ارگ بم بزرگترین بنای خشتی جهان است که ۱۸۰۰ متر مربع وسعت دارد و با حصاری های هفت متری از خشت های گلی بنا شده است. این بنا هر چند در زمین لرزه سال ۸۲ تخریب شد و میزان خسارت وارد شده به حدی بود که ۸۰ درصد بناهای این مجموعه بزرگ با خاک یکسان شد اما طی ۱۳ سال گذشته با تلاش شبانه روزی صدها کارگر، کارشناس و باستانشناسان و محقق ایرانی حالا این ارگ بیشتر از همیشه به اتمام بازسازی نزدیک شده است.
چند روز قبل افشین ابراهیمی مدیر پایگاه ثبت جهانی ارگ بم از آغاز مرمت حاکم نشین ارگ سخن گفته بود و ابراز امیدواری کرده بود که گردشگران بتوانند در ایام نوروز سال ۹۶ جشن سال نو را در این بخش از قلعه تاریخی برگزار کنند اما گویا با وقفه های مکرری که در روند بازسازی بنا انجام می شود این کار عملا به سرانجام نخواهد رسید.
گفته می شود به دلیل کمبود اعتبار شدیدی که در سازمان میراث فرهنگی روی داده است اعتبار اکثر بناهای ثبت جهانی کشور حداکثر تا ۱۵ درصد اختصاص یافته است و این پایگاهها به خصوص در زمینه پرداخت حقوق و دستمزد با مشکلات عمده مواجه هستند.
محمد اقبالی، فعال گردشگری در استان کرمان اظهارداشت: بیشترین تورهای گردشگری در استان کرمان با محوریت ارگ بم برگزار می شوند و تمام تورهای بین المللی بازدید از این بنا را در دستور کار قرار می دهند و به همین دلیل ارگ بم از اهمیت فوق العاده ای در استان کرمان برخوردار است.
وی افزود: عدم اختصاص اعتبار به بازسازی این بنای بزرگ می تواند انگیزه محققان و کارشناسان را برای اتمام بازسازی کاهش دهد و از سوی دیگر کندی روند بازسازی موجب می شود تورهای گردشگری نیز تمایلشان برای حضور در بم کاهش می یابد.
اقبالی ادامه داد: حاکم نشین یکی از مهمترین و زیباترین بخش از ارگ بم می باشد و کمبود اعتبار و متوقف شدن روند کار در این ارگ تاریخی می تواند جبران ناپذیر باشد از سوی دیگر باید به این نکته هم اشاره کرد که ارگ بم به همراه منظر این شهر ثبت است یعنی اعتبار باید به بناهای تاریخی و منظر این شهر که فضایی بسیار وسیع است نیز اختصاص یابد که متاسفانه اصلا در این اعتبارات دیده نشده است.
وی تهدید پرونده ثبت جهانی بم را ضربه شدید به گردشگری استان کرمان به عنوان مهمترین پتانسیل اقتصادی استان کرمان دانست و افزود: نگرانی هایی در این خصوص وجود دارد که امیدواریم با تامین اعتبار برطرف شود.
مشکل به زودی رفع می شود
افشین ابراهیمی، مدیرپایگاه ثبت جهانی ارگ بم اظهارداشت: حقوق ۱۸۸ نفر از کارگران روزمزد و پیمانی فعال در این پایگاه پرداخت نشده است و به همین دلیل کارگران از نیمه آذرماه دست از کار کشیدند.
وی با ابراز نگرانی از روند اختصاص اعتبار به پایگاه ثبت جهانی ارگ بم افزود: در طول دوران کارم در این منطقه برای دومین بار است که با چنین مشکلی مواجه می شویم که امیدوارم با تدبیر مسئولان به زودی رفع شود.
بخش حاکم نشین در سال جاری مرمت می‌شود
ابراهیمی افزود: در سال جاری بخشهای جدیدی از ارگ بم به خصوص حصار داخلی مرمت شده است و مرمت حاکم نشین نیز با تجهیز پنج کارگاه تخصصی در حال انجام است که انتظار داریم با تزریق به موقع اعتبار کار این کارگاه ها مجددا آغاز شود.
وی افزود: خوشبختانه حقوق کارشناسان فعال در مجموعه پرداخت شده است اما کارگران رکن اصلی در اجرای مرمت هستند و باید با جدیدت بیشتری این بحث پیگیری شود.
ابراهیمی افزود: مجموع حقوق پرداخت نشده به مدت چهار ماه است و عملا از از مرداد ماه سال جاری این افراد دستمزد خود را دریافت نکرده اند.
وی ادامه داد: با توجه به استقبال بی نظیر مردم و تمایل برای بازدید از بخش حاکم نشین تلاش تیم مرمت بر روی بازسازی بخش حاکم نشین تا پایان سال جاری متمرکز شده است.
وی افزود: حاکم نشین در واقع یکی از زیباترین و پیچیده ترین بخش های مرمت از لحاظ معماری و فنی است و در بلند ترین بخش از ارگ قرار گرفته است.
مدیرپایگاه ثبت جهانی ارگ بم با اشاره به پیگیریهای صورت گرفته گفت: انتظار داریم این مشکل به زودی رفع و روند بازسازی این بنای تاریخی مجددا آغاز شود.
مدیرکل میراث فرهنگی استان کرمان اظهارداشت: ارگ بم بیشترین میزان بازدید گردشگران را در استان کرمان به خود اختصاص داده است و از نظر فنی نیز بار ارزشترین اثر تاریخی در استان کرمان است به همین دلیل نگهداری حفاظت و مرمت این بنا از اهمیت فوق العاده ای در استان کرمان برخوردار است.
محمود وفایی تصریح کرد: متاسفانه وقفه ای که در بازسازی این بنا به وجود آمده است ناشی از کمبود جدی اعتبارات است که دامان همه پایگاههای ثبت جهانی را گرفته است.
وی افزود: با توجه به پیگیریهای صورت گرفته انتظار داریم پرداختها طی روزهای آینده به صورت کامل انجام شود و مرمت ارگ بم به روند عادی خود باز گردد.
وفایی گفت: مجموع حقوق پرداختی کارگران این پایگاه ماهانه ۱۸۵ میلیون تومان است و در مجموع با کسری اعتبار ۷۲۰ میلیون تومانی در این زمینه مواجه هستیم.
وی تاکید کرد که به زودی کار مرمت این بنای تاریخی مجددا آغاز می شود.
ارگ بم مهمترین حلقه در زنجیره گردشگری در استان کرمان محسوب می شود و بازسازی کامل این بنا و حمایت از روند مرمت ارگ می تواند صنعت گردشگری در شهرستان بم را که پس از زمین لرزه آسیب دیده است احیاء کند.
