تجاری‌سازی دانش‌بنیان در سال 95

دکتر مهدی الیاسی، معاون سیاستگذاری و ارزیابی راهبردی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری در گفت‌وگو با جام‌جم درباره برنامه‌های سال آینده دولت برای تحقق اقتصاد دانش‌بنیان می‌گوید: توسعه و تجاری‌سازی فناوری، افزایش توان دیپلماسی فناوری، توسعه فرهنگ اقتصاد دانش‌بنیان و مشارکت فعال در سیاستگذاری و فرهنگسازی حوزه علم و فناوری و نوآوری محورهای کلیدی فعالیت‌های دولت در این بخش برای سال آینده خواهد بود.

وی ادامه می‌دهد: در حوزه تجاری‌سازی و کاربردی کردن علم و فناوری که از دو سال پیش آغاز شده است، دستاوردهای خوبی کسب کردن و در حوزه دانش‌بنیان رشد قابل توجهی داشته‌ایم؛ به گونه‌ای که در حال حاضر، پژوهشگاه و شرکت‌های دانش‌بنیان به مرحله اقتصادی رسیده‌اند.

وی با بیان این که دستیابی به اقتصاد دانش‌بنیان در سال آینده از چند جهت حائزاهمیت است، ادامه می‌دهد: در گام اول، حرکت در چارچوب سیاست اقتصاد مقاومتی ماموریت اصلی ماست و انتظار داریم ورود به این عرصه، با حضور و کمک بخش‌های اقتصادی و نهادهای علم و فناوری باشد.

درآمد 7000 میلیارد تومانی

تاکنون 2200 شرکت دانش‌بنیان تشکیل شده که به گفته معاون سیاستگذاری و ارزیابی راهبردی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری میزان درآمد آنها در سال 93 بیش از هفت هزار میلیارد تومان بوده است.

وی با تأکید بر این که مبنای فعالیت اقتصادی شرکت‌های دانش‌بنیان صادرات محور است، تأکید می‌کند: بیشترین درآمد این شرکت‌ها فعلا از بازار داخل بوده است، اما با توجه به این که اقتصاد دانش‌بنیان مبتنی بر مزیت رقابتی و نگاه بین‌المللی است، درباره توسعه آن نیز نمی‌توان صرفا به بازار داخلی تکیه کرد. به همین علت به دنبال تقویت بخش صادرات نیز هستیم.

تجاری‌سازی علم و فناوری

تحولات اقتصادی، سیاسی و اجتماعی در سطح ملی و بین‌المللی، ضرورت توجه به سرمایه‌های انسانی و دانشی در برنامه‌های توسعه کشور را اجتناب ناپذیر کرده است. دکتر الیاسی با تأیید این ضرورت می‌گوید: جلب مشارکت ذی‌نفعان کلیدی در بخش‌های دولتی، عمومی و خصوصی در راستای شکل گیری اکوسیستم نوآوری در فضای اقتصادی ـ اجتماعی کشور و تکمیل ابزارهای حمایتی از توسعه تجاری‌سازی علم و فناوری برای رشد شرکت‌های دانش‌بنیان، سیاست‌های محوری برای تحقق اقتصاد دانش‌بنیان در سال آینده و برنامه ششم توسعه است.

وی رفع موانع رشد این شرکت‌ها را از دیگر اقدامات در دست اجرا عنوان می‌کند و ادامه می‌دهد: توجه ویژه به تحریک تقاضا و بازارسازی برای این شرکت‌ها، تکمیل زنجیره‌های مختلف تجاری‌سازی مانند تامین مالی،مالیات، گمرک، بیمه، استاندارد و خدمات صادراتی و... در دست پیگیری است که اقدامات موثری در این زمینه انجام شده است.

معاون سیاستگذاری و ارزیابی راهبردی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری با اشاره به ایجاد هماهنگی‌های لازم برای استفاده از ظرفیت‌های شرکت‌های دانش‌بنیان در اجرای پروژه‌های تولیدی از سوی بخش‌ها و وزارتخانه‌های مختلف می‌گوید: به عنوان هماهنگ کننده بخش علم و فناوری با بازار تلاش می‌کنیم از ظرفیت‌های قانونی برای ایجاد این پل ارتباطی استفاده کنیم. در این خصوص تاکنون به حمایت از 50 طرح‌ کلان ملی راهبردی و بالغ بر 250 طرح استانی، تهیه و تصویب آیین‌نامه پیش‌خرید تجهیزات پزشکی تولید شده توسط شرکت‎های دانش‎بنیان و فناور داخلی، برگزاری نمایشگاه تجهیزات و مواد آزمایشگاهی ساخت ایران در سال‌های 93 و 94 با حضور 250 و 400 شرکت دانش‎بنیان ایرانی و صدور بیش از ده هزار میلیارد ریال پیش فاکتور در سال 93 و 17 هزار میلیارد ریال در سال 94 در راستای ایجاد بازار و تقاضا شده‌ایم.

پرداخت وام 5 میلیاردی

نبود امکان جذب سرمایه‎گذار در زمان مناسب از سوی صاحبان ایده و تفکر مشکلی است که دکتر الیاسی به آن اشاره می‌کند و می‌گوید: چه بسیار ایده‎ها و طرح‎های نوآورانه‌ای که به خاطر این مشکل به دست فراموشی سپرده شده‎اند. به همین علت بازار دارایی فکری در راستای توسعه بازار با تعامل شرکت فرابورس و پارک فناوری پردیس راه‎اندازی شده است که تاکنون 76 اختراع، دو طرح صنعتی و یک نشان تجاری در فهرست عرضه این بازار درج شده است. ضمن آن که دو طرح (یک طرح صنعتی و یک اختراع) با ارزشی بالغ بر 5/2 میلیارد ریال مورد معامله قرار گرفته که به تولید انبوه منجر شده است.

وی ادامه می‌دهد: به‌منظور حمایت از بازار دارایی فکری و تقویت تقاضای بازار بسته حمایتی طراحی شده است که براساس آن، 80 درصد مبلغ ارزشگذاری طرح تا سقف پنج میلیارد ریال به خریدار طرح یا اختراعات بازار دارایی فکری به‌صورت وام پرداخت می‌شود.

حمایت از صادرکنندگان محصولات دانش‌بنیان

پرداخت تسهیلات سرمایه در گردش به میزان 70 درصد صادرات تا سقف 20 میلیارد ریال، تسهیلات سرمایه ثابت به میزان 70 درصد صادرات تا سقف 50 میلیارد ریال، یارانه سود تسهیلات به میزان 70 درصد تا سقف پنج میلیارد ریال، تسهیلات حمایت از انتقال فناوری به میزان 50 درصد ارزش کارشناسی تا سقف 20 میلیارد ریال، تسهیلات توانمندساز به مبلغ 500 میلیون ریال، تسهیلات حمایت از صادرات به مبلغ سه میلیارد ریال، تسهیلات توسعه بازار صادراتی و صدور ضمانت‌نامه بانکی، بسته حمایتی است که معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری در راستای حمایت از محصولات دانش‏بنیان در صندوق نوآوری و شکوفایی به تصویب رسانده است.

دکتر الیاسی در ادامه می‌گوید: برای توسعه صادرات محصولات دانش‌بنیان و کمک به شرکت‌های دارای پتانسیل صادراتی در ورود به تجارت بین‌الملل، پایگاه‌های صادراتی تخصصی را در کشورهای هدف ایجاد کرده‌ایم و در حال توسعه و گسترش آنها هستیم.

تدوین طرح جامع انتقال فناوری به کشور

تدوین دستورالعمل‎های پیوست فناوری بویژه در پروژه‌های ملی و بین‎المللی و همکاری‌های فناورانه در شورای امنیت ملی، شورای عالی انقلاب فرهنگی و وزارتخانه‌های بخشی و تدوین طرح جامع انتقال فناوری به کشور از دیگر برنامه‌های معاونت علمی ریاست جمهوری برای سال آینده خواهد بود.

سهیلا فلاحی