توجه به ظرفیت‌های داخلی بهترین راهکار مقابله با تحریم‌های آمریکاست

به گزارش جام جم آنلاین، باگذشت 180 روز از خروج آمریکا از برجام، آمریکا امروز تحریم‌های درهم‌تنیده و پیچیده‌ای علیه ایران شروع کرده است، این مسئله جزء بی‌سابقه‌ترین تحریم‌ها در چهل سال گذشته بوده است اما این بار برخلاف گذشته ایران حمایت اروپا، چین، روسیه و نهادهای بین‌المللی ازجمله سازمان ملل را در برابر آمریکا دارد.

اگرچه این نخستین بار است که ایران در رویارویی با تحریم‌های آمریکا تنها نیست و دیگر کشورهای جهان را در سمت خود دارد، اما فشارهای دولت آمریکا بار دیگر شرایط سختی را بر اقتصاد کشور تحمیل کرده است.

فشارهایی که ناشی از سیاست دونالد ترامپ است که یک سال و نیم حضورش در کاخ سفید، به یک آشفتگی بی‌سابقه در سیاست خارجه آمریکا منجر شده است.

آمریکایی‌ها چندلایه تحریم نفتی، بانکی، مالی و تحریم‌های افراد و شرکت‌های ایرانی را هم‌زمان باهم به‌پیش می‌برند؛ این تحریم‌ها امروز باوجود تجربه سال 91، قوی‌تر و دشوارتر شده است و تمام کانال‌ها را پوشش می‌دهد، تا نتوانیم تحریم‌ها را دور بزنیم و اگر ما آگاهانه و باتدبیری بیشتر از پیش، در این راستا حرکت نکنیم در آینده از حیث واردات و تبادلات بانکی گرفتار خواهیم شد و این مهم قطعاً نیاز به برنامه ویژه مقابل تحریم‌های چندلایه دارد که باید در بخش تأمین مواد غذایی، دارویی، حمایت از بنگاه‌های تولید و نحوه ارتباط‌گیری با بانک‌های دنیا در شرایطی که آمریکا فشار می‌آورد، سازمان‌یافته باشد.

بانک کونلن در چین سال 90 و 91 به‌عنوان رابط ایران با سایر بانک‌های دنیا بود، اما این بانک نیز اکنون اعلام کرده که فعالیت‌های خود را با ایران معلق کرده است.

برخی کارشناسان نظیر دکتر وحید شقاقی شهری با تأکید بر نقش تولید داخلی در مهار اثرات تحریم‌ها معتقدند: اگر گام‌های ما در این جهت عاقلانه باشد، می‌توانیم اختلال‌های اقتصادی را مدیریت نماییم و شاهد تلاطم‌های جدی در اقتصاد کشور نخواهیم بود.

این عضو هیئت‌علمی دانشگاه علوم اقتصادی همچنین می‌گوید: حمایت از تولید داخلی مهم‌ترین بحث مطرح‌شده در مقابل تحریم‌های آمریکاست؛ تولید داخلی می‌تواند جایگزین وارداتی شود که مشمول تحریم‌ها واقع‌شده و حمایت از آن پوشش دادن به نیازهای ضروری این کشور است.

وحید شقاقی، اقتصاددان، معتقد است ایجاد روابط با اروپا و پیگیری وعده‌هایی مانند تعبیه سوئیفت می‌تواند بخش ویژه‌ای از تحریم‌های امریکا را بی‌اثر کند.

بنابراین، همراهی اروپا با ایران و ادامه روابط اقتصادی در چارچوب برجام، ازنظر کارشناسان به‌عنوان برگ برنده ایران در مقابله با تحریم‌هاست.

این درحالی است که رویترز در این خصوص طی گزارشی نوشت: «متحدان آمریکا ازجمله اتحادیه اروپا و ژاپن کماکان از توافق هسته‌ای برجام حمایت می‌کنند. تنها برخی از متحدان آمریکا در منطقه ازجمله عربستان سعودی، امارات و رژیم صهیونیستی، حامی اقدام ترامپ در خروج از برجام و احیای تحریم‌ها هستند. سایر متحدان آمریکا در منطقه اعم از ترکیه، عمان و عراق هم از برجام حمایت می‌کنند.

در همین حال، سایر تحولات در منطقه هم به نفع آمریکا و متحدانش نیست: در سوریه، بشار اسد، رئیس‌جمهور این کشور که موردحمایت ایران و روسیه است در حال پیروزی در جنگ این کشور بوده و عملیات آمریکا در افغانستان شکست‌خورده آن‌هم در شرایطی که عربستان یکی از متحدان استراتژیک آمریکا در منطقه در جنگ یمن عملاً کاری از پیش نبرده است.

رویترز در این زمینه می‌افزاید: هرچند طی ۶ دهه گذشته، ایالات‌متحده، قدرت هژمونیک منطقه بوده است، اما رویکرد غیرواقع‌بینانه دولت ترامپ و آینده برجام ممکن است با ایجاد شکاف در روابط آمریکا و اروپا و متحد کردن قدرت‌های بلوک شرق، اروپا و قدرت‌های منطقه‌ای نظیر ایران، ترکیه و عراق، این معادلات را به هم بزند.»

در همین‌حال به گفته ابوالفضل حسن بیگی نماینده مجلس و عضو کمیسیون امینت ملی و سیاست خارجی، تنها در صورتی می‌توان این برگ را برگ برنده دانست که اروپایی‌ها تضمین بدهند نواقص خروج امریکا از برجام را جبران می‌کنند.

بنابراین بر اساس واقعیات موجود و همچنین ابهام در برخی رفتارهای اتحادیه اروپا درباره برجام و عدم همراهی آنها با تحریم‌های آمریکا بهترین گزینه این است که در شرایط فعلی و با استفاده از فضای حاکم بر روابط دیپلماتیک اروپایی‌ها و آمریکا به‌گونه‌ای برنامه‌ریزی کنیم که درزمینه تقویت تولید ملی گام‌های مؤثرتری برداشته و با افزایش ظرفیت تولید داخل، راه‌کارهای جدی به‌عنوان عبور از تحریم‌ها موردتوجه داشته باشیم.