اولویت خودروسازان کیفیت یا سود

بنابراین نباید بر این باور باشیم که خودروسازان چینی امتیاز خاصی به ایران در این زمینه داده‌اند؛ بلکه با توجه به بازار بسیار بکر و مناسب خودرویی ایران، چینی‌ها کاملا با در نظر گرفتن منافع خود حتی نسبت به انتقال فناوری‌های به‌روز به ایران کاملا هدفمند برخورد کرده‌اند؛ به همین دلیل می‌بینیم خبری از محصولات باکیفیت و مطرح چینی در بازار ایران بخصوص خودرو نیست.

از این رو این‌که برخی از مسئولان یا کارشناسان با ادعای این‌که چینی‌ها در دوران تحریم منعطف‌تر با ایران برخورد کردند و اکنون ایران نیز باید نسبت به چینی‌ها منعطف باشد، بسیار اشتباه است، چون همواره این منافع چینی‌ها در بازار ایران بوده که تعیین‌کننده سیاست‌های اقتصادی آنها با کشورمان بوده است و آن بخش از خودروهایی را که نمی‌توانستند به بازارهای اروپایی، آمریکایی یا حتی برخی از کشورهای آسیایی و خاورمیانه بفروشند به ایران فرستاده‌اند.

به‌هر حال این خودروها در بازار ایران وارد شد و بعضا توسط خودروسازان ایرانی نه به صورت مشارکتی بلکه به صورت مونتاژ تولید می‌شود که بیانگر سودجویی خودروسازان ایران در شرایط فعلی است، چون خودروسازان و قطعه‌سازان کشورمان با استفاده از امکاناتی که در اختیار داشتند، می‌توانستند ارتباط مناسبی با دانشگاه‌ها برقرار کنند. با کمی سرمایه‌گذاری اصولی اطلاعات فنی و تخصصی دانش‌آموختگان ایران می‌توانست شرایط بهتری را برای صنعت خودروسازی کشورمان به ارمغان آورد، درحالی که این دو گروه با استفاده از شرایط ایجاد شده اقتصادی در دوران تحریم‌های یکجانبه غرب علیه کشورمان بدون توجه به امتیازهای موجود داخلی یا منافع ملی ایران صرفا با درنظر گرفتن منافع اقتصادی کوتاه مدت خود با مراجعه به بازار چین محصولاتی بدون کیفیت و نا ایمن را به ایران منتقل کردند.

اما در شرایط به اصطلاح پساتحریم که قرار بود خودروسازان بنام و درجه یک بین‌المللی در ایران سرمایه‌گذاری مشترک کنند و با درنظر گرفتن منافع خود حتی به دنبال دستیابی به بازارهای دیگر بروند، شاهدیم که این اتفاق به هر دلیل روی نداد و همین ناکامی در به واقعیت پیوستن رویای دوران پساتحریم باعث شد تا دوباره خودروسازان برای حفظ منافع خود بدون درنظر گرفتن منافع ملی دست به‌کار شده و راه ورود خودروهای چینی به بازار را هموار کنند که این فرآیند اقتصادی هرگز به منفعت ایران و اقتصاد ملی کشورمان نیست.

دکتر جمشید پژویان - کارشناس اقتصادی