لوازم آرایش تقلبی درکوچه و بازار

این در حالی است که نگاهی به اعداد و ارقام حجم واردات و هزینه برخی بانوان ایرانی برای خرید این گونه لوازم واقعیتی غیرقابل انکار را برای ما نمایان می‌کند که این بازار مکاره دنیایی از تقلب را برای متقاضیانش تدارک دیده و زمینه فعالیت زیرزمینی را برای برخی افراد سودجو فراهم کرده است.

براساس آمار موجود در سه ماهه اول سال جاری بیش از 2000 تن لوازم آرایشی و بهداشتی با ارزش بیش از 20 میلیون دلار (نزدیک به 70 میلیارد تومان) به صورت قانونی وارد خاک ایران شده است، اما نکته جالب این است که به گفته مسئولان میزان رقم واقعی در این تجارت تقریبا دو برابر رقم قانونی خواهد بود چون حجم بالای قاچاق در این محصولات غیرقابل انکار است، در این بین آمارها نشان می‌دهد ترکیه و امارات بیشترین سهم را در صادرات لوازم آرایشی به ایران داشته‌اند و در پی آنها چین، کره جنوبی، فرانسه، هلند، سوئد، کانادا، آمریکا، بنگلادش و هند قرار گرفته‌اند. اما سوال اصلی این است که به واقع واردات این حجم از لوازم آرایشی به بازار ایران تنها از نظر اقتصادی مشکلاتی را برای ایران به وجود آورده یا این‌که معضلاتی از جمله سلامتی مصرف‌کنندگان را نیز به مخاطره می‌اندازد؟

مراحل سخت واردات عاملی برای قاچاق

رضا صفایی یکی از واردکنندگان محصولات آرایشی و بهداشتی با اشاره به مشکلات مربوط به واردات این نوع کالا به جام‌جم گفت: شاید بسیاری از کارشناسان درباره اهمیت جلوگیری از واردات غیرقانونی این نوع محصولات مواردی را مطرح کرده‌اند، اما نباید فراموش کنیم این تجارت یکی از پررونق‌ترین کسب و کارهای بین‌المللی است، بنابراین برای جلوگیری از هر گونه تخلف بهترین راهکار این است قوانین را به گونه‌ای در نظر بگیریم که سهولت و فراگیری‌ آنها مانع از تخلف برخی افراد سودجو شود.

صفایی به میزان بالای قاچاق دربازار لوازم آرایشی و بهداشتی نیز اشاره کرد و افزود: از آنجا که بسیاری از قوانین مربوط به واردات لوازم آرایشی و بهداشتی در کشورمان زمانبر و هزینه‌ساز است، برخی از واردکنندگان غیرحرفه‌ای و کم‌سابقه در این صنف که به دنبال سودهای زودگذر هستند ترجیح می‌دهند به روش‌های غیرقانونی متوسل شوند تا منافع بیشتری به دست آورند. این در حالی است که در بهترین حالت فرض کنیم اگر این گروه محصولات باکیفیت مناسب را از طریق غیرقانونی وارد کنند، شرایط حمل و نگهداری این محصولات به صورت قاچاق باعث فسادشان شده و می‌تواند سلامتی مصرف‌کننده را تهدید کند، اما نباید فراموش کنیم وقتی پای قاچاق به میان می‌آید بدون تردید کیفیت محصولات نیز به شکل قابل توجهی کاهش خواهد یافت.

این واردکننده لوازم آرایش درباره روند واردات قانونی این محصولات نیز گفت: اکنون با توجه به قوانین موجود کشورمان برخی گواهینامه‌های سلامت برای تولیدکننده مبدا صادر می‌شود که واردکننده برای دریافت این مدارک علاوه بر زمان زیاد باید هزینه قابل توجهی نیز بپردازد درحالی که در کشورهای دیگر مثل ترکیه این نوع گواهینامه‌ها در گمرک ورودی به صورت روزانه با نمونه‌‌گیری از محصولات وارد شده توسط مقامات بهداشتی صادر شده و زمان زیادی از واردکننده نمی‌گیرد.

وی در ادامه توضیح داد: اغلب کشورها برای محصولاتی که با سلامتی انسان مثل لوازم آرایش مرتبط هستند بسیار سختگیری می‌کنند که کار درستی هم به نظر می‌رسد، اما در ایران این سختگیری‌ها به دلیل موازی‌‌کاری‌های گسترده از سوی سازمان‌ها و نهاد ذی‌ربط دوچندان شده که به همین دلیل برخی واردکنندگان از خیر واردات قانونی گذشته و به دنبال دورزدن قانون هستند که این موضوع روش‌های گوناگونی از تقلب در مبدا تا جعل برچسب اصالت کالا را شامل می‌شود.

این فعال صنفی تصریح کرد: عمده محصولات قاچاق از طریق مرزهای جنوبی و غربی کشورمان وارد ایران می‌شوند، اما نکته جالب در این زمینه این است که اکنون برخی از سودجویان با استفاده از خوشنامی برندهای معتبر بین‌المللی در مبادی تولید مثل کشور چین، تایلند و در مواردی هندوستان سعی در شبیه‌سازی محصولات دارند به صورتی که کالای بدون کیفیت تقلبی را در بسته‌بندی‌هایی همانند برندهای معتبر وارد ایران می‌کنند و با قیمت‌هایی گزاف می‌فروشند.

از صفر و یک‌های مجازی تا واگن‌های مترو

تیمور میرزایی نسب، یکی از فعالان بازار لوازم آرایشی در کوچه مروی به جام‌جم گفت: براساس عرف بازار معمولا واردکنندگان قانونی که دارای مدارک نمایندگی از تولیدکنندگان خارجی هستند با انتخاب فروشگاه‌های معتبر اقدام به توزیع محصولات خود می‌کنند و در این زمینه تقلب و قاچاق جایگاهی ندارد، اما سودجویانی که محصولات تقلبی را وارد بازار می‌کنند از فروشگاه‌های اینچنینی برای توزیع محصولاتی خود استفاده نکرده و بیشتر از طریق دنیای مجازی و دستفروشی کنار خیابان یا مترو اقدام می‌کنند.

وی افزود: نکته جالب این است که چون این محصولات با قیمت‌هایی بسیار پایین توزیع می‌شوند نظر بخش عمده‌ای از خریداران را با وجود همه هشدارهای بهداشتی جلب می‌کنند و همین تقاضا باعث گسترش روز به روز عرضه غیرقانونی این محصولات شده است. این فعال صنفی درباره گسترش روز افزون دستفروشی لوازم آرایشی در سطح شهر و داخل مترو تصریح کرد: فروش محصولات به صورت دستفروشی دو اشکال عمده ایجاد می‌کند. اول این‌که سلامت جامعه با این روش به مخاطره افتاد و در پی آن گروهی از واردکنندگان که به صورت قانونی فعالیت می‌کنند درگیر زیان اقتصادی می‌شوند.

نقش برخی سالن‌های آرایشی

در همین حال میترا ناظمی، یکی از آرایشگران تهران به جام‌جم گفت: متاسفانه یکی از راه‌های واردکنندگان غیرقانونی لوازم آرایشی و بهداشتی به سالن‌های آرایشی و زیبایی ختم می‌شود. به این صورت که واردکنندگان، برخی از محصولات غیرقانونی خود را به عنوا ن پخش عمده در اختیار سالن‌های آرایش خصوصا در شهرستان‌ها قرار می‌دهند تا این سالن‌ها از این مواد برای مصارف روزمره خود استفاده کنند.

وی به سود قابل توجه استفاده از مواد برای برخی آرایشگران بدون مجوز اشاره کرد و افزود: همان طور که می‌دانید سالن‌های دارای مجوز هرگز دست به عملی نمی‌زنند که اعتبار سالن آرایش آنها به خطر بیفتد، اما سالن‌هایی که معمولا در گوشه‌ای از منازل استیجاری دایر شده‌اند بیشتر در این زمینه فعالیت دارند و با استفاده از مواد تقلبی مشغول سودجویی خود هستند، اما این پایان کار نیست چون به غیر از فروش و استفاده لوازم آرایش تقلبی امروز بحث فروش برخی مواد به صورت فله در سالن‌های زیبایی مطرح است.

وی تصریح کرد: از گذشته بحث خرید برخی مواد به صورت عمده و در بسته‌بندی‌های بزرگ (مثل اکسیدان، شامپو و موم) در سالن‌ها رایج بوده است. اکنون شاهد فروش کرم‌پودرهای مایع تقلبی (این نوع کرم‌پودر با دستگاه روی بدن فرد پاشیده می‌شود) هستیم. هرچند در پاره‌ای از موارد فروش یدک‌های ریمل و چسب ناخن نیز دیده شده است، اما سوال اصلی این است که واقعا کیفیت موادی که با بسته‌بندی‌های متفاوت به صورت فله فروخته می‌شوند مورد تائید است؟ در حالی که بسیاری از این مواد دارای تاریخ انقضا و فاسد شدنی هستند و نمی‌توان مدت زیادی پس از باز شدن بسته‌بندی آنها را نگه داشت و استفاده کرد.

میزان واردات قانونی لوازم آرایش در سه ماهه اول 94

عماد عزتی

گروه اقتصاد