صدای عربی با لهجه عبری!

مجموعه‌ای که متعلق به ولید آل ابراهیم، برادر همسر سوم ملک فهد، پادشاه عربستان است که البته بعدها 50 درصد از سهام آن در اختیار عبدالعزیز بن فهد، کوچک‌ترین فرزند ملک فهد قرار داد.

تاریخ دقیق تاسیس العربیه 3 مارس 2003 تنها 17 روز پیش از حمله آمریکا به عراق برای سرنگونی صدام است چه این‌که نخستین ماموریت‌های خبری این شبکه که موجبات زخمی و حتی کشته شدن خبرنگاران آن را در پی داشت، جنگ عراق بود.

این شبکه خبری که در دبی مستقر است دارای کادر حرفه‌ای از جریان رسانه‌ای غرب گرا در جهان عرب است که چهره‌های خبری لبنانی از جمله جیزال الخوری، نجوی قاسم و ریما مکتبی در آن حضور داشته و دارند.

نخستین رئیس این شبکه، صالح القلاب بود که تا پیش از ریاست بر این شبکه وزارت اطلاع رسانی اردن را برعهده داشت اما از مهم‌ترین روسای این شبکه در طول فعالیت 15 ساله آن عبدالرحمن راشد، چهره رسانه‌ای سعودی بود که تا پیش از ریاست بر این شبکه سردبیر روزنامه جهانی و سعودی «الشرق‌الاوسط» بود و می‌توان دوره او را مهم‌ترین دوره العربیه دانست.

بسیاری تاسیس شبکه العربیه از سوی عربستان را تلاش برای رقابت با الجزیره قطر می‌دانند اما این‌شبکه در بسیاری از موارد مورد انتقادات مردمی و دولتی در کشورهای مختلف واقع شده است.

بیشتر دروغ بگو!

یکی از انتقادات مهم در طول سالیان گذشته انعطاف عجیب و همراهی این شبکه با جریان صهیونیستی بوده است از جمله انتقاداتی که در همان سالیان نخست به این شبکه وارد می‌شد آن بود که از شهدای فلسطینی با عنوان «کشته» یاد می‌کرد و این انتقادات تا جایی ادامه داشت که سیدحسن نصرا... دبیرکل حزب‌ا... لبنان از موضع گیری‌های این شبکه در جریان جنگ 33 روزه و حمایت از صهیونیست‌ها بشدت انتقاد کرد که این انتقادات باعث شد بسیاری در جهان عرب شعار این شبکه با عنوان «ان‌تعرف‌اکثر» (تا بیشتر بدانید) را به «ان‌تکذب‌اکثر» (تا بیشتر دروغ بگویید) تغییر دادند.

از دیگر انتقادات به این شبکه حمایت العربیه از دولت مصر در جریان انقلاب این کشور بود که با انتقادات بسیاری حتی از سوی کارکنان این شبکه مواجه شد تا جایی که حافظ المیرازی از مجریان و خبرنگاران این شبکه به هنگام پخش برنامه «به‌وقت قاهره» انتقادات خود را علنی بیان کرد و موجب اخراج او از العربیه شد.

العربیه نسبت به ایران نیز به تبعیت از حکومت سعودی موضعی خصمانه دارد. رفتار این شبکه در سال 88 موجب بسته شدن دفاتر آن در ایران شد و جهت‌گیری‌های خاص آن و حمایتش از گروه‌های مسلح تروریست در سوریه نیز باعث اخراج خبرنگاران العربیه از این کشور شد.

در کنار انتقادات و جنجال آفرینی‌های این شبکه در پوشش اخبار، العربیه با برنامه‌های خاص خود نیز جنجال آفرینی‌های بسیاری داشته است.

از جمله مهم‌ترین برنامه‌های این شبکه برنامه «صناعه الموت» (صنعت مرگ) بود که بین سال‌های 2006 تا 2010 به تبلیغ فعالیت‌های تروریستی گروه‌های اسلامگرا از جمله القاعده و ... می‌پرداخت که در جریان پخش این برنامه رهبران گروه‌های مختلف تروریستی چون رهبر جماعت اسلامی اندونزی، سخنگوی جیش اسلامی عراق، سخنگوی طالبان، مسئول آموزش‌های القاعده و ریگی مسئول عملیات‌های تروریستی در زاهدان با این برنامه گفت‌وگو کردند.

از دیگر برنامه‌های مطرح این شبکه «اضاءات» بود که مجری آن با چهره‌های فرهنگی، هنری و سیاسی متعددی مصاحبه می‌کرد و این برنامه چنان نفوذی پیدا کرد که در نهایت در سال 2014 «ترکی الدخیل» مجری آن را به جایگاه ریاست شبکه العربیه رساند.

العربیه همچنین دارای برنامه اقتصادی متنوعی است تا جایی که کادر اقتصادی آن از مهم‌ترین کادرهای تحلیلگر اقتصادی است و توجه به بورس‌های منطقه و حضور رسانه‌ای در همایش‌های مختلف اقتصادی از جمله داووس مورد توجه مدیران و تحلیلگران آن قرار دارد.

از دیگر خصوصیات جنجالی این شبکه توجه العربیه به خیل کثیری از زنان عرب برای اجرای اخبار و برنامه‌های آن است تا جایی که این شبکه را به یک‌شبکه با تمایلات فمینیستی تبدیل کرده و یکی از القاب این شبکه «زنانی برای تغییر» عنوان شده است.

العربیه همچنین دارای یک سایت خبری است که در سال 2004 راه‌اندازی شد و در سال 2007 نسخه انگلیسی آن و در سال 2008 نسخه فارسی آن راه‌اندازی شد.

از دیگر بال‌های کمکی شبکه العربیه تاسیس شبکه‌ای با عنوان «العربیه الحدث» در سال 2012 بود که بیشتر به پخش زنده برنامه‌های خبری در منطقه و جهان می‌پردازد و به نوعی در ادامه رقابت با الجزیره و «الجزیره مباشر» تاسیس شده است.

از دیگر اهداف تاسیس این شبکه کمکی، پوشش حوادث لحظه به لحظه اتفاقات در سوریه و پخش مستندهای خبری و متنوع عنوان شده است که البته در سال‌های اخیر و در پی حمله عربستان سعودی به یمن به ابزار پروپاگاندایی رژیم سعودی نیز تبدیل شده است. این شبکه این روزها نسبت به گذشته از اقبال کمتری برخوردار است اما باز تلاش کرده است با پرداختن به نقاط جنجالی از جمله بحران‌های منطقه‌ای بینندگان جدیدی برای خود به دست بیاورد.

سجاد اسلامیان