ایران کشوری زلزله خیز

علاوه بر تلخی ماجرا و ناراحت کننده بودن این اتفاق تلخ، امدادرسانی نیروهای هلال احمر، بسیج و سپاه قابل ستایش بود و اگرچه ناهماهنگی هایی در این زمینه پدید آمد ولی اقداماتشان و سیل کمک های مردمی نشانگر روحیه ایثارگری و بزرگمنشی مردم ایران بود. (در کتاب آینده پژوهی انقلاب اسلامی درباره روحیات ایرانیان به صورت مفصل نوشته ام.)

رهبر معظم انقلاب یکی از نخستین مسئولانی بود که به بم سر زدند و با پوشش مبدل، میان مردم رفتند و امدادرسانی را از نزدیک مشاهده فرمودند. ایشان به دیدار چهره به چهره با مردم پرداختند و درددل های آنان را شنیدند که درس بزرگی برای سایر مسئولان بود.

حادثه تلخ زمین لرزه این نکته را به همه برنامه ریزان یادآور شد که هرگاه ممکن است اتفاقی تلخ بیفتد که با آمادگی و عدم غافلگیری و سیاستگذاری صحیح می توان از بار خسارت های آن کاست و جان مردم را که ارزشمندترین موهبت الهی است از گزند حوادث حفظ کرد. همچنین امکنه ای مثل ارگ بم با ۲۵۰۰ سال قدمت که بزرگترین سازه گلی جهان نیز بود، از ویرانی بازداشته شوند.

ترمیم منازل مسکونی فرسوده، تعریض خیابان ها و کوچه ها، اطلاع رسانی دقیق و آموزش کمک های اولیه، شهرسازی بر مبنای اصول ایمنی، نگهداری از آثار تاریخی و حفاظت از آنها در مقابل بلای طبیعی، ایجاد سکونتگاه ها و پناهگاه ها در مناطق پرخطر و حادثه خیز، واکنش سریع مسئولان و... بخشی از راهکارهای کاهش خطرات و حتی پیشگیری از خسارت های جبران ناپذیر است.

سازمان مدیریت بحران کشور که طبق قانون مصوب مجلس شورای اسلامی در سال ١٣٨٧تشکیل و مسئول این کار است و باید از حاشیه و فرعی بودن و انفعال خارج شود و با قبول مسئولیت در قبال وظایف و اختیارات پاسخگو باشد. ایران روی گسل زلزله است و باید برای آن، طرح جامع تدوین کرد و امکانات و اعتبارات لازم را فراهم ساخت.

حامد عسگری شاعر اهل بم در سروده ای که درباره این شهر پس از زلزله در ابیات پایانی اش می سراید:

مثل ققنوس ز ما باز شرر خواهد خاست
بم همین طور نمی‌ماند و بر خواهد خاست

داغ دیدیم شما داغ نبینید قبول!
تبــری همنفس باغ نبینید قبول!

هیچ جای دل آباد شما بم نشود
سایه‌ی لطف خدا از سر ما کم نشود

گاه گاهی به لب عشق صدامان بکنید
داغ دیدیم امید است دعامان بکنید

بم به امید خدا شاد و جوان خواهد شد
«نفس باد صبا مشک فشان خواهد شد»

دکتر علی دارابی - معاون امور استان های رسانه ملی