سیاتیک چیست و درمانش چیست؟

به گزارش جام جم آنلاین به نقل از درمان درد عصب سیاتیک  از جمله بزرگترین و طولانی ترین عصب ها در بین اعصاب  بدن می باشد  که در عین حال درگیری ان  می تواند برای بیماربسیار درد سرساز هم باشد. درد سیاتک به دلیل محدودیت حرکتی یکی از شایع ترین علل ناتوانی و درد در دنیا می باشد.

 عصب سیاتیک که  از ناحیه تحتانی ستون مهره ها و از مجاورت دیسک های پایینی کمر منشا گرفته و به سمت استخوان لگن و با سن امتداد می یابد و سپس از پشت ران وارد ساق پا می شود. 
عصب سیاتیک  وقتی درگیر می شود ممکن است هر نقطه ای از عصب درد را نشان دهد در شرایطی که بقیه قسمت ها فاقد درد باشد. با توجه به اینکه رگ سیاتیک در پشت ساق پا به دو شاخه تقسیم می شود، یکی از پشت ساق پا به کف پا می رود ودیگری از کناره خارجی ساق و روی مچ پا می گذرد ، بنابراین ممکن است فردی دارای درد تنها در قسمت خارجی ساق پا و بدون کمردرد باشد اما علت ، درد سیاتیکی است.
درد سیاتیک چیست  و رگ سیاتیک کجاست
بیماری سیاتیک به صورت کلاسیک به دردی گفته می شود که در قسمت تحتانی کمر ی یا باسن ایجاد می شود و در پا انتشار می یابد و با سوزن سوزن شدن پا و ضعف پا همراه است. علائم سیاتیک ممکن است دارای طیفی از علایم از کمردرد تا ناله پاها باشد.
درد سیاتیک ممکن است به علت فشار دیسک کمر روی این عصب ایجاد شود و یا ناشی از تحریک مهره های جابجا شده در کمر باشد یا حتی اسپاسم یک عضله در لگن به نام پریفورمیس می تواند موجب تحریک عصب سیاتیک  شود. 
باید بدانیم سیاتیک و دیسک کمر به نوعی تعاریف مختلف یک واژه می باشند. ما امروزه در کیلنیک های پیشگام با بیمارانی برخورد می کنیم که مثلا با درد زانو مراجعه می کنند و قصد تعویض مفصل را دارند درحالیکه علت اصلی مشکل آنها یک درد نامعمول سیاتیک می باشد و وقتی بیمار درمان دقیق و پیشرفته سیاتیک را دریافت می کند کلا تعویض مفصل را فراموش می کند. و با درمان غیرجراحی سیاتیک دردش فراموش می شود.
این درد در مردان بیشتر شیوع دارد گرچه در زنان و خصوصا بعد از بارداری هم کم دیده نمی شود. این درد معمولا در افراد با سن و سال بین  30 تا 50 سال شایع تر است اما امروزه و با شیوع زندگی پشت میز نشینی و بر عکس گاهی حرکات غلط در باشگاه های ورزشی این بیماری را در هر سنی حتی نوجوانان می بینیم.بسیاری از بیماران سیاتیک صرفا به عنوان یک درد انتشاری از لگن به پشت ران و ساق پا می دانند در حالیکه ممکن است درد به صورت کلاسیک نباشد و مثلا بینار گاهی فقط در یک قسمت از مسیر عصب سیاتیک یا حتی فقط انگشت پا درد را احساس کند.

علت ایجاد درد سياتيك به دلیل ایجاد فشار به عصب سیاتیک و یا وارد آمدن ضربه به ناحیه کمر می باشد. در حقیقت سیاتیک نشانه ای از مشکلی دیگر است که در ناحیه آسیب دیده ایجاد شده است. در حقیقت حرکت دیسک بین مهره ای که بسیار دردناک می باشد عضله باسن را درگیر می کند.
درد عصب سیاتیک هنگامی ایجاد می شود که فشار بروی عصب سیاتیک وارد شود. یکی از رایجترین دلایل درگیری عصب سیاتیک و درد ان اختلالات دیسکی مانند بیرون زدگی یا لغزندگی دیسک کمر می باشد دیسک کمر زمانی ایجاد می شود که مواد داخل دیسک براثرفشار های که در طول زمان به صورت تدریجی و یا به صورت ناگهانی به دیسک وارد می شود  دیسک را پاره و یا حتی بدون پارگی تحریک کند  و به عصب سیاتیک فشار وارد کند
البته هرچند شایعترین علت گرفتگی عصب سیاتیک دیسک کمرمی باشد ولی گرفتگی ماهیچه های لگنی و خصوصا عضله پریفورمیس هم  می تواند با فشار بر روی عصب سیاتیک باعث بروزعلایم  سیاتیک شود (سندروم پریفورمیس). سایر علل درد سیاتیک که شبوع کمتری دارند عبارتند از عفونت ویا ، تومورهای ستون فقرات یا حتی تومور عصب سیاتیک
هر عاملی که موجب کشیدگی و فشار بر روی شکم شود می تواند موجب استعداد ابتلا و درگیری بیشتر سیاتیک شود از جمله درد عصب سیاتیک در بارداری و چاقی. بنابراین هرچند چاقی شکمی و دردسیاتیک با هم بدون ارتباط نمی باشند اما این واژه که بیماران تصور می کنند تنها به علت چاق شدن دچار درد سیاتیک شده اند اشتباه می باشد.
علائم سیاتیک
در برخی افراد دردهای سیاتیک ممکن است همانند سوزن سوزن شدن همراه با درد مبهم در ناحیه باسن باشد. در افراد دیگر نیز درد ممکن است شدت درد به حدی باشد که فرد توان حرکت نداشته باشد.
معمولا درد سیاتیک یک طرفه بوده و تنها در یک سمت باسن احساس شود. در برخی دیگر از افراد نیز ممکن است احساس درد شدیدی در ناحیه ای از پا و یا لگن احساس شود و بی حسی در ناحیه ای دیگر از پا احساس شود.
درد پا ممکن است در ناحیه ساق پا و یا کف پا حس شود. در این حالت پای دردناک ممکن است با ضعف نیز همراه باشد. درد سیاتیک افزایش یابنده و تدریجی است.
فشار روی اعصاب سیاتیک موجب درد  آزار دهنده معمولاً در کپلها می شود که تا ران و ساق پا و حتی کف پا  کشیده می شود . ذرگیری  عصب سیاتیک غالباً با ضعف و بی حسی و خواب رفتگی  همراه است . تحریک دیسک کمر و التهاب مفصل کمر و مهره ها می تواند موجب التهاب عصب سیاتیک شوند
سياتيك در شما ممکن است دردهای شدیدی ایجاد کند که  ازناحیه کمرشروع می شود و به پایین  و به سمت ساق پا تیر می کشد. درد ها درارای یک طیف می باشد و از دردهای گاهگاهی یا احساس یک بی حسی و یا کرختی در پاها  دردهای شدید ناتوان کننده ای که اجازه راه رفتن را از فرد می گیرد متفاوت باشد.
از طرفی درد سیاتیک می تواند به تدریج یا ناگهانی ایجاد بشود. درد سياتيك شبیه به گرفتگی و سنگینی در پاها هم توصیف می شود و اغلب می تواند با سوزش و مورمور  همراه باشد و یا حتی ضعف را در پی داشته باشد.
یکی ازمواردی که  درد رگ سیاتیک را از دردهای دیگر در ناحیه کمر متمایز می سازد این است که بسیاری از موارد دردهای سیاتیکی به زیر  زانو  انتشار دارد . درد سیاتیک که در اثر درگیری دیسک کمر  ممکن است با انجام بعضی  فعالیت ها مانند  عطسه، سرفه،  و راه رفتن شدیدتر بشود.
درد و علائم درد سیاتیک اغلب  درمراحل اولیه بیشتر است چون دراین مرحله التهاب وفشارعصب سیاتیک بیشترمی باشد.  این درد ها اغلب بعد از درمان گرفتگی عصب سیاتیک  به صورت صحیح کاهش می یابد. زمان  تقریبی بهبودی  بین۴ تا ۸ هفته است.
چنانچه فشار بر روی عصب سیاتیک کمر  زیاد  باشد ضعف شدیدی در ساق پا که حتی در اثر عدم توجه می تواند به لاغری عضلات پاها بیانجامد و اختلال درعملکرد روده و بی اختیاری ادرارو مدفوع ایجاد می شود، این علایم به نوعی اورژانس پزشکی محسوب می شوند و در این موارد است که نیاز به جراحی می باشد. بنابرابن حتی شدید ترین دردهای سیاتیکی ممکن است توسط متخصص طب فیزیکی و بدون جراحی درمان شود.
تشخیص سیاتیک
 بعد از معاینه بالینی مهمترین راه تشخیص تست نوار عصب و عضله می باشد. در صورتیکه شک به درگیری عصب سیاتیک به خاطر دیسک کمر باشد MRI کمری کمک کننده خواهد بود.
خطرات سیاتیک 
یکی از مهمترین خطرات سیاتیک در صورت عدم درمان کاهش تدریجی و غیر قابل بازگشت قدرت پا از باسن به پایین می باشد که گاهی خود را با لاغری پا نشان می دهد. درد مقاوم به درمان هم از خطرات سیاتیک در شرایطی است که خیلی طول می کشد . 
سیاتیک پای چپ 
سیاتیک پای چپ هر چند به دلایل نامعلومی از پای راست بیشتر است ولی سیاتیک پای راست هم کم نیست. تئوری هایی از جمله ضعیف تر بودن پای چپ نسبت به راست عنوان شده که هنوز ثابت نشده است. به هر حال درمان سیاتیک در هر دو پا به یک شکل می باشد . 
درمان  سیاتیک
 بسیار مهم است که درمان سياتيک از ابتدا توسط یک متخصص طب فیزیکی درمان شود چون طولانی شدن و درمان ناقص آن درد را بسیار شدید . طولانی و برگشت پذیر می کند.
استراحت مطلق 3 روزه , البته دوره استراحت نباید خیلی  طولانی شود زیرا  استراحت مطلق  مانع  از ریکاوری و بر گشت  سریع بیمار به زندگی روزمره می شود و درد  ممکن است روند درمان دیسک کمر و سیاتیک را هم به تاخیر بیاندازد.ولی با این حال افراد مبتلا به سیاتیک باید  برای یک دوره طولانی از انجام فعالیت های شدید و سنگین ویا طولانی  خودداری کنند و فقط فعالیت های سبک را  انجام دهند انجام فعالیت های ملایم روند بهبودی بیماررا کم کرده و التهابات را کم می کند.
سیاتیک درمان های بسیار متنوعی دارد ولی استفاده از درمان صحیح توسط پزشک متخصص و دکتر سیاتیک از مزمن شدن و غیر قابل درمان شدن ان جلوگیری می کند. درمان های اولیه هر چه باشد هدف اول کاهش التهاب و کاهش درد است درمان ها و مسکن هایی که برای کاهش درد سیاتیک استفاده می توان استفاده کرد شامل موارد زیرمی شود:
 
داروی سیاتیک
مصرف داروهای تسکین دهنده  مانند استامینوفن  و داروهای ضدالتهاب بدون استروئید مانند بروفن و ناپروکسن  می تواند به درمان کمک کند ولی مصرف درست این داروها با دوز ضد التهابی که توسط پزشک متخصص تجویز  وتعیین می شود علاوه بر اثر تسکینی اثرات ضد التهابی و درمانی دارد.
  گرفتگی ماهچه ها در درد سیاتیک هم به عنوان علت و هم معلول مطرح شده است  و مصرف  داروهای شل کننده عضلات مانند باکلفن می تواند مفید باشد زمانیکه درد خیلی  شدید باشد حتی  تجویز داروهای مخدرمانند (پتیدین ومورفین) لازم می شود.
 داروهای دیگری که ممکن است مصرف شود شامل مصرف داروهای ضدافسردگی درمیزان دوز پایین ویا دراوهای ضد تشنج می باشد که باعث کاهش تحریک عصب ها شده وتزریق کورتن  درناحیه اپیدورال کمری است. آنچه ما در تجربه 15 ساله کتر بر روی درد سیاتیک در ایران و خارج کشور کسب کرده ایم ترکیب داروه های لیریکا و سلکسیب و ساشه منیزیوم بهترین جواب را ایجاد می کند . 
در سیاتیک و متوکاربامول خیلی موثر نیست و فقط امپول متاکاربامول ممکن است در درمان سیاتیک حاد کمی کمک کند ولی قرص ان اثر چندانی در سیاتیک ندارد 
درمان زود سیاتیک موجب جلوگیری از سیاتیک مقاوم و سخت درمان خواهد شد . 
 ازن درمانی در درمان سیاتیک
امروزه و با پیشرفت علم پزشکی یکی از نوین ترین درمان ها برای درمان غیر جراحی سیاتیک تحت عنوان ازن درمانی سیاتیک یا درمان سیاتیک با گاز ازن رایج شده است. در این روش ابتدا به ریشه عصب درگیر به صورت دقیق تشخیص داده می شود و سپس از تزریق گاز ازن در محل های منشا و عامل درد استفاده می شود. تزریق گاز ازن یا اوزون تراپی به کمک انرژی فوق العاده ای که ایجاد می کند ، سبب کاهش التهاب در عصب سیاتیک و آزاد سازی آن می شود و بیماران در طی سه تا پنج جلسه درمان ازن می توانند بهبودی فوق العاده ای را تجربه کنند.
در کلنیک پیشگام بعد از تزریق گاز ازن جهت درمان سیاتیک ، مانیپولاسیون ستون فقرات و استفاده از تکنیک های جا اندازی و کشش عصب سیاتیک همزمان و توسط دکتر سپهریان انجام می شود که موجب اثر بهتر این روش در کنترل درد سیاتیک می شود.
آمپول برای درد سیاتیک
آمپول برای درد سیاتیک می تواند از آمپول های ساده خانگی مانند متاکاربامول باشد تا آمپول های تسکینی مانند کتورلاک. اغلب متخصصین طب فیزیکی و فلوشیپ های درد از آمپول های ضد التهابی که زیر سونوگرافی  برای کاهش التهاب عصب سیاتیک استفاده می کنند . این تزریقات تخصصی اغلب هم در کمر و هم درکنار محل خروج عصب سیاتیک در کمر انجام می شود.
فیزیوتراپی و لیزرورمانی 
درمان های فیزیوتراپی مانند درمان های دستی ستون فقرات و مانیپولاسیون ، به کار بردن متناوب یخ و گرما و لیزر درمانی کمر ,  اموزش تمرینات تخصصی برای درمان درد عصب سیاتیک اشاره کرد. درمان دستی ستون فقرات ممکن است به ازاد سازی عصب سیاتیک و کاهش معجزه آسای درد سیاتیک منجر شود. بهترین درمان سیاتیک از بین مدالیتی های فیزیوتراپی لیزر پرتوان می باشد.  کلنیک طب فیزیکی پیشگام مفتخر است که جدیدترین لیزر پرتوان موجود در کلنیک های پیشرفته آمریکا را برای درمان بیماران خود به صورت علمی در کنار سایر روش ها استفاده می کند.
طب سوزنی
درمان سیاتیک بدون جراحی و با کمک طب سوزنی از دیر باز و از چندین هزار سال پیش انجام می شده است. امروزه با کمک جدیدترین تکنیک های غربی  طب سوزنی وارد عرصه نوینی شده است. تقریبا 90 درصد بیماران سیاتیک و حتی درموارد مزمن می توانند درد خود را با کمک طب سوزنی الکتریکی و بدون عارضه درمان کنند. در جدیدترین تحقیقات سازمان بهداشت جهانی ترکیب طب سوزنی الکتریکی و لیزر پرتوان و ورزش بع عنوان بهترین درمان غیرجراحی دیسک و سیاتیک مطرح شده است. در کلنیک پیشگام طب سوزنی سیاتیک شخصا توسط دکتر سپهریان و با استفاده از متد غربی و بعد از ورزش های آزادسازی سیاتیک انجام می شود.
 تزریقات تخصصی درمان سیاتک
تزریقات تخصصی مفصلی و عضلانی که روی سیاتیک و مسیر این عصب توسط دکتر سپهریان انجام می شود موجب درمان دراماتیک این بیماری و تسکین دردهای بیمار می شود. در کیلنیک های تخصصی پیشگام دکتر سپهریان بلافاصله بعد از تزریق از روش های جدید رهاسازی عصب با کمک طب سوزنی موجب آزاد سازی عصب و درمان موثرتر دردهای سیاتیک می شود.
درمان سیاتیک با ورزش درمانی 
تمرینات ورزشی از مهمترین اقدامات برای کاهش درد عصب سیاتیک می باشد. ورزش برای درد سیاتیک مانند دارو می باشد و بر اساس معاینه بیمار  طراحی می شود. تمرینات کششی حساب شده  توسط متخصصان طب فیزیکی و توانبخشی و مراقبت های خاص مفصل کمر و لگن به بهبود تحرک و خارج شدن از گیر افتادگی عصب سیاتیک و افزایش انعطاف  مفصل کمر و لگن کمک می کند. به شما توصیه می شود درد خط قرمز انجام هر نوع ورزش در سیاتیک و دیسک کمر می باشد و با هرگونه درد باید  انجام تمرینات ورزشی را را متوقف کنید.
درمان سیاتیک با مانیپولاسیون
در درمان سیاتیک تکنیک های دستی و انجام مانورهای خاصی که توسط متخصص طب فیزیکی و یا کایروپراکیتیک هم انجام می شود بسیار کمک کننده است. این همان چیزی است که مردم از آن به جا اندازی سیاتیک یاد می کنند.و به صورت حاد کمک می کند تا درد سیاتیک سریعا کاهش یابد . این تکنیک های دستی رهاسازی سیاتیک و جا اندازی عصب باید چند بار انجام شود تا موثر باشد.
درمان سیاتیک با رادیوفرکوانسی و تکارتراپی
رادیو فرکوانسی کمک می کند که چسیندگی ها که در عمق قرار دارد باز شود. تقریبا هیچ دستگاهی نمی تواند  مانند رادیوفرکوانسی از روی پوست  و بدون اینکه برای بیمار دردی ایجاد کند چسبندگی ها را باز کند.
شاید به صورت قطعی گفت که موثرترین درمان سیاتیک که به صورت دایمی درد را خاموش نگه دارد ورزش است. هر چند شاید در مرحله حاد سیاتیک بهترین درمان سیایتک طب سوزنی به همراه استفاده از لیزر پرتوان و ازن درمانی می باشد.
درمان خانگی سیاتیک
در درمان خانگی سیاتیک به نظر می رسد کشش عضله پریفورمیس و استراحت جایگاه ویژه ای دارد . رگ گیری سیاتیک که درواقع ماساژ  سیاتیک و آزاد سازی تریگر پوینت های اصلی مسیر عصب سیاتیک می باشد ممکن است کمک کند.
آخرین درمان سیاتیک
اخرین درمان سیاتیک استفاده از تخت های مدرن دکامپرشن و تزریقات تخصصی عضله پریفورمیس زیر گاید سونو می باشد. 
درمان قطعی سیاتیک چیست
درمان قطعی سیاتیک برداشته شدن فشار از روی عصب سیاتیک است. اگر پاتولوژی موجب درد سیاتیک گرفتگی عضله پریفورمیس و یا چرخش لگن باشد قابل برطرف شدن است اما اگر پاتولوژی زیر آن دیسک کمر باشد و دیسک کمر دچار پارگی باشد ، درمان سیاتیک یک درمان کنترلی منطبق بر برداشتن فشار از عصب سیاتیک از روی دیسک کمر می باشد .
طول درمان سیاتیک
طول درمان سیاتیک بسته به اینکه حاد یا مزمن باشد متفاوت است ولی اغلب برای درمان سیاتیک نیاز به چند هفته زمان می باشد . کمترین دوه درمان سیاتیک دو هفته و بیشترین دوره درمان سیاتیک 8 تا 12 هفته می باشد.
ورزش برای درد سیاتیک 
مهمترین ورزش برای درد سیاتیک کشش عضله پریفورمیس با دست مقابل و به سمت شانه مقابل مثل شکل زیر می باشد . کشش باید 5 بار و هر بار 15 تا 30 ثانیه نگه داشته شود . بهتر است ورزش  سیاتیک سه بار در روز تکرار شود . 
                                
 
     
ورزش دیگر عصب سیاتیک باید دست را در پای مقابل قلاب کنیم و به سمت خودمان بکشیم. همزمان با فکرمان زانوی مقابل را به سمت بیرون هل می دهیم.