امیر مسعود بختیاری در گفتوگو با جام جم آنلاین، با اشاره به فروپاشی نظام سلطنتی در سال 57 و استقرار حکومت جمهوری اسلامی ایران گفت: طبیعتاً ساختارهای هر کشور پس از هر انقلابی دچار نوعی نابسامانی و تغییر و تحولات خواهد شد. در چنین شرایطی بود که ارتش بعث عراق بهعنوان یک همسایه مزاحم در آن مقطع به خاک ایران تجاوز کرد و با توجه آغاز روند شکلگیری سازمانها و نهادهای جدید مشکلات فراوانی برای مردم نیروهای نظامی و ارتش به وجود آورد.
وی با نگاهی به ماههای اول انقلاب اسلامی و فضای سیاسی ناآرام کشور، افزود: در شرایطی که زمزمه انحلال ارتش از گوشه و کنار کشور شنیده میشد، برخی از جریانها و گروههای ضدانقلاب فریاد خودمختاری و تجزیهطلبی سر میدادند. از طرفی به فاصله 20 ماه از پیروزی انقلاب رژیم بعث حمله سنگینی را به ایران آغاز کرد. اما در شرایطی که ارتش از اوضاع مناسبی برخوردار نبود و رو به انفعال میرفت با درایت حضرت امام(ره) ارتش دوباره برخواست و در سه حوزه زمینی دریایی و هوایی چه در داخل و چه در خارج از مرزها به دفاع از کشور پرداخت.
استاد جنگ دانشگاه افسری امام علی(ع) ارتش بعث در زمان حمله به ایران را بسیار توانمند و تجهیز شده توسط دولتهای منطقهای و فرا منطقهای توصیف و خاطرنشان کرد: در روزهای اول جنگ تحمیلی نیروی زمینی ارتش با همکاری شایان توجه نیروهای مردمی علیرغم عدم سازماندهی مطلوب در ابتدای جنگ حداکثر ظرف دو ماه اول ارتش عراق را در زمین از پیشرویهای خود متوقف کرد بهگونهای که یگانهای دریایی ما بهکل نیروی دریایی عراق را از خلیجفارس به بیرون انداخت، نیروی هوایی هم کنترل آسمان کشور را بهطور مقتدرانهای به دست گرفت.
طراح عملیات بیتالمقدس در ادامه در خصوص اینکه ایده این عملیات چگونه طرحریزی شد، تصریح کرد: مجموعهای از نیروهای نظامی و عملیاتی در این راه مؤثر واقع شدند و تنها نام یک شخص مطرح نیست. طرحریزی بیتالمقدس، از دهم اردیبهشت 1361 در قرارگاه مشترک کربلا آغاز و درنهایت، با همکاری سپاه پاسداران، نیروهای زمینی، دریایی و هوایی ارتش، ژاندارمری و جهاد سازندگی، انجام شد و خرمشهر پس از 19 ماه اشغال، در روز سوم خرداد 1361 آزاد شد.
وی در این رابطه افزود: بیتالمقدس در اصل چهارمین عملیات از یک سلسله عملیات زنجیرهای از قبل انجامشده همچون ثامنالائمه- طریقالقدس و فتح المبین بود و درنهایت عملیات پیروزمندانه بیتالمقدس که بهنوعی فرزند سه عملیات قبلی است رخ داد. لذا چنانچه از ما در عملیات پیشین موفق به توقف و زمینگیر کردن ارتش عراق نمیشدیم طبیعتاً عملیات بیتالمقدس هم منجر به پیروزی نمیشد. از این رو باید گفت عملیات بیتالمقدس یکی از ریسکپذیرترین و درعینحال بهترین و ماهرانهترین عملیاتیهایی بود که در تکمیل عملیات قبلی خود چیزی نزدیک به 9 هزار کیلومتر از نقاط اشغالی جنوب غرب خوزستان از دست متجاوزان با یک خرد نظامی آزاد شد.
امیر بختیاری در همین راستا به دستاوردهای عملیات بیتالمقدس پرداخت و گفت: دستاوردهای این عملیات در 2 سطح تاکتیکی و استراتژیک خلاصه میشود. حدود 6 هزار کیلومتر از مناطق اشغالشده در پی این نبرد آزاد شد، بیتالمقدس حدود 3 لشکر دشمن از دایره میدانی جنگ خارج کرد و علاوه بر متحمل کردن خسارات سنگین حدود 18 هزار کشته و مجروح روی دست ارتش عراق گذاشت مضاف بااینکه به میزان 20 هزار اسیر در این عملیات از ارتش عراق بجای ماند.
فرمانده ارشد ارتش در دوران دفاع مقدس آزادسازی خرمشهر را نقطه عطف جنگ هشتساله دانست و ابراز داشت: پس از عملیات بیتالمقدس بود که تازه ارتش عراق متوجه شد دیگر در هیچ زمانی امکان هم آوردی بایگانهای مستقر در جبهههای ما را ندارد و فهمید علاوه براینکه هیچ هدف دیگری را برای توسعهطلبی در ایران متصور نخواهد شد حکومت اسلامی ایران را روزبهروز در مقابل خود باثباتتر میدید. لذا از این به بعد بود که کفه ترازوی جنگ به نفع ما نوسان پیدا کرد.
امیر بختیاری در بخش تکمیلی تحلیل خود از نقش بازدارنده نیروهای نظامی بهویژه ارتش به ذکر شیرینترین خاطره خود بهعنوان فرمانده گروه توپخانه جنگ پرداخت و یادآور شد: در طول 8 سال جنگ ما با کمک توپخانه هوایی خود یعنی هوانیروز قهرمان دائماً در حال متوقف کردن دشمن متجاوز بودیم. آنچه در ذهن بنده نقش بسته این بود که هیچگاه آتشبار توپخانه ما خاموش نبود و همواره صدای شلیک توپهای ارتش آرامبخش دلهای رزمندگان اسلام بود.
امیر بختیاری در پایان با نگاهی به دوران پسا جنگ و شرایط امروز منطقه ازجمله تهدیدات منطقهای و فرا منطقهای علیه جمهوری اسلامی ایران، تأکید کرد: اگر روزی خدایی ناکرده کشور ما مورد تجاوز ابرقدرتها و همپیمانان آن قرار گیرد، دیگر چیزی شبیه جنگ ایران و عراق رخ نخواهد داد و ماهیت جنگ به سمتی خواهد رفت و جمهوری اسلامی دشمن را برای همیشه گرفتار میکند. اگر ابرقدرتی همچون آمریکا تصور کند هدفی از را ایران اشغال می کند و پیروز میدان میشود، فارغ از هرگونه شعاری باید گفت، مطلقاً چنین چیزی نیست و ما بهگونهای ابرقدرت متجاوز را پراکنده میکنیم تا خط طویلی از نیروهای شکستخورده آن در ورای مرزها شکل گیرد که تا مدتهای طولانی اجازه نمیدهیم از صفوف شکستخورده متجاوز پشتیبانی لجستیکی صورت گیرد.
وی با اشاره بهضرورت بروز رسانی و تقویت توان نظامی نیروهای مسلح کشورمان افزود: کشوری که نیروی نظامی خود را بهویژه در منطقه خاص و راهبردی همچون خاورمیانه به حد بالایی از توازن منطقهای و قدرت بازدارندگی نرساند باید بداند همواره در معرض طمع و تهدید همسایگان خود قرار دارد . خوشبختانه در این خصوص مسئولان ما تدابیر خوبی برای ارتقاء سطح دفاعی نیروهای نظامی اندیشیدهاند و باید مستحضر باشیم حضور یک ارتش و سپاه قدرتمند، غیرتمند و باانضباط در همه دوران از اوجب واجبات است و تا امنیت در کشور نباشد ما شاهد توسعه در هیچ زمینهای ازجمله اقتصادی، سیاسی و عمران و آبادی نخواهیم داشت.
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد