روز ملی هوای پاک و پویش‌هایی که جدی گرفته نمی‌شوند

این روزها دیگر گفتن و نوشتن از آلودگی هوا شاید به یکی از کهنه‌ترین و تکراری‌ترین خبرها تبدیل شده باشد، اما در این میان نکته خطرناک و نگران‌کننده این است که مردم و مسئولان به این تکرار عادت کنند، که عادت کردن همانا و جدی نگرفتن بحران آلودگی و آسیب‌های سلامت و کوتاهی در به کار گرفتن راهکارهای موثر همان.

این عادت متاسفانه همین حالا هم تا حدود زیادی در جامعه رسوخ کرده و مصداقش را می‌توان در خیابان‌های پایتخت و دیگر کلانشهرها دید؛ آنجا که با وجود آلودگی هوا و تیرگی آسمان و سختی تنفس در این هوا، بازهم شاهد تردد صدها و هزاران خودروی تک‌سرنشین در تمام ساعات روز در خیابان‌ها هستیم. گویی مردم با وجود تمام هشدارها، هیچ راهی جز حضور در خیابان‌ها و خیابان‌گردی و تن دادن به یک خودکشی جمعی ندارند و این یعنی همان عادت، یعنی همان هرچه باداباد؛ خطرناک و نگران‌کننده.

متاسفانه در چنین شرایطی که دست مسئولان برای رفع این بحران خالی است و راهکار موثری در آستین ندارند، مردم نیز تلاشی برای برون‌رفت از آن نمی‌کنند، درحالی که بارها و بارها راهکارهایی قابل اجرا پیش روی آنها گذارده شده است؛ نمونه‌اش همین پویش مردمی سه‌شنبه‌های بدون خودرو که سال گذشته آغاز شد و سه‌شنبه این هفته، پنجاه و نهمین هفته‌اش را پشت سر گذاشتیم. این پویش که با هدف رسیدن به هوای پاک و آسمان آبی شکل گرفت، بارها از طریق شبکه‌های فضای مجازی، صداوسیما و حتی همین روزنامه جام‌جم اطلاع‌رسانی شد و از مردم خواست دست‌کم یک روز در هفته یعنی سه‌شنبه‌ها به جای خودرو از دوچرخه و وسایل نقلیه عمومی برای ترددهایشان استفاده کنند تا تمرینی برای کنار گذاشتن تدریجی خودرو تا رسیدن به وضع مطلوب باشد. با این حال گویی نه‌تنها از میزان تردد خودروها در روزهای سه‌شنبه در خیابان‌های کشور کاسته نشده، بلکه گاهی احساس می‌شود که این روز حتی شلوغ‌تر و آلوده‌تر از روزهای دیگر هفته است!

البته نباید عزم و همت آن دسته از مردم و مسئولان را که به ندای پویش سه‌شنبه‌های بدون خودرو پاسخ مثبت دادند، نادیده گرفت. به طور مثال سه‌شنبه گذشته حجت‌الاسلام عباس زارع، رئیس شورای شهر یزد با دفاع تمام‌قد از این پویش قول داد که برای ترویج فرهنگ استفاده از دوچرخه در معابر عمومی خودش پیشقدم شده و با دوچرخه تا محل کار تردد کند.

محمد درویش، مدیر دفتر مشارکت‌های مردمی سازمان محیط‌زیست هم گرچه در سفر یکروزه در یزد به سر می‌برد، همراه مسئولان شهری یزد برای تردد در سطح شهر از دوچرخه استفاده کرد. شهردار خرم‌آباد و رئیس اداره کل محیط‌زیست استان لرستان و دیگر مسئولان این استان نیز همراه برخی از مردم در همایش دوچرخه‌سواری و پیاده‌روی شرکت کردند. مدیرکل و معاون پایش محیط‌زیست خراسان شمالی هم در پنجاه و نهمین هفته سه‌شنبه‌های بدون خودرو با دوچرخه در جلسه کارگروه آلودگی هوای استان شرکت کردند. برخی از مردم و مسئولان تبریز، بهبهان، رفسنجان و شیراز نیز از دوچرخه برای ترددهایشان در روز سه‌شنبه استفاده کردند. اقدام این هموطنان و مسئولان گرچه قابل تقدیر و امیدوارکننده است، اما حرکت کوچکی بوده که امیدواریم تعمیم و گسترش یابد تا شاید بار دیگر شاهد هوای پاک و آسمان آبی در کشورمان باشیم.

فاطمه مرادزاده