به گزارش جام جم آنلاین ، با گذشت حدود یک ماه از لغو رسمی تحریمها، جا برای بیش از ۴۰۰ هزار بشکه نفت خام ایران در بازار باز شده است و براساس اعلام مسئولان شرکت ملی نفت تا پایان اسفند ماه صادرات روزانه نفت کشور از مرز یک میلیون و ۵۰۰ هزار بشکه عبور میکند.
همزمان با این افزایش تولید طلای سیاه و صف کشیدن برخی از مشتریان نوظهور اروپایی برای خرید نفت از ایران همچون «او. ام. ال» مجارستان، ویتول سوئیس، پالایشگران جمهوری چک، رومانی، روس نفت در کنار پالایشگران سنتی بازار نفت اروپا همچون انی و ساراس ایتالیا، توتال فرانسه، لوک اویل روسیه، کپسای اسپانیا و برخی از کشورهای آسیایی و آفریقایی همچون تایوان، سریلانکا، آفریقای جنوبی، غنا، مالزی و سنگاپور، زنگ خطر را برای رقبای نفتی ایران در بازار به صدا درآورده است.
بر این اساس پس از بازگشت بی سر و صدای بشکههای نفت ایران به بازار، رقبا به ویژه عربستان سعودی دست به کار شدند و هفته گذشته نشستی با حضور وزرای نفت و انرژی عربستان، روسیه، ونزوئلا و قطر به میزبانی دوحه برگزار شد.
مهمترین رویکرد برگزاری این نشست پس از دو سال سقوط آزاد قیمتها، تصمیم گیری برای کاهش تولید نفت کشورها بود و نکته قابل توجه آن است که در این نشست هیچ دعوتی از ایران و عراق به عنوان دو کشور بزرگ تولید و صادرکننده نفت به عمل نیامد.
در نهایت با برگزاری این نشست عربستان و روسیه به عنوان بزرگترین تولیدکنندگان نفت اوپک و نانواوپک به این جمع بندی رسیدند تا با اجرای یک طرح جدید تحت عنوان «فریز نفت» مانع کاهش بیشتر قیمت طلای سیاه در بازار بشوند و برای اجرای این طرح یک پیش شرط هم گذاشته شد.
براساس پیش شرط نشست دوحه، در حالی طرح فریز نفت با محوریت عربستان اجرایی میشود که تمامی کشورها از جمله ایران افزایش تولید نفت خام خود را متوقف کنند و تولید نفت در محدوده ژانویه سال ۲۰۱۶ میلادی ثابت نگاه دارند.
سیدمحمد علی خطیبی، نماینده سابق ایران در اوپک در گفتگو با مهر از اجرای این طرح به عنوان سناریوی جدید تحریم نفت ایران در دوران پسا تحریم یاد میکند و معتقد است: در صورتیکه ایران از اجرای این سناریوی نفتی امتناع کند، عربستان سعودی و برخی از کشورهای غربی، ایران را مقابل اوپک، بازار نفت، تولید کنندگان و مصرف کنندگان قرار میدهند و عملا ایران متهم به کارشکنی در بازگشت ثبات به بازار نفت خواهد شد.
جنگ روانی علیه ایران؛ ماموریت جدید سعودیها
در شرایط فعلی مهمترین عامل سقوط آزاد قیمت نفت در بازار، پیشی گرفتن عرضه از تقاضا است به طوری که هم اکنون حدود ۲ تا ۲.۵ میلیون بشکه نفت مازاد در بازار وجود دارد.
در این بین ردپای شیلهای آمریکایی و افزایش عرضه نفت عربستان سعودی بیش از هر مولفه دیگری در کاهش قیمت طلای سیاه تاثیر گذار است به طوریکه هم اکنون رکورد حجم ذخیرهسازی نفت در آمریکا شکسته شده و همزمان با کاهش شدید واردات نفت این کشور، ظرفیت تولید نفت نامتعارف این کشور با افزایش قابل توجهای همراه شده است.
براساس چشم اندازی که اخیرا توسط موسسه برتیش پترولیوم انگلیس منتشر شده است، در سال ۲۰۱۶ میلادی تولید شیل نفتهای آمریکایی با ثبت رکورد ۸ میلیون بشکه در روز به بالاترین میزان در طول ۲۰ سال گذشته تاکنون خواهند رسید.
از سوی دیگر همزمان با این افزایش تولید و عرضه نفت توسط عربستان و آمریکا در کنار کشورهایی همچون عراق، روسیه، کویت و امارات متحده عربی، با برگزاری نشست هوشمندانهای در دوحه به رهبری سعودیها، این کشور عربی با هماهنگی آمریکا به دنبال راه انداختن جنگ جدید روانی علیه بشکههای نفت ایران در دوران پساتحریم هستند.
مهمترین هدف برگزاری نشست دوحه، تبدیل ایران به متهم شماره یک سقوط قیمتها در بازار و قرار دادن ایران در مقابل تولید و مصرف کنندگان بزرگ نفت در جهان است.
افزایش تولید حق مسلم ایران است
پس از برگزاری نشست دوحه همه نگاهها به سیاست جدید نفتی تهران دوخته شده است و در نهایت الکساندر نواک وزیر انرژی روسیه، اعلام کرد: ایران رویکردی سازنده در قبال نشست دوحه دارد اما برای توقف افزایش تولید نفت آمادگی ندارد.
رکن الدین جوادی مدیرعامل شرکت ملی نفت هم با تشریح برنامه های جدید افزایش تولید نفت ایران، تاکید میکند: در دوران تحریم برخی از کشورهای عربی همچون عراق بازار نفت ایران را تصاحب کردهاند و ایران در کوتاهترین زمان ظرفیت تولید و صادرات نفت خود را به دوران قبل از تحریمها می رساند.
بیژن زنگنه وزیر نفت هم در اظهاراتی مشابه با تاکید بر اینکه از موضع افزایش تولید نفت کوتاه نمیآییم، گفته است: ایران از سهم خود صرفنظر نمیکند.
در همین حال، عاصم جهاد سخنگوی وزارت نفت عراق هم همکاری این کشور با سیاست «فریز نفتی» را مشروط به همراهی همه تولیدکنندگان عضو و غیر عضو اوپک از جمله ایران عنوان کرده است.
وزرای نفت امارات متحده عربی و کویت هم در اظهاراتی مشابه با استقبال از تصمیم نشست دوحه، خواستار همراهی و هماهنگی همه کشورهای عضو اوپک و غیر اوپک شدهاند.
بازار نفت آماده سقوط آزاد قیمتها شد
از سوی دیگر در حالی که به نظر می رسد حق ایران در نشست دوحه نادیده گرفته شده و عربستان و برخی از کشورهای عربی به دنبال انداختن توپ کاهش قیمتها به زمین ایران هستند که پیش بینی میشود به زودی بازار با زمین گیر شدن اجرای طرح فریز، با سقوط دوباره قیمتها دست و پنجه نرم کند.
مدیریت امور اوپک و ارتباط با مجامع انرژی وزارت نفت هم با انتشار گزارشی از کاهش بیسابقه قیمت نفت سبک و سنگین صادراتی ایران (حدود سه دلار) در طول معاملات منتهی به ١٢ فوریه خبر داده است.
بر این اساس قیمت هر بشکه نفت سبک ایران با ۳ دلار و ٤٩ سنت کاهش به ٢٦ دلار و ٢٦ سنت رسیده، ضمن آنکه میانگین قیمت نفت خام سبک ایران از ابتدای امسال تاکنون ٢٦ دلار و ٨٢ سنت بوده است.
قیمت نفت خام سنگین ایران هم با ۳ دلار و ٥٦ سنت کاهش به ٢٣ دلار و ٦٣ سنت برای هر بشکه رسیدهتا بیشترین کاهش را در میان نفت خامهای شاخص به خود اختصاص دهد؛ میانگین قیمت نفت سنگین ایران از ابتدای امسال تاکنون ٢٣ دلار و ٩٣ سنت بوده است.
علاوه بر این، قیمت سبد نفتی اوپک هم در هفته مورد بررسی، به ٢٧ دلار و چهار سنت برای هر بشکه رسیده که نسبت به هفته پیش از آن، ٢ دلار و ١٦سنت کاهش یافته است. در این مدت هربشکه نفت خام دبلیو تی آی آمریکا با ٣ دلار و ١٣ سنت کاهش، ٢٨ دلار و ١٥ سنت برای هر بشکه معامله شده است.
همچنین قیمت نفت خام شاخص دوبی و عمان نیز با ٢ دلار و پنج و ٢ دلار و ١١ سنت کاهش به ترتیب به ٢٨ دلار و ١١ سنت و ٢٨ دلار و ٨٠ سنت رسیده است.
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد