محرم درکرمان

این آبگوشت نذری که بوی بسیار مطبوعی دارد و فقط مخصوص استان کرمان است شامل: گوشت بره، حبوباتی از قبیل نخود و لوبیا، سبزیجات خشک شده از قبیل ترخون، شنبلیله و ادویه‌هایی از قبیل زردچوبه، دارچین، زعفران، فلفل، رب گوجه‌فرنگی، پیاز، تکه‌های خشک شده میوه‌ و چربی گوشت گوسفند است که بعد از پخت به وسیله پیمانه‌هایی داخل ظروف مسی ریخته و در بین شرکت‌کنندگان در مجالس عزاداری توزیع می‌شود. آنها نیز آبگوشت را با نان محلی که مخصوص این روزهاست مخلوط کرده و می‌خورند و با به‌کار بردن کلمات التماس دعا و اجر شما با امام حسین (ع) محل برگزاری مراسم عزاداری را ترک می‌کنند.

در گذشته قبل از آغاز ماه محرم مردان و زنان کرمان حنا می‌بستند و در طول ایام این ماه برای آگاه کردن مردم از برگزاری مراسم عزاداری چاوشی می‌خواندند و در روستاها بوق مخصوصی به صدا درمی‌آمد. همچنین در ایام محرم طی مراسمی به نام علم گردانی افراد معتمد هر محله علم‌هایی را که از چوب و پارچه ساخته شده است به در منازل مردم می‌برند و نذورات آنها را برای برگزاری مراسم عزاداری جمع می‌کنند.

چهل منبرون

از دیگر رسوم مردم کرمان برگزاری مراسم چهل منبرون است که یکی از زیباترین و پرقدمت‌ترین رسوم کرمانی‌هاست که در شب‌های تاسوعا و عاشورا برگزار می‌شود. در این مراسم شیفتگان خامس آل‌عبا با در دست داشتن شمع و معمولا با پای برهنه به 40 مجلس عزاداری، حسینیه یا مسجد سر می‌زنند و در هر یک از این مکان‌ها شمعی روشن می‌کنند. مراسم تعزیه در کرمان و روستاهای هوتک، محی‌آباد از توابع کرمان نیز در تاسوعا و عاشورا برگزار می‌شود.

این مراسم که به وسیله افراد بومی هر روستا انجام می‌شود، باعث جذب هزاران گردشگر مذهبی از دیگر نقاط استان می‌شود. در روستای هوتک عده‌ای در قالب لشکر دشمن به عنوان «شمریان» و در مقابل عده دیگری به عنوان یاران امام حسین (ع) قرار می‌گیرند و به صورت نمادین به جنگ و نبرد می‌پردازند.
از دیگر رسوم کرمانی‌ها بخصوص در شهرستان کوهبنان تشکیل دسته‌های سینه زنی «یا عباسی» است که به صورت کفن پوش در روزهای تاسوعا و عاشورا با نوای «جانم فدای عباس(ع)» در میان عزاداران و سایر هیأت‌های سینه‌زنی و زنجیرزنی حضور دارند.

با پای برهنه رفتن در روز عاشورا به خاطر همدردی با اسیران کربلا نیز در سطح استان کرمان مرسوم است. همچنین در برخی مناطق استان کرمان در روز سیزدهم ماه محرم مراسم (پرسه امام) اجرا می‌شود و گروهی به نام بنی‌اسد که صورت‌های خود را می‌پوشانند و بیل و کلنگ در دست دارند مراسم نمادین خاکسپاری شهدای کربلا را اجرا می‌کنند. علاوه بر مردم کرمان زرتشتیان کرمان نیز احترام خاصی برای برگزاری سوگواری امام حسین (ع) قائل هستند و برای این منظور مراسم ویژه‌ای برگزار می‌کنند. در این مراسم زنان و مردان با پوشیدن لباس سفید در آتشکده برای امام حسین(ع) و یاران او به سوگواری و عزاداری می‌پردازند.

حکمت قاسم خانی

جام‌جم کرمان