به گزارش جام جم آنلاین،«سوزان رایس» مشاور امنیت ملی اوباما در گفتوگو با «سی ان ان»، در پاسخ به این سوال که آیا آمریکا میتواند از توافق هستهای ایران کنار بکشد، گفت: «ابتدا باید یادآوری کنم که ما با توافق ایران به چه دستاوردهایی رسیدیم؛ اکنون نزدیک به یک سال و شش ماه از زمان اجرای توافق میگذرد و ایران پیوسته به تعهدات خود در چارچوب توافق، پایبند بوده است.
این در حالی است که در آخرین واکنشها رئیس سازمان مرکزی اطلاعات آمریکا (سیا) در مصاحبهای با بیبیسی گفته است که اگر رئیس جمهوری منتخب تهدید خود در مورد پاره کردن توافق هستهای با ایران را به اجرا بگذارد، این اقدام "نهایت بیخردی" خواهد بود.
در همین ارتباط، گروه سیاسی جام جم آنلاین با تنی چند از کارشناسان عرصه دیپلماسی به گفتوگو پرداخته که در ادامه آنرا مرور میکنیم.
«حسین شیخالاسلام» مشاور وزیر خارجه، در خصوص اظهارات رییس جمهور جدید آمریکا نسبت به توافق هستهای ایران با گروه 1+5 اعتقاد دارد: صحبتهای آقای ترامپ، در قالب رقابتهای انتخاباتی خلاصه میشود. لذا دلیلی ندارد گفتههای وی حتما جز سیاستهای اجرایی ایالات متحده مدنظر قرار گیرد، شخص ترامپ هم بارها به این مطلب معترف بوده است.
وی مهمترین ابزار جمهوری اسلامی در صورت نقض تعهدات کامل برجام از طرف آمریکا را بازگشت به نقطه اول فعالیتهای هستهای آن هم با قوت و توان بیشتر خواند و یادآور شد: در این وضعیت خود آمریکا هم میداند که بیشتر متضرر خواهد شد.
سفیر پیشین تهران در دمشق در ادامه افزود: چنانچه طرف مقابل توافق را نقض کرد، ما هم نقض میکنیم. ایران بعنوان یک کشور مسلمان، پایبند به آموزههای قرآنی روی امضا و عهد خود میایستد. چرا که این آیه صریح قرآن مجید است که؛ مسلمان نمیتواند عهد خود را بشکند.
شیخالاسلام سخنان ترامپ پیرامون برجام را بسیار نسنجیده ارزیابی کرد و گفت: البته گفته میشود، از قول او مطرح شده (آتش زدن برجام) و خود ترامپ میگوید چنین لفظی را بکار نبرده است.
با این وجود در آن زمان حضرت آقا صرحتا پاسخ قاطعی به رییس جمهور منتخب آمریکا دادند و فرمودند:« چنانچه آنها برجام را پاره کنند، ما آن را به آتش خواهیم کشید».
وی اضافه کرد: به هر شکل اگر اتفاق بدی برای برجام بیافتد، هر گونه تعهد از ما سلب گشته و فعالیتهای صلح آمیز هستهای جمهوری اسلامی؛ با قوت هر چه تمام تر به روز اول خود باز خواهد گشت.
مذاکره دوباره؟! به هیچ وجه
مشاور وزیر در دستگاه دیپلماسی در پاسخ به این سوال که؛ آیا تهران بازنگری و یا هرگونه مذاکراتی را حول محور برنامه هستهای خواهد پذیرفت ،ابراز داشت: البته تصور میکنم چنانچه برجام به هر علت نقض شود، در این صورت دیگر ترامپ امکان همراه کردن چین و روسیه بعنوان اعضای موثر در مذاکرات را با سیاستهای خود نداشته و عملا در اجماع علیه توافق هستهای سایرین هم با آمریکا همراه نخواهند بود، از طرفی ایران به هیچ روی و تحت هیچ شرایطی؛ بازنگری و مذاکرات دوباره در رابطه با برجام را نخواهد پذیرفت.
شیخالاسلام خاطر نشان کرد: برهم زدن توافق برجام از سوی کاخ سفید، تنها یک اقدام علیه ایران تلقی نمیشود بلکه سایر اعضای مذاکره کننده هستهای را نیز شامل میگردد و این موضوع مناسبات و روابط خارجی اروپا و طرف آمریکایی را حتما تحت شعاع قرار میدهد.
اما در ادامه و در راستای سخنان شیخ الاسلام، پای صحبتهای یک نماینده مجلس مینشینیم.
عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس، مواضع مقام معظم رهبری در خصوص رویکرد خصمانه مقامات آمریکایی و احتمال تمدید تحریمهای 10 علیه ایران را بسیار جدی خواند و گفت: همان گونه که رهبری انقلاب تأکید داشتند، «بازگشت دوباره محدودیتهای موسوم به قانون isa یا همان داماتو، نقض برجام تلقی میگردد»؛ جمهوری اسلامی ایران در برابر نوسانت سیاسی آمریکا و نیز بازی آنها با توافق برجام، حتما مقابله به مثل خواهد کرد.
«حشمت الله فلاحت پیشه» در گفت و گو با جام جم آنلاین یک اقدام وحدت گرایانه را نخستین واکنش عملی در برابر اعمال تحریمهای احتمالی جدید از سوی مجلس برشمرد و عنوان داشت: مجلس شورای اسلامی قطعا اقدامات متناسب با موضوع را انجام خواهد داد و چنانچه لازم باشد بمنظور مقابله با تخاصم آمریکاییها قانونگذاری میکند.
نماینده مردم اسلام آباد غرب در خانه ملت، خاطر نشان کرد: نظام جمهوری اسلامی هم در برابر نقض معاهده برجام سکوت نخواهد کرد و در شرایط کنونی مقوله عدم پایبندی به توافق هستهای یک تهدید ارزیابی میشود.
فلاحت پیشه با بیان اینکه در روزهای اخیر، هشدار بموقع فرماندهی معظم کل قوا به دولتمردان آمریکایی، آنها را چند گام از مواضع خود به عقب رانده (بویژه اذعان ترامپ به نقش سازنده ایران در موضوع سوریه) ابراز داشت: بنده اعتقاد دارم جمهوری اسلامی گزینههای پسا برجامی لازم را در اختیار دارد و در صورت عدم همکاری طرف غربی خاصه ایالات متحده؛ به نقطه اول فعالیتهای هسته ای خود باز خواهد گشت.
از سوی دیگر «حسن عابدینی» کارشناس سیاست خارجی، در واکاوی ابزارهای در اختیار جمهوری اسلامی بمنظور مقابله با هرگونه نقض کامل مفاد برجام، به جام جم آنلاین گفت: کلید دار جدید کاخ سفید، چه بر وعدههای انتخاباتی خود عمل کند و چه آنها را عملیاتی نکند، جمهوری اسلامی ایران بعنوان یک عضو مسئولیت پذیر در جامعه جهانی و در عین حال مایل به گفتوگو؛ به وظایف خود در چارچوب توافق برجام پایبند بوده است.
وی معادلات پیش روی برجام را منوط به رفتار طرف آمریکایی دانست و تصریح کرد: چنانچه ترامپ بر توافق برنامه جامع مشترک متعهد باشد، ایران هم مطابق قوانین بینالمللی بر تعهدات خود وفادار خواهد بود، اما چنانچه کاخ سفید برجام را زیر پا بگذارد؛ طبعا جمهوری اسلامی در حوزه سیاسی ابزارهای خود را در مواجهه با نقض توافق مذکور بکار خواهد بست.
به غنی سازی 20 درصد بر میگردیم
این کارشناس سیاست خارجی، در تشریح مصادیق اهرمهای ایران در برابر عهد شکنی کامل واشنگتن نسبت به برجام گفت: در حوزه فنی، بدلیل اینکه دانش هستهای جمهوری اسلامی بومی سازی شده، با وجود اینکه برگشت به حالت اول چرخه برنامه هستهای زحماتی را برای ما به بار میآورد، اما در سایت فردو همچنان چند آبشار زیر بار بوده و کارشناسان ما به راحتی توان اتصال دوباره حلقههای از مدار خارج شده به این آبشارها را خواهند داشت. بنابراین براساس اظهاراتی که مسئولین فنی بدان پرداختهاند به غنی سازی 20 درصد باز خواهیم گشت.
وی با اشاره بر اینکه هم اکنون، در دو مرکز "فردو و نطنز" بیش از 6000 سانتریفیوژ در حال گردش است، خاطر نشان کرد: در چنین شرایطی، اگر لازم باشد، جمهوری اسلامی با برداشتن سرپوش آبشارهای غیر فعال؛ با صرف اندکی زمان مجددا چرخه غنی سازی سوخت 20 درصد را آغاز میکند.
این استاد دانشگاه در رابطه با تأسیسات آب سنگین اراک هم اظهار داشت: رآکتور این مرکز بدست توانمند دانشمندان ایرانی طراحی گشته و برغم آنکه در حال حاضر قلب رآکتور از بدنه خارج شده، لیکن اندیشمندان جوان ما قابلیت باز تولید و راهاندازی دوباره این تأسیسات را خواهند داشت.
ایران عقب نمینشیند
این تحلیلگر مسایل سیاسی، فعالیت صلح آمیز هستهای برای جمهوری اسلامی را یک بحث استراتژیک برشمرد و تصریح نمود: کشور به هیچ وجه در تحقق برنامههای هستهای خود دست از تلاش بر نداشته و اجازه نمیدهد حقوق مسلم ما در این زمینه پایمال شود.
عابدینی با فرض اینکه برجام از سوی آمریکا نادیده گرفته و نقض شود، اضافه کرد: در این صورت پایبندی ایران به میز مذاکره تا آخرین لحظه و اقدام به تمام جنبههای مورد توافق از سوی ما به جهانیان به اثبات خواهد رسید و از طرفی آمریکا با داشتن یک سابقه طولانی در بد عهدی بیش از پیش در دنیا شناخته میشود.
وی در پایان گفت: گرچه فعال نمودن نمودن سانتریفیوژهای جمع آوری شده قدری زمان بر است، اما امری غیر ممکن نیست. از طرفی نظر بر اینکه ایالات متحده نسبت به توانمندی ایران در زمینه هستهای اذعان دارد و به خوبی میداند ایران در صورت تمایل به نقطه اول باز میگردد، بعید است که بطور آشکارا توافق هستهای را زیر را گذارد.
گفتوگو: محمدرضا شجاعیان- جام جم آنلاین
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
بهتاش فریبا در گفتوگو با جامجم:
رضا کوچک زاده تهمتن، مدیر رادیو مقاومت در گفت گو با "جام جم"
اسماعیل حلالی در گفتوگو با جامجم: