاسی كشور نیز به‌ویژه بعد از پیروزی انقلاب اسلامی حزب بسیار مؤثر بوده است. اما اگر نسل‌های پس از انقلاب موفق به حضور گسترده در حزب نشده‌اند، دلایلی دارد كه به برخی از آنها به طور خلاصه اشاره می‌كنم: یكی از آن دلایل سختگیری حزب در گزینش افراد داوطلب، برای جلوگیری از ورود افراد نفوذی است و می‌دانیم كه متأسفانه معاندان و منافقان با نفوذ از این راه، برای ضربه زدن به انقلاب و انقلابی‌ها بسیار استفاده كرده‌اند.

دیگری به ماهیت مستقل حزب برمی‌گردد كه همواره تلاش كرده تا خود را از وابستگی به كانون‌های قدرت و ثروت مصون نگه دارد و درنتیجه به لحاظ امكانات لازم برای ساماندهی امور حزبی در سطح فعالیت‌های میهنی در مضیقه است و این از جذابیت عملی حزب كاسته است.

سوم این‌كه حزب مؤتلفه اسلامی فقط در شعار اصولگرا نیست، بلكه به اصول پایبند است. بنابراین جاذبه‌های معنوی آن متوجه كسانی است كه نسبت به اصول احساس تعهد می‌كنند و چون این احساس تعهد به‌تدریج در اثر عملكرد برخی سیاستمداران كشور افول كرده؛ رغبت به حزبی كه می‌خواهد متعهد به اصول باشد و نه فقط متظاهر به آن افزایش چشمگیری نیافته است.

آیا مؤتلفه بنایی برای آسیب‌شناسی نقاط ضعف خود دارد؟

البته آسیب‌شناسی كلی نقاط ضعف حزب آغاز شده و در دستور كار حزب قرار دارد و ان‌شاءا... با پا به صحنه گذاشتن جوانان متعهد، شاهد تحول عینی در این مورد خواهیم بود.

هدف مجلس جنجال آفرینی نیست

متأسفانه بعضا مشاهده می‌شود كه دولت به جای استقبال از پیشنهاد مجلس و هم‌افزایی، به رقابت با مجلس برمی‌خیزد. این روش‌ها به لحاظ اخلاق سیاسی محكوم است و نتیجه آن به خیر و صلاح كشور و به نفع مردم در برطرف كردن مشكلات معیشتی‌شان نیست. نقاط ضعف دولت یكی دو تا نیست، ولی هدف مجلس در شرایط كنونی جنجال‌آفرینی نیست؛ مجلس می‌خواهد این دولت فرتوت را كمك كند تا به مردم كمتر خسارت وارد شود ولی به نظر می‌رسد دولت تمایل دارد مجلس را دور بزند و ترجیح می‌دهد، به جای بررسی دقیق و مسؤولانه و كارشناسانه مسائل مبتلابه كشور و مشورت با نمایندگان مجلس، یكه‌تازی كند. این روش نادرستی است كه دولت اتخاذ كرده و باید تا دیر نشده بر مبنای خردورزی اصلاح شود.

سرمایه‌ای كه در میان نمایندگان مردم در مجلس وجود دارد، در این دوره كم‌نظیر است: در حدود 60 نفر از نمایندگان از اعضای هیات علمی دانشگاه‌ها و با تخصص‌های مختلف هستند.

تعدادی از نمایندگان باتجربه دوره‌های قبل، وزرا و استانداران گذشته نیز حضور دارند كه بر غنای تركیب مجلس افزوده است و با انتخاب شدن 45 نفر از جوانان انقلابی، روحیه و نشاط كاری بسیار خوبی در مجلس به‌وجود آمده است. نادیده گرفتن این موارد غفلت، نازرنگی فاحش و محروم ماندن دولت از یاری آنهاست.

مریم شریف زاده - سیاسی / روزنامه جام جم