دوستیهایی در این فضا شکل گرفت که پایانی غمانگیز داشت و اغلب به سوءاستفاده، اخاذی و گاهی قتل ختم میشد. مجرمانی با هویت جعلی کارشان پرسه در گروههای تلگرامی، چترومها و... است تا دختران را شکار کنند. آنها چرب زبان هستند و به راحتی طعمه را فریب داده و در دام خود گرفتار میکنند. در حالی که پلیس و کارشناسان بارها درباره خطرات این دوستیها هشدار دادهاند، اما هنوز شاهد تشکیل پروندههایی در پلیس فتا درباره سوءاستفاده در قالب دوستیهای اینترنتی هستیم.
این مجرمان اغلب انسانهای پولدار و دکتر هستند که قصد دارند دختری را خوشبخت کنند. البته پس از مدتی دچار مشکل مالی میشوند و پس از قرض کردن پول فرار میکنند.با توجه به اینکه آنها هیچ ردی از خود باقی نمیگذارند، دسترسی به آنها پس از ارتکاب جرم سخت است. مستند بیراهه در برنامهای به موضوع دوستیهای خیابانی پرداخت.
در ابتدای این برنامه مهدی اسماعیلتبار، کارشناس مسائل اجتماعی گفت: با ورود تجهیزات جدید به کشور مدتها زمان نیاز است تا فرهنگ استفاده از آن در میان ما رایج و نهادینه شود. ویدئو، ماهواره و تلفن همراه از جمله تکنولوژیهای بود که زودتر از فرهنگ استفاده، وارد کشور شدند. در برخی از موارد فرصت اینترنت را تبدیل به تهدید میکنیم.
وی ادامه داد: مجرمان اینترنتی همانند سارقان داخل خیابان به دنبال طعمههایی میروند که دقت لازم و توجه به خود را ندارند و از ضعفهای آنها استفاده میکنند.اگر به موازات افزایش دانش و فناوری مسئولان نیز به خانوادهها راههای پیشگیری از وقوع جرایم مشابه را اطلاعرسانی کنند، تکرار این جرایم در حوزه سایبر به تعداد اندکی میرسد.
این کارشناس مسائل اجتماعی گفت: عدهای فکر میکنند باید صورت مساله پاک شود و از اینترنت در کشور استفاده نشود. که این موضوع منطقی نیست.
فقط پول برایم مهم بود
در ادامه پسر کلاهبردار گفت: من کارگر ساده بودم، اما در اینترنت و گروههای اجتماعی فضای مجازی با عکسی دروغین خودم را روانشناس معرفی میکردم. من همزمان با سه زن و دختر در ارتباط بودم و به بهانه اینکه سوئد هستم، سر قرار حاضر نمیشدم. وقتی افراد به من اعتماد میکردند، به دروغ میگفتم ایران هستم و با شیوه بیمار نشان دادن خودم از آنها پول دریافت کرده و متواری میشدم.
وی ادامه داد: از دختر معلول 24 میلیون تومان بهراحتی و به بهانه درمان گرفتم و بعد ارتباطم را با او قطع کردم.
سوءاستفاده از شبکههای اجتماعی
سرهنگ مرتضوی رئیس پلیس فتا استان اصفهان، در مورد دوستیهای خیابانی گفت: فضای مجازی در کنار تمام خصوصیات و اقدامات مثبت، تهدیدات و چالشهایی را ازجمله تسهیل ارتکاب جرم با استفاده از این تکنولوژی دارد. البته پلیس فتا گلوگاههایی که امکان وقوع جرم در آنجا وجود دارد را شناسایی کرده و آنها را مورد رصد قرار میدهد. در حال حاضر بازدید دورهای از کافینت و گیمنتها در دستور کار پلیس فتاست. متاسفانه امروزه کافی نتها مورد توجه مجرمان نامرئی قرار گرفته و از این مراکز برای انجام جرم استفاده میکنند.
وی با ابراز نگرانی نسبت به سوءاستفاده از زنان در فضای مجازی گفت: روابط در شبکههای اجتماعی روی احساسات و عقل شکل نمیگیرد. بیشترین سوء استفاده از افراد در اینترنت با روشهای عاطفی و دوستی است در حالیکه بیشترین سوءاستفاده در این روش از زنان و دختران جوان انجام میشود.
به گفته رئیس پلیس فتا اصفهان گاها این روابط دوستی اینترنتی به وقوع جرم در شبکههای اجتماعی دارای مجوز و داخلی نیز منجر میشود. در همین پرونده دختر معلول و دانشجوی قلابی در سوئد، ما برای دستگیری متهم که در شمال کشور بود اقدام کردیم، اما متهم متواری شد. سرانجام با رصد ایمیل مالباخته او را به اصفهان کشاندیم و دستگیرش کردیم. متهم در حال حاضر در زندان به سر میبرد و باید دوران محکومیتش را بگذراند.
مرتضوی ادامه داد: پلیس فتا از هموطنان بویژه جوانان میخواهد قبل از عضویت در هر شبکه اجتماعی آسیبها و خطرات آن را بشناسند.
اخاذی 500 میلیونی پسر مقیم آلمان از دختر اصفهانی
زن دیگری که قربانی دوست اینترنتی شده، در مورد نحوه وقوع جرم گفت: سال قبل به همراه خانوادهام برای بازدید از یک نمایشگاه به کشور آلمان رفتیم. در بازدید از نمایشگاه مسئول غرفه یک ایرانی بود و از من ایمیل خواست که برای ارسال محصولات و کار بیشتر در ارتباط باشیم. بعد از مدتی ارتباط، لحن صحبتش در ایمیلها خصوصیتر شد. در یکی از ارتباطها به من پیشنهاد ازدواج داد. من او را دیده بودم و خیلی مودب بود. از من خواست وقتی به ایران میآید تنها به استقبال او بروم.
این زن جوان ادامه داد: وقتی به ایران آمد از من خواست به خانه برادرش برویم. در آن خانه اتفاقاتی افتاد که....، او همیشه از من فیلم میگرفت و بعد از مدتی به آلمان رفت. یک ماه بعد با من تماس گرفت و درخواست 500 میلیون تومان پول کرد، شوکه شده بودم. گفت اگر پول را ندهی فیلمها را پخش میکنم.
وقتی به پلیس فتا مراجعه کردم آنها از من خواستند به بهانه پرداخت پول از او بخواهم به اصفهان بیاید. وقتی او به اصفهان آمد تا 500 میلیون تومان را بگیرد، دستگیرشد. سرهنگ مرتضوی در مورد این پرونده گفت: این پرونده نشان میدهد مجرمان میتوانند در ظاهری زیبا و فریبنده بیایند یک دختر یا زن جوانی را با ترغیب احساسات اغفال کنند.
عکسهایم در فضای مجازی پخش شد
دختر جوانی که در چتروم با پسر جوانی آشنا و قربانی دوستی اینترنتی شده بود نیز گفت: با یک پسر جوان چند ماهی چت میکردم تا اینکه از من خواست عکسهای خصوصی خودم را برایش بفرستم. تهدیدم میکرد اگر به خواستههایش تن ندهم با من جور دیگری برخورد میکند. من نمیفهمیدم معنی این حرف او چیست. بعد از مدتی متوجه تلفنهای مزاحمان شدم. بعد هم فهمیدم که عکسهایم در شبکههای اجتماعی منتشر شده است. وقتی به پلیس مراجعه کردم متوجه شدم پسر جوانی که با او چت میکردم این کار را کرده است.
مجید غمخوار / ضمیمه تپش
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد