اشراف کامل پلیس بر کانون‌های مخفی و مجرمانه، علی رغم عدم دسترسی به برخی سرورها

به دلیل توسعه دانش و اطلاعات و ارتباطات در فضای سایبر باید نهادی برای رسیدگی به آن مشخص شود که بتواند توان مقابله با حملات غیرقابل پیش‌بینی آن را داشته باشد. از سوی دیگر، وقوع جرائم در فضای مجازی نتیجه پیشرفت علم و دانش و مدرنیته شدن دنیای امروزی است و پرواضح است که برای مقابله با افرادی که مرتکب جرائم سایبری می شوند باید از تجهیزات الکترونیکی پیشرفت بهره برد.

با توجه به انعطافی که جرائم سایبری دارند و هرلحظه احتمال وقوع جرمی جدید در این فضا وجود دارد، بنابراین پلیس فتا نیز باید به اتکا به پرسنل نظامی خود که از افراد مجرب و متخصص هستند در برقراری هر چه بیشتر امنیت در فضای مجازی با استفاده از علم و فناوری روز دنیا تلاش کنند. پلیس فتا می‌تواند با استفاده از سه فاکتور اطلاعات شخصی، دقت و سرعت در فضای مجازی و عکس‎العمل‌هایی که در مواجهه با این جرایم اتخاذ می‌کند، از وقوع جرائم احتمالی پیشگیری و درصد زیادی از این جرائم را تحت سلطه خود درآورد و میزان آن را کاهش دهد. بنابراین سیاست اجرایی این نهاد به گونه‌ای است که با توسل به مدرن‌ترین وسایل بتواند توان مقابله با هوش‌های سیاه که مرتکب این جرائم می‌شوند را داشته باشد.

پلیس فضای تولید و تبادل اطّلاعات می‌کوشد، امنیت فضای تولید و تبادل اطّلاعات کشور را تامین و حفظ حریم خصوصی و آزادی‌های مشروع را در دستور کار خود قرار دهد. این نیروی کارآمد، با صیانت از هویّت دینی، ملّی و ارزش‌های انسانی جامعه از منافع، اسرار و اقتدار ملّی در فضای تولید و تبادل اطّلاعات دفاع می‌کند و با حفظ زیرساخت‌های حیاتی کشور در مقابل حملات الکترونیک، اعتماد و آسودگی خاطر آحاد شهروندان جامعه برای انجام تمامی امور قانونی از جمله فعّالیت‌های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی به منظور را تضمین می‌کند.

ماهیت اصلی پلیس فتا، عملیاتی است؛ به این معنا که به صورت کاملاً تخصّصی و از طریق تجهیز به منابع ارزشمند نیروی انسانی، دانشی و تجهیزاتی با توان عملیاتی خوب، نسبت به تأمین امنیت فضای تولید و تبادل اطّلاعات با رویکرد مقابله با جرایم از طریق پیش‌بینی، پیش‌گیری و کشف جرم اقدام می‌کند.

پلیس فتا مراقبت و پایش از فضای تولید و تبادل اطّلاعات را در دستور کار قرار داده و برای پیش‌گیری از تبدیل شدن این فضا به بستری برای انجام هماهنگی‌ها و عملیات‌ برای انجام و تحقّق فعّالیّت‌های غیرقانونی و ممانعت از تعرّض به ارزش‌ها و هنجارهای جامعه گام برمی‌دارد.

پلیس فضای تولید و تبادل اطّلاعات ناجا، دانش‌محور و قانون‌مدار است و مبتنی بر علم و فناوری‌های روز دنیا،چابک و انعطاف‌پذیر بوده و با این ویژگی‌های ممتاز، امنیت و آرامش را برای مردم در فضای مجازی جمهوری اسلامی ایران، به ارمغان می‌آورد.

به همین دلیل است که برای شروع کار در این نهاد پلیس، داشتن تحصیلات عالیه در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری با گرایش تخصصی کامپیوتر بسیار حائز اهمیت بوده و از استفاده سربازان وظیفه در این نیروی پلیس خودداری می‌شود.

از سوی دیگر، آموزش تخصصی به پلیس در خصوص اینترنت و رایانه باعث خواهد شد تا این نقش از پلیس کارآمدتر جلوه کند. پلیس می‌تواند با بهره‌مندی از آموزه‌های جرم‌شناسی سایبری، تحلیل مسائل مجرمانه و ناهنجار فضای مجازی، بزهکار یا مجرم سایبری را شناسایی کند و راهکارهایی را برای حذف یا محدود کردن این عوامل تعیین کرده و با همکاری نهادهای مسئول در کنترل یا مراقبت عوامل مذکور، اجرا کند.

امروزه، پلیس با استفاده از سامانه‌های مراقبت و کنترل نامحسوس و کسب اطلاعات کامپیوتری، اقدامات خود را از فاز برخورد به فاز پیشگیری انتقال داده است و از آنجا که نیروی انتظامی متولی امنیت در جامعه است باید در اوج دقت و کمیت، ابزارهای نوین را در فعالیت‌‌های پیشگیرانه خود به کار ببندد.

پلیس فتا حافظ سرمایه‌های مردمی در فضای مجازی است و مسئولیت شناخت و برخورد با مجرمان در فضای سایبر بر عهده این نهاد است، بنابراین هر جرمی که بر علیه منافع کشور رخ می‌دهد در راستای سیاست پلیس فتا که شناخت محیط‌های جرم‌خیز برای جلوگیری از فعالیت مجرمان در آن فضا است.

در یک جمله می توان این‌گونه بیان کرد که پلیس فضای تولید و تبادل اطلاعات چشم بینای فضای مجازی است و هیچ جرمی از محدوده وسیع این بینایی در امان نیست.

گشت‌زنی و مراقبت در فضای مجازی، شناسایی و ارائه آموزش‌های خاص به اشخاص و سازمان‌هایی که احتمال می‌رود در معرض جرایم سایبری قرار گیرند از شیوه‌های مهم پیشگیری از جرایم سایبری است.

خوشبختانه پلیس فتا پیشرفت‌های علمی، تکنولوژی و تجهیزات بسیار خوبی داشته که این موضوع در فضای مجازی و سیستم‌های پیچیده الکترونیکی کاملاً قابل رصد، پیگیری و شناسایی است.

براساس گزارش‌های منتشر شده، این پلیس در حوزه اشراف و کشف جرایم سایبری توفیقات بسیار خوبی دارد؛ لذا پلیس فتا بر فضای سایبری کاملاً مسلط است و فضای ناامنی را برای مجرمان ایجاد کرده است و گزارشات مختلف و اظهارات فرماندهان نیروی انتظامی، قدرت کشف پلیس در سال گذشته بیش از 80 درصد اعلام شده که مُهر تاییدی بر این مدعاست.

همچنین، علی‌رغم عدم انتقال سرورهای تلگرام به داخل کشور، پلیس فتا بر این فضا و به کانون‌های مخفی و مجرمانه در این حوزه اشراف دارد و سیستم‌های نظارتی و امنیتی کشور ما نیز قوی عمل می‌کنند.

دکتر مجید طبیبی استاد دانشگاه-کارشناس جامعه شناسی سیاسی