ایران، بزرگ‌ترین مالک ذخایر گاز در جهان

شرکت انگلیسی بریتیش پترولیوم، یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های اکتشاف و استخراج نفت در جهان، شصت و پنجمین گزارش خود را موسوم به گزارش مرور آماری انرژی جهان 2016 منتشر کرد.

سری گزارش‌های مرور آماری انرژی جهان از معتبرترین گزارش‌های بخش انرژی جهان است که از دهه 1960 و به طور سالانه توسط بریتیش پترولیوم منتشر می‌شود.

براساس جدیدترین برآورد این شرکت انگلیسی، ذخایر نفتی جهان در پایان سال 2015 به 1697 میلیارد بشکه رسیده که از کاهش 4/2 میلیارد بشکه‌ای ذخایر نفت اثبات شده جهان در این سال نسبت به سال قبل از آن خبر می‌دهد. پایان سال 2014 ذخایر اثبات شده نفت جهان 1700 میلیارد بشکه اعلام شده بود.

این گزارش همانند دو سال گذشته، رقم ذخایر اثبات شده نفت ایران را تغییر نداده و اعلام کرده است که ایران در پایان سال 2015 همچنان ذخایرش در سطح 8/157 میلیارد بشکه باقی مانده است.

بر اساس این گزارش، ایران 3/9 درصد کل ذخایر نفتی اثبات شده جهان را در اختیار دارد و همچنان چهارمین مالک بزرگ ذخایر نفتی در جهان محسوب می‌شود. همچنین غرب آسیا 3/47 درصد کل ذخایر نفتی اثبات شده جهان را در خود جای داده است.

براساس برآوردهای بریتیش پترولیوم، ونزوئلا با ذخایر 300 میلیارد و 900 میلیون بشکه‌ای معادل 7/17 درصد کل ذخایر نفت جهان در رتبه نخست جهان از این نظر و عربستان با 266 میلیارد و 600 میلیون بشکه در رتبه دوم و کانادا با 2/172میلیارد بشکه در رتبه سوم از این نظر قرار گرفته‌اند.

براساس این گزارش، آمریکا با ذخایر 55 میلیارد بشکه‌ای، 6/6 درصد کل ذخایر جهان را در اختیار دارد. چین نیز با داشتن ذخایری برابر با 5/18 میلیارد بشکه نفت، 5/2 درصد ذخایر نفتی جهان را به خود اختصاص داده است. این گزارش، میزان ذخایر نفتی روسیه را 102 میلیارد و 400 میلیون بشکه و عراق را 143 میلیارد و 100 میلیون بشکه عنوان کرده است.

ایران، قطب گاز در جهان

بی.پی در بخش دیگری از گزارش خود به حجم ذخایر اثبات شده گاز در جهان و ایران پرداخته است که بر این اساس، حجم کل ذخایر گازی جهان در پایان سال 2015، برابر با 9/186 تریلیون مترمکعب برآورد شده است که این رقم نسبت به سال قبل از آن، 1/0 تریلیون مترمکعب کاهش یافته است. ذخایر گازی جهان در پایان سال 2014 بالغ بر 187 تریلیون مترمکعب برآورد شده است.

بر اساس این گزارش، حجم ذخایر گازی ایران همانند دو سال گذشته تغییری نداشته و در سطح 34 تریلیون مترمکعب باقی مانده است.

ایران 2/18 درصد کل ذخایر گازی جهان را در خود جای داده و بزرگ‌ترین دارنده ذخایر گازی جهان به شمار می‌رود.

روسیه پس از ایران با ذخایر 3/32 تریلیون مترمکعبی در رتبه دوم و قطر با 5/24 تریلیون مترمکعب در رتبه سوم از این نظر قرار گرفته‌اند.

شرکت انگلیسی بریتیش پترولیوم، از سال 2012 برآورد خود را از حجم ذخایر گازی روسیه اصلاح کرده و ایران را که پیش از این در رتبه دوم قرار داشت، به عنوان بزرگ‌ترین دارنده ذخایر گازی جهان معرفی کرده است. در سال‌های گذشته، حجم ذخایر گازی روسیه بیش از 44 تریلیون مترمکعب برآورد شده بود.

ایران، هفتمین تولیدکننده نفت جهان

براساس این گزارش، تولید نفت ایران در سال 2015 با رشد 5/4 درصدی نسبت به سال قبل از آن مواجه شده و به 92/3 میلیون بشکه در روز رسیده است. ایران در سال پیش از آن، 736/3 میلیون بشکه در روز نفت تولید کرده بود. سهم ایران از کل تولید نفت جهان در سال 2015، بالغ بر 2/4 درصد بوده است. ایران هفتمین تولیدکننده نفت جهان در این سال شناخته شده است.

آمریکا بزرگ‌ترین تولیدکننده نفت جهان در این سال شناخته شده و 704/12 میلیون بشکه در روز نفت تولید کرده است. عربستان با تولید 014/12 میلیون بشکه در روز در رتبه دوم و روسیه با 98/10 میلیون بشکه در روز در رتبه سوم قرار گرفته‌اند.

افت 8/3 درصدی پالایش نفت

آمارهای بریتیش پترولیوم نشان می‌دهد، مصرف نفت خام در ایران در سال 2015 افت 5/4 درصدی داشته و به 947/1 میلیون بشکه در روز رسیده که معادل 1/2 درصد از کل مصرف نفت خام در جهان بوده است. ایران در سال پیش از آن، روزانه 013/2 میلیون بشکه در روز نفت مصرف کرده بود.

در حالی که واردات بنزین طی سال 2015 رشد داشته، پالایش نفت خام در کشور طی این سال افت 8/3 درصدی داشته و به 847/1 میلیون بشکه در روز رسیده است. سال پیش از آن روزانه 919/1 میلیون بشکه در روز نفت در کشور پالایش شده بود. سهم ایران از کل پالایش نفت جهان در سال 2015، بالغ بر 3/2 درصد برآورد شده است.

رشد 7/5 درصدی تولید گاز ایران

بر اساس این گزارش، تولید گاز طبیعی ایران در سال 2015 رشد 7/5 درصدی داشته و به 5/192 میلیارد مترمکعب رسیده است. سال پیش از آن 182 میلیارد مترمکعب گاز در ایران تولید شده بود. سهم ایران از کل تولید جهانی گاز در سال 2015، بالغ بر 4/5 درصد بوده است.

مصرف گاز طبیعی ایران نیز در سال 2015، ‌رشد 2/6 درصدی داشته و ایران 5/5 درصد از کل مصرف جهانی گاز را در این سال به خود اختصاص داده است. مصرف گاز ایران که سال 2014 بالغ بر 180 میلیارد مترمکعب اعلام شده بود، سال 2015 به 2/191 میلیارد مترمکعب افزایش یافت. شرکت بریتیش پترولیوم همچنین اعلام کرد، ایران با تولید 5/192 میلیارد مترمکعب گاز در سال 2015 از قطر پیشی گرفته و رتبه تولید سوم تولید گاز جهان را به خود اختصاص داد.

بی.پی میزان تولید گاز ایران را تا پایان سال 2015 یعنی پیش از لغو تحریم‌ها را 5/192 میلیارد مترمکعب برآورد کرده که نسبت به سال 2014، از افزایش 7/5 درصدی برخوردار شده است. براساس این گزارش، تولید گاز ایران در سال 2014 نیز نسبت به سال 2013 افزایش 2/5 درصدی را شاهد بود. سهم ایران از کل تولید گاز جهان در سال گذشته میلادی 4/5 درصد بوده و ایران در سال 2015 با کنار زدن قطر، سومین کشور تولیدکننده گاز در جهان شد.

تا سال 2014، ایران پس از آمریکا، روسیه و قطر، چهارمین کشور تولیدکننده گاز در جهان بود که این جایگاه سال گذشته میلادی یک پله ارتقا پیدا کرده است. آمریکا با تولید 3/767 میلیاردمترمکعب گاز، بزرگ‌ترین تولیدکننده گاز جهان شناخته شده و روسیه با 3/573 میلیارد مترمکعب در رتبه دوم قرار دارد. قطر با تولید 4/181 میلیارد مترمکعب پس از ایران در رتبه چهارم قرار دارد.

براساس این گزارش، تولید گاز جهان نیز در سال 2015 افزایش داشته و به طور متوسط به 6/3538 میلیارد مترمکعب رسیده است. تولید جهانی گاز در این سال نسبت به رقم 2/3463 میلیارد مترمکعبی سال قبل 4/75 میلیارد مترمکعب افزایش داشته است.

وضعیت صادرات گاز ایران

خالص صادرات گاز ایران در سال 2015، بالغ بر 9/0 میلیارد مترمکعب بوده است. ایران در این سال 4/8 میلیارد مترمکعب گاز صادر کرده که 8/7 میلیارد مترمکعب از این رقم به مقصد ترکیه انجام شده است. واردات گاز ایران نیز 5/7 میلیارد مترمکعب بوده که 2/7 میلیارد مترمکعب از این رقم از ترکمنستان و 2/0 میلیارد مترمکعب از جمهوری آذربایجان بوده است.