مرگ آرام حیات وحش در خواب سازمان‌های مسئول

حال حیات وحش کشور خوب نیست، تخریب زیستگاه‌ها و جولان شکارچیان غیرمجاز امان آنها را بریده، اما با مرگ آنها نه تنها محیط‌ زیست کشور دستخوش آسیب می‌شود بلکه حیات انسان نیز به خطر می‌افتد؛ به همین خاطر کارشناسان معتقدند دست‌کم انسان برای حفظ زندگی خود باید به حقوق حیوانات احترام گذاشته و حق حیات را برای آنها محفوظ بدانند؛ اما این مهم مدت‌هاست در کشورمان به فراموشی سپرده شده و می‌توان گفت توسعه ناپایدار و غفلت برخی شهروندان برای مرگ محیط‌زیست کشور با یکدیگر همدست شده‌اند.

غفلت شهروندان

این روزها برخی شهروندان درگیر رقابتی شده‌اند که نتیجه آن چیزی نیست جز مرگ محیط‌ زیست کشور، این افراد با تهیه و نگهداری از گونه‌های جانوری غیربومی مانند میمون و راکون به عنوان حیوان خانگی زمینه را برای آسیب دیدن محیط‌زیست مهیا می‌کنند؛ زیرا بیشتر افراد با خرید این گونه‌ها پس از مدتی متوجه می‌شوند توان و شرایط نگهداری از آنها را ندارند به همین خاطر آنها را در طبیعت رها می‌کنند.

این در حالی است که حیواناتی مانند میمون رزوس یا راکون گونه‌های مقاومی هستند که با از بین بردن گونه‌های بومی آسیب جبران‌ناپذیری به محیط‌زیست کشور وارد می‌کنند.

افزون بر این افرادی که چنین گونه‌هایی را از قاچاقچیان حیات وحش می‌خرند، غافلند که در نهایت این گونه‌ها اگر خوش‌شانس باشند سر از باغ وحش در می‌آورند، اما چون باغ وحش مناسبی نیز در کشور وجود ندارد آنها به مراکز تحقیقاتی سپرده شده یا محکوم به مرگ آرام می‌شوند.

دکتر ایمان معماریان، دامپزشک حیات‌وحش دراین باره به جام‌جم می‌گوید: چون مرکز بازپروری مناسبی در کشور وجود ندارد، برای گونه‌های آسیب‌دیده با محدودیت روبه‌رو هستیم؛ به همین خاطر وقتی گونه‌های غیربومی مانند میمون زروس به کلینیک پارک پردیسان منتقل می‌شود ما چند وقت از آنها نگهداری می‌کنیم و اگر باغ‌وحش مناسبی برای نگهداری از آنها پیدا نشد، مجبوریم آنها را به مراکز تحقیقاتی بسپاریم یا با تزریق داروی بیهوشی به زندگی‌شان خاتمه دهیم.

به گفته معماریان، در چند سال گذشته حدود 50 میمون زروس از کلینیک پارک پردیسان سر در آورده‌اند.

لزوم ایجاد مرکز بازپروری

باید یادآور شد در کلینیک پارک پردیسان رسیدگی به گونه‌های جانوری بومی کشور در اولویت است و هر وقت گونه‌ای آسیب ببیند، همه امیدها برای زنده ماندنش به این مرکز ختم می‌شود.

کارشناسان بر این باورند که حیات وحش کشور جزو دارایی‌های عمومی است و برای حفظ آن باید بهترین شرایط را فراهم کرد، اما نبود اعتبار و بی‌توجهی به سازمان‌های مردم‌نهاد سبب شده در کشورمان مرکز بازپروری مناسبی برای رسیدگی به گونه‌های جانوری آسیب‌دیده وجود نداشته باشد.

معماریان در این باره توضیح می‌دهد: در کشورمان مرکز بازپروری حیات‌وحش وجود ندارد و به دلیل کمبود امکانات در مراکزی مانند پارک پردیسان نیز نمی‌توان کار خیلی زیادی برای حیات وحش آسیب‌دیده انجام داد. این درحالی است که کلینیک پردیسان نیز از سوی محیط زیست به عنوان مرکز بازپروری شناخته نمی‌شود.

وی یادآور می‌شود: حدود هفت سال است از سازمان حفاظت محیط‌زیست خواسته شده این کلینیک را به مرکز بازپروری تبدیل کند؛ اما تاکنون به آن توجهی نشده است.

قاچاق آزاد حیات وحش

نپرداختن به تجهیز و ایجاد مراکز بازپروری سبب شده به طور میانگین هر ماه حدود 10 گونه جانوری بومی کشور نیز محکوم به مرگ آرام شوند.

دکتر جاوید آل‌داوود، رئیس انجمن حمایت از حقوق حیوانات نیز دلیل این آشفته بازار را نبود نظارت بر بازار قاچاق گونه‌های جانوری دانسته و عنوان می‌کند: سازمان حفاظت محیط‌زیست و نیروی انتظامی باید با قاچاق حیات وحش جدی‌تر برخورد کنند؛ زیرا گونه‌های جانوری را نمی‌توان مانند سیگار پنهان و قاچاق کرد به همین دلیل به نظر می‌رسد با قاچاقچیان این حوزه برخورد مناسبی نمی‌شود. وی خاطرنشان می‌کند: این روش برخورد با قاچاقچیان سبب شده نگهداری از گونه‌های غیربومی در کشور رایج شود تا آنجا که شنیده‌ایم افرادی هستند که در نقاط شمالی تهران از کرگدن نیز نگهداری می‌کنند.

آل‌داوود درباره مرگ آرام گونه‌های جانوری در نبود مرکز بازپروری عنوان می‌کند: انجمن حمایت از حقوق حیوانات می‌تواند چنین گونه‌هایی را تحویل گرفته و برای بازگردان آنها به کشور‌های مقصد تلاش کند.

مهدی آیینی - جامعه