مسجد جامع شهرستان اردستان

به گزارش جام جم آنلاین ، گرچه در بخشی از این مسجد آثار گچبری‌ عصر ساسانی روی برخی ستون‌های مسجد همراه پاخشت‌های دوران ساسانی دیده شده است، با این حال بنای اصلی مسجد در دوران اسلامی بنا شده و حداقل در سه دوره تاریخی همچون سده سوم هجری قمری «دوران دیالمه»، سده چهارم هجری قمری و سده‌های پنجم و ششم هجری قمری «دوران سلاجقه» تغییرات زیادی را تجربه کرده است.

مسجد جامع اردستان در سده‌های پنجم و ششم هجری قمری به شیوه مساجد ایرانی (چهار ایوانی) بنا شد و در دوران سلاطین شیعه مذهب صفوی در سده‌های یازدهم و دوازدهم هجری قمری نیز مورد مرمت قرار گرفت.

از نکات جالب توجه این مسجد قرار داشتن آن در میان باغ‌های انار شهرستان و همچنین برخورداری از مجموعه‌ای شامل صحن، آب‌انبار، کاروانسرا، بازار، حسینیه، حمام و مدرسه علوم دینی است.

مسجد، صحن مستطیل شکلی دارد که چهار ایوان آن را در برگرفته است. جبهه جنوبی، شاخص‌ترین بخش ساختمان مسجد است و ایوان، شبستان، نمازخانه، گنبدخانه، محراب و منبر در این قسمت قرار دارد.

گنبدخانه در انتهای ایوان جنوبی قرار گرفته و ساختمان آن مربع شکل است. ارتفاع گنبد 19 متر از سطح زمین است و محراب اصلی در قسمت جنوبی گنبدخانه قرار دارد. این محراب یکی از زیباترین جلوه‌های هنر معماری ایران به شمار می‌رود و پوشیده از گچبری ظریف و پرکار است.

در شبستان مسجد نیز دو محراب خودنمایی می‌کند که این محراب‌ها با کتیبه‌هایی تزئین شده‌ که در آنها آیاتی از سوره مومنون، حجر و کهف همراه با شاخ و برگ و گل بوته نوشته شده است. شیوه طراحی و ساخت محراب‌ها شبیه محراب اصلی، اما در اندازه کوچک‌تر است و در مجموع اوج هنر معماری دوران سلجوقی را می‌توان در این بنا و تزئین این محراب‌ها مشاهده کرد.

ضمیمه نوروزی جام جم