گل‌های خطرناک در منازل گیلانی‌ها

به گزارش جام‌جم، سنبل آبی از جمله گیاهان مهاجم (و به ظاهر زینتی) به شمار می‌رود، که اولین بار 5 سال پیش در تالاب عینک شهر رشت مشاهده شد. رشد و تکثیر بسیار سریع و زیبایی چشم نواز، دو ویژگی ملموس و قابل مشاهده این گیاه بود ویژگی‌هایی که باعث شد اولا خیلی زود تمام سطح تالاب را بپوشاند و ثانیا توسط برخی از مردم چیده شده و به منازل، باغچه‌ها و دیگر تالاب‌ها و رودخانه‌های گیلان راه یابد. زیبایی سنبل آبی، استقبال مردم از آن و نبود اطلاعات کافی درباره ماهیت خطرناکش، مهم‌ترین عوامل رشد و تکثیر سریع آن بود، به گونه‌ای که حتی برای برخی اشتغالزایی نیز به همراه داشت، تا با جمع‌آوری آن از سطح تالاب و حتی پرورشش در محیط‌های گلخانه‌ای و فروش آن به مردم، برای خود نان و کسبی فراهم کنند.

زیبای خطرناک در منازل

گل سنبل آبی، یک گیاه مهاجم خطرناک عنوان شد که در محیط‌های آبی رشد کرده و در طول یک هفته، دو برابر می‌شود و در بازه زمانی کوتاه سطح تالاب، رودخانه یا هر محیط آبی محل نمو خود را پوشانده و باعث مرگ آبزیان و اکوسیستم آبی مذکور می‌شود. این گیاه بر سلامت افراد هم تاثیر گذاشته و علاوه بر آلرژی‌زایی، احتمال سرطان‌زا بودن هم درخصوص آن بسیار محتمل عنوان شده است. این اطلاعات باعث شد که سال گذشته انجمن‌ها و کارشناسان دوستدار محیط زیست گیلانی برای مقابل با سنبل آبی، به جمع‌آوری آن از سطح تالاب انزلی اقدام کنند و محیط زیست گیلان نیز در بیانیه‌ای خرید و فروش آن را غیرقانونی اعلام کرد، با این حال همچنان شاهد خرید و فروش آن در معابر برخی شهرهای گیلان و همچنین فروش آن از طریق فضای مجازی هستیم.

لیلا مسروری، فعال محیط‌زیست گیلانی در این خصوص به جام‌جم می‌گوید: اگرچه اداره کل حفاظت محیط زیست استان گیلان خرید و فروش این گیاه را منع و غیرقانونی اعلام کرده، اما همچنان شاهد فروش آن در برخی گلفروشی‌ها و دستفروشی‌های شهرهای استان از جمله انزلی، آستانه و رشت هستیم که انزلی هر شاخه تا 2000 تومان و در رشت گاه تا 10 هزار تومان هم معامله می‌شود.

وی با بیان این‌که برخی به فروش این گل خطرناک از طریق اینترنت و وبسایت‌ها روی آورده‌اند، می‌افزاید: متاسفانه مشاهده شده که این گیاه هم‌اکنون در برخی شهرها همچون تهران، زنجان و قزوین نیز به فروش می‌رسد که این امر یک زنگ خطر و هشدار بزرگ و تهدید جدی برای سلامت هموطنان و همچنین اکوسیستم‌های آبی کشورمان است.

مقابله ارتش آمریکا با سنبل آبی

مسروری با اشاره به این‌که اکنون نگرانی زیادی در خصوص انتقال سنبل آبی به سایر استان‌های کشور بیشتر است، اظهار می‌کند: گیاه سنبل آبی طی یک تا دو هفته می‌تواند براحتی و بدون شرایط خاص، خود را تا دو برابر تکثیر کند و بسرعت سطح محیط آبی محل رشد خود را پوشانده و مانع رسیدن نور خورشید به آبزیان و گیاهان و جانوران آبی شود که این امر می‌تواند به مرگ کل گونه‌های گیاهی و جانوری آن محیط و مرگ آن اکوسیستم و تبدیل آن به یک فضای باتلاقی تبدیل شود.

به گفته این فعال محیط زیست، گیاه سنبل آبی توسط فائو و سازمان جهانی محیط زیست به عنوان یکی از صد گیاه خطرناک جهان اعلام شده و در آمریکا هم مبارزه با آن توسط ارتش صورت می‌گیرد، با این حال هنوز توجه و حساسیت لازم درخصوص مقابله با آن در کشور ما ایجاد نشده است.

مسروری بهترین راهکار ارائه شده توسط اتحادیه جهانی حفاظت محیط زیست برای مقابله با این گیاه را نیز راهکار مکانیکی، یعنی جمع‌آوری آن، قطعه قطعه و سپس مدفون کردن آن دانسته و می‌گوید: مسئولان نظارتی استان‌های کشور باید تا دیر نشده نسبت به جمع‌آوری این گیاه از سطح گل فروشی‌ها و گلخانه‌ها اقدام کرده و از گسترش یک خطر بزرگ و تهدید سلامتی مردم، منابع آبی، مزارع و محیط زیستمان جلوگیری کنند.

پرورش‌دهندگان را دادگاهی می‌کنیم

عباس آشوری، کارشناس مسئول اداره محیط‌زیست گیلان نیز به شگردهای خاص برخی سودجویان در این زمینه اشاره کرده و به جام‌جم می‌گوید: با وجود منع فروش، برخی با شگردهای خاص به پرورش و فروش این گیاه خطرناک اقدام می‌کنند که البته محاکمه قضایی این افراد نیز به طور جد دنبال می‌شود.

وی بی‌اطلاعی برخی از هموطنان از خطرات این گیاه را عامل ادامه روند خرید و فروش آن اعلام کرده و می‌افزاید: البته از مرداد سال گذشته که پاکسازی 319 هکتار از تالاب انزلی آغاز شد، اطلاع‌رسانی خوبی در سطح استان گیلان نسبت به این گیاه از طریق شبکه‌های خبری صدا و سیما و بنرهای سطح شهر صورت گرفت و گیلانی‌ها اکنون تا حدودی آن را می‌شناسند، اما سایر هموطنان هنوز اطلاع چندانی از آسیب‌های این گیاه ندارند برای همین هنوز شاهد خرید و فروش آن در سایر شهرهای کشور همچون تهران، کرج، رنجان و قزوین هستیم.

فاطمه مرادزاده