برخورد با دستفروشان پاک کردن صورت مساله است

اگر بخواهیم با این افراد، برخورد قهری داشته باشیم و آنها را از همین شغل نیز محروم کنیم، آنگاه احتمال دارد که خیلی از آنها به سمت بزهکاری کشیده شوند تا بتوانند معیشت خود و خانواده‌شان را تامین کنند. در حقیقت، اگر در برابر پدیده دستفروشی بایستیم و هیچ راه جایگزین مطمئنی را به این فرد ارائه نکنیم، با دست خودمان آنها را به سمت تغییر رفتار خطرناک سوق می‌دهیم؛ تغییر رفتاری که می‌تواند به ضرر جامعه باشد و آسیب‌های اجتماعی را افزایش دهد.

نباید از یاد برد که پدیده دستفروشی، فقط مختص به ایران نیست، بلکه در اغلب کشورها دستفروشان حضور دارند، اما در کشورهای توسعه‌یافته این پدیده را ساماندهی کرده‌اند؛ طوری که امکان کار در بازارچه‌های هفتگی و روزانه را برای آنها فراهم ساخته‌اند.

در کشور ما نیز باید همین روش علمی در مواجهه با پدیده دستفروشی اعمال شود، زیرا برخورد فیزیکی با دستفروشان، فقط صورت مساله را پاک می‌کند. واقعیت این است که مهم‌ترین مخالفان حضور دستفروشان، اصناف مختلف هستند که فعالیتشان را موجب کسادی بازار خود می‌دانند، اما با حضور دستفروشان در بازارچه‌های تعیین شده، این مشکل نیز حل خواهد شد و تداخل کاری بین اصناف و دستفروشان هم مرتفع می‌شود.

حتی خیلی از مردم نیز تمایل دارند از اجناس دستفروشان استفاده کنند، زیرا قیمت بسیاری از اجناس عرضه شده از سوی آنها، پایین‌تر از میانگین بازار است. بنابراین می‌توان با کمی تدبیر و با معرفی راه‌های جایگزین امرار معاش برای دستفروشان، شرایطی را فراهم کرد که هم مردم و اصناف راضی باشند و هم دستفروشان بتوانند در فضای اشتغال حضور داشته باشند. قطعا این راهکار به ارتقای سلامت اجتماعی، نزدیک‌تر است و از بروز خیلی از آسیب‌های اجتماعی نیز پیشگیری می‌کند.

دکتر محمدامین قانعی‌راد - جامعه‌شناس و استاد دانشگاه