اصلاحات با طعم سرکوب

روز شنبه گذشته سازمان دیده‌بان حقوق بشر اعلام کرد هفت فعال حقوق زنان در عربستان سعودی بازداشت شده‌اند. در میان دستگیرشدگان نام افرادی چون چون لجین هذلول، عزیزه آل‌یوسف و ایمان نجفیان به چشم می‌خورد که از مبارزان اصلی علیه ممنوعیت رانندگی برای زنان در عربستان بودند. دستگیری این افراد تنها چند هفته پیش از اجرایی شدن لغو ممنوعیت رانندگی زنان صورت گرفت. وزارت کشور عربستان هویت دستگیرشدگان را اعلام نکرد، اما در بیانیه‌ای گفت: «این افراد به علت تماس با افراد خارجی دستگیر شده‌اند. آنها به قصد برهم زدن امنیت کشور سعی در نفوذ به مقام‌های حساس دولتی داشته‌اند.» مدیر بخش خاورمیانه دیده‌بان حقوق بشر به روزنامه ایندیپندت گفته بود: «پیام کاملا واضح است. هر کس به اصلاحات شاهزاده عربستان شک داشته باشد، راهی زندان می‌شود.» نام دو مرد نیز در میان دستگیرشدگان به چشم می‌خورد. محمد الراباعی، نویسنده و ابراهیم المدایمیق، وکیل، که هر دو از حامیان حقوق زنان هستند.فعالان حقوق بشر می‌گویند در هفته‌های اخیر چندین فعال حقوق زنان از خارج شدن از کشور منع شده‌اند.

حق‌السکوت به زنان

به گزارش ایسنا،‌ روزنامه گاردین در گزارش مفصل خود آورده است که: هرچند عربستان در آستانه لغو ممنوعیت رانندگی زنان قرار دارد، اما درهمین حال برخی از مدافعان حقوق زن به زندان منتقل می‌شوند و ولیعهد از طریق بازداشت زنان مدافع حقوق زنان به دنبال سکوت زنان فعال پس از امتیازدهی رانندگی به آنهاست. بعضی معتقدند حق رانندگی برای این به زنان داده شده است تا آنها در مورد سایر حقوق‌شان سکوت کنند. ولیعهد عربستان نمی‌خواهد فعالان حقوقی که برای سال‌ها کمپین‌هایی جهت پایان دادن به تبعیض غلط راه انداختند، نمونه‌ای برای انقلاب شوند. او به جای گفت‌وگو خواهان سکوت آنهاست و آنها در قبال نخستین امتیازی که به دست آوردند آزادی خود را از دست دادند تا جایی که پشت میله‌های زندان قرار گرفتند و رسانه‌های عربستان آنها را بدنام کرده و خیانتکار خواندند.

گاردین در ادامه با اشاره به زنان عربستانی که موافقت سرپرست‌شان را درخصوص سفر، کار یا حتی معالجه در بیمارستان دریافت کرده‌اند، نوشت: مقامات این کشور با نیمی از ساکنان آن به عنوان شهروندان درجه دو برخورد می‌کنند. این روزنامه انگلیسی یاد آور شد: این حق فعالان حقوق بشر است که به منظور برکناری نظام مردسالاری به دادگاه سلطنتی دادخواهی ارائه دهند و در قبال آنچه در جامعه رخ می‌دهد شجاعت به خرج داده و شهادت دهند. آنها به جای این‌که در زندان به سر ببرند باید مورد تکریم قرار گیرند.

حمایت ترامپ

به نوشته گاردین: بن سلمان به دنبال دستیابی به حمایت دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکاست. کسی که خود ساده‌ترین قوانین دموکراسی این کشور را زیر پا گذاشته و قدرتش را از طریق ارتباط با زنان و تحقیر مهاجران بدست آورده است. این روزنامه انگلیسی همچنین از وضعیت قانونی کشورهای عربی انتقاد کرده و نوشت: این کشورها باید با دنیای جدید آشتی کنند. اکثر این کشورها قوانینی ندارند که به صورت مستقیم مانع از تبعیض جنسیتی شود.

یک سال پیش در چنین روزهایی «دونالد ترامپ»
چهل و پنجمین رئیس‌جمهور آمریکا اولین سفر خارجی خود را به حضور در ضیافتی اختصاص داد که «ملک سلمان» شاه سعودی «معرکه‌گردان» آن در ریاض بود. ترامپ ادعا کرد که این سفر «دوستی، امید و عشق» را به جهان اسلام و عرب هدیه خواهد داد، اما درست پس از خروج او از عربستان، منطقه با تنش‌ها و مشکلات پی در پی مواجه شد و بذر «دشمنی، ناامیدی و نفرت» در میان کشورهای منطقه کاشته شد. البته این حضور مجانی نبود و شبکه «ان.بی.سی» فاش کرد که ترامپ شرط کرده بود، تنها در صورت انعقاد قراردادهای تجاری در این نشست شرکت خواهد کرد. او در این سفر موفق شد قراردادهایی به ارزش 460 میلیارد دلار از جمله 110 میلیارد دلار فروش اسلحه با عربستان سعودی امضا کند. به دنبال این دیدار بود که ایجاد تشنج در منطقه به محور سیاست خارجی عربستان تبدیل شد. بلافاصله بعد از این دیدار بود که عربستان به اتفاق چند کشور دیگر عربی دولت قطر را تحریم کردند. باز به دنبال این دیدار بود که دولت عربستان به رغم انتقادهای جهانی جسارت بیشتری پیدا کرد تا با سلاح‌های مرگبار مردم یمن را به کشتن دهد. در نهایت نیز کار شاهزاده مغرور عربستان به جایی رسید که سعد حریری نخست وزیر لبنان را ربود و او را مجبور کرد استعفای خود را از ریاض اعلام کند.

نزدیک به اسرائیل

اینها همه درحالی بود که رفته رفته روابط بین عربستان و رژیم اشغالگر صهیونیستی نیز گرم و گرم تر می‌شد. علاوه بر دیدارهای مخفیانه اظهارات مقامات عربستان نسبت به اسرائیل نیز قابل توجه بود. به طوری که چندی پیش ولیعهد عربستان در سخنانی با اشاره به سرکوب اعتراضات فلسطینی‌ها گفت اسرائیل حق دفاع از خود را دارد. منابع خبری می‌گویند رژیم صهیونیستی و عربستان سعودی همچنان در حال برداشتن خیزهای بلند برای عادی‌سازی روابط دوجانبه هستند. در یک نمونه اعلام شد قرار است امسال تل‌آویو از ریاض برای مشارکت در مسابقه آواز یوروویژن دعوت به‌عمل بیاورد. به همین مناسبت ایوب قرا وزیر ارتباطات رژیم صهیونیستی اعلام کرد تل‌آویو از عربستان سعودی برای مشارکت در مسابقه آواز یوروویژن که قرار است سال آینده در اراضی اشغالی برگزار شود، رسماً دعوت خواهد کرد. وی روز دو‌شنبه در گفت‌وگو با کانال دهم تلویزیون اسرائیل، تصریح کرد پیشرفت چشمگیری در روابط بین عربستان سعودی و اسرائیل ایجاد شده است. پیشتر بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل گفته بود که روابط این رژیم با بعضی کشورهای عرب به سرعت درحال بهبودی است.

ناکامی در جنگ یمن

عربستان سعودی به موازات سرکوب‌های داخلی از چهار سال پیش جنگی تجاوزگرانه را علیه مردم مظلوم یمن به راه انداخت. هرچند مقامات بی‌تجربه این کشور مدعی بودند که این جنگ طی چندماه تمام خواهد شد، اما برعکس تمایلات آنها این جنگ نه تنها استمرار پیدا کرد، بلکه به سندی برای رسوایی عربستان سعودی تبدیل شد. اکنون به نظر می‌رسد عربستان با درماندگی به دنبال راهکاری برای فرار از جنگ یمن باشد. این مطلب را محمد احمد القبلی، نماینده انصارا... یمن در عراق گفته است. او معتقد است: خروج نیروهای سودانی از ائتلاف به رهبری عربستان حاکی از شکاف و اختلاف جدی در داخل این ائتلاف است. به گزارش ایرنا، القبلی اختلافات کهنه میان قطری‌ها و سعودی‌ها که منجر به خروج قطر از این ائتلاف شد یا اختلافاتی که اخیرا بر سر جزیره «سقطرا» بین اماراتی‌ها و یمنی‌های مزدور در ائتلاف سعودی ایجاد شد، بخشی از این شکاف‌ها دانست.

رحیم محمدی