الگو یا مدل حکومتی جامع جمهوری اسلامی

آیا انقلاب اسلامی ایران به الگویی برای حکومت اسلامی در جهان تبدیل شده است؟ در این فرضیه که شکی نیست.

به گمانم آنچه برای برخی از دوستان و حتی اپوزیسیون داخلی و دشمنان خارجی نظام سوال است، کامل بودن یا جامع بودن این الگوست وگرنه تئوری الگو بودن جمهوری اسلامی امروزه در جهان به جنبه عمل درآمده، والبته سوال اساسی تر و علمی شاید این باشد که این تئوری کامل است یا جامع، در کامل بودن جامع بودن شرط لازم هست، ولی در جامع بودن کامل بودن شرط لازم نیست. کامل بودن یا جامع بودن مساله این است.

انقلاب اسلامی ایران یکی از رخدادهای بی‌نظیر دوران معاصر در تاریخ بشر است که منشأ آثاری بس شگرف در حوزه‌های فرهنگی، سیاسی، اجتماعی، ‌اقتصادی در داخل کشور و محیط‌های بین‌المللی گشت. به حدی که امروزه قدرت‌های مستکبر جهانی را به هراس جدی واداشته است. هراسی که از ان به عناوینی چون اسلام هراسی یا ایران هراسی یاد میکنند.

به یقین شجره طیبه این انقلاب با بهره‌گیری از چشمه زلال معارف و اعتقادات دینی و با مجاهدت‌ها و جانفشانی‌های جوانان متدین و انقلابی این مرز و بوم به رهبری امام مجاهد و عارف حضرت امام راحل (ره) به بار نشست و با هدایت‌های مقام معظم رهبری روز به روز گسترش یافت.

آنچه این انقلاب را از دیگر خیزش‌های مردمی این عهد متمایز می‌سازد، این است که این انقلاب چالشی علیه نظام اختاپوسی سرمایه‌داری دنیا یا همان لیبرال دموکراسی لجام‌گسیخته از یک طرف و نظام‌های الحادی مارکسیستی دنیا بوده والبته هست.

در حقیقت انقلاب اسلامی ایران در عصر غربت دین، به وقوع پیوست و شعار ضرورت حیات طیبه انسانی را در حیات فردی و اجتماعی سرلوحه خویش قرار داد و از یک بهنگامی تاریخی ویژه و خاص برخوردار بود.

به بیان دیگر همان گونه که اسلام، یک مکتب و طرحی برای زندگی و اساسا یک انقلاب است، بالطبع انقلابی که متکی به آن باشد، خاصیتش نیز خاصیت اسلام است و همین است راز یگانه و منحصر به فرد بودن این انقلاب در مقابل هجمه های بی‌محابای کانون‌های استکباری و استعمار و صهیونیستی عالم تا این انقلاب نتواند به عنوان الگویی مناسب برای سایر کشورهای مسلمان و استکبارستیز باشد، البته در این خصوص نظرات متفاوتی وجود دارد.

برخی معتقد هستند که هنوز انقلاب ایران نتوانسته الگوی مناسبی برای حکومت اسلامی باشد و از طرف دیگر برخی برآنند که علی‌رغم همه کارشکنی‌های صورت گرفته انقلاب اسلامی ایران بعد از گذشت 37 سال یک الگوی مناسب برای حکومت اسلامی است ولی باید به 2 مساله توجه داشته کامل بودن و جامع بودن که دو مفهوم جدا از هم هستند. کامل بودن یک الگو یعنی هدف باید محقق شود و تکمیل وقتی صورت می‌گیرد که شما به هدف خود رسیده‌اید.

کمال در هدف یک رکن اصلی است، ولی در جامع بودن هدف رکن اصلی نیست؛ بلکه در جامع بودن خود جامع بودن هدف است بنابراین ممکن است این اشتباه رخ بدهد که انقلاب اسلامی ایران به عنوان یک الگو و مدل حکومتی دینی کامل نبوده یا نیست، بله .ولی به تعبیر دیگر جامع بوده و هست و می‌تواند به عنوان الگوی جامع مطرح شود.

در حال حاضر که دنیا در یک خلأ رهبری اندیشه و تفکر عظیم به سر می‌برد، وجود رهبری توانمند و هوشمند در انقلاب اسلامی خود عاملی است که بسیاری از متفکران غربی آن را عامل موفقیت انقلاب اسلامی می‌دانند.

بدون تردید یکی از ارکان این انقلاب در کنار مکتب اسلام و مردم، رهبری بی‌بدیل آن است. امروز سکان‌دار این انقلاب الهی مقام معظم رهبری است که از ویژگی‌هایی نظیر فقاهت، عدالت، علم، معرفت، زهد، مدیریت، شجاعت، بینش سیاسی و تدبیر برخوردار می‌باشد.

در همین دوره تاریخی ما شاهد هدایت‌های پیامبرگونه معظم‌له می‌باشیم که همواره با هوشیاری و درایت مسیر نظام ج.ا.ا را ترسیم می‌نمایند و علاوه بر آن همواره به آگاهی و شعور ملت ایران احترام گذاشته و مبانی مکتب سیاسی و مرامنامه اصیل این انقلاب را برای مردم تبیین می‌فرمایند.

هیچ گاه در بیانات و فرمایشات خود نگفته‌اند ما عقبگرد کرده‌ایم یا مسئولان رویشان می‌شود به روی مردم نگاه کنند و از این گونه تعابیر.

این همان موضوعی است که ما را از الگو بودن کامل به الگو بودن جامع هدایت می‌کند. شاید رسیدن به الگوی کامل حکومت دینی امری باشد بسیار دشوار و سخت و شاید در نگاه برخی بدون وجود امام معصوم محال و حتی با حضور او نیز بسیار دشوار است چنانکه در تاریخ اسلام چه در زمان حکومت پیامبر عظیم الشان صلوات الله علیه و اله و چه در زمان حضرت علی علیه السلام میبینیم با هزاران مشکل همراه است ولی رسیدن به الگویی جامع نه‌تنها مشکلی ندارد، بلکه به نظر من این اتفاق رخ داده و ما هم‌اکنون در کانون توجه مسلمانان استکبارستیز و انقلابی قرار داریم.

در شرایط کنونی در برهه‌ای از تاریخ انقلاب به سر می‌بریم که انقلاب اسلامی با سهمناک‌ترین و شدیدترین هجمه‌ها از سوی اردوگاه استکبار جهانی مواجه است. جبهه جدیدی که جبهه باطل در برابر ما گشوده جبهه تاراج فرهنگی است، آن هم با مدرن‌ترین شیوه‌ها و ابزارها و فناوری‌های ارتباطی که اساسا می‌توان گفت درصدد هژمونی فرهنگی بر سراسر جهان می‌باشند.

در این راستا تاکنون این فرهنگ و نظام زیست‌ اجتماعی و اخلاقی انقلاب اسلامی ایران است که هنوز شکوهمندانه ایستاده است. امروز در سرتاسر منطقه خاورمیانه شاهدیم که با انواع ترفندها و ابتکارات مزورانه در حوزه‌های سیاسی و اقتصادی درصددند پیام این انقلاب به دیگر مسلمانان اقصی‌نقاط جهان بلکه حتی به جوانان نسل حاضر در سایر کشورهای غیرمسلمان درست معرفی نشود.

جنگ‌های نیابتی راه‌انداخته‌اند ـ مسلمانان را به جان هم می‌اندازند ـ امنیت در نقاط مختلف جهان را تهدید می‌کنند. چرا؟

این نشان می‌دهد که اتفاقا شما در ارائه یک الگو موفق بوده‌ای وگرنه این همه هجمه برای چه این همه بوق کرنا یعنی چه؟ پس الگو وجود دارد از جوانان حزب‌الله گرفته تا مبارزین علیه حکومت استبدادی یمن و مقاومت بحرین در منطقه و حتی اقصی نقاط جهان این الگویی بود که امام به جهانیان عرضه کرد.

استقلال، آزادی، جمهوری اسلامی و ما بعد از 38 سال توانسته‌ایم الگویی جامع و البته باز هم می‌گویم نه کامل از آن را پیاده کنیم.

لذا امروز این وظیفه دستگاه ها و رسانه های فرهنگی ماست که پیام این انقلاب را با رویکردها و شیوه‌های نوین رسانه‌ای برای گروه‌های مخاطب متنوع خود به جذاب‌ترین شکل ممکن ارائه نمایند.

از نظر ما پیام اصیل این انقلاب همان قرائت ویژه رهبری معظم انقلاب از اسلام است که برکت همین امر این انقلاب تداوم یافته و طراوت و بالندگی خود را از دست نداده است، ایران و انقلاب اسلامی امروزه به برکت همین هوشیاری و تدبیر توانسته الگویی جامع برای مبارزه با نظام سلطه جهانی تبدیل شود و نه‌تنها پس‌رفتی نداشته بلکه پیشرفت‌های متعدد بسیاری نیز داشته که بر شمردن آن کار ساده‌ای نیست؛ هم اکنون ایران اسلامی در حوزه‌های فنی، نانو، تجهیزات دفاعی و موشکی و شرکت‌های دانش‌بنیان در منطقه و جهان دارای رتبه‌های بسیار خوبی است هرچند، فساد در همه جای دنیا وجود دارد و آمارهای آن هم موجود است و قطعا ایران نیز از این مساله مستثنی نیست.

مهدی گلجان - عضو هیت علمی دانشگاه تربیت مدرس

منبع: فارس