زخم تروریست بر پیکر خبرنگار رسانه ملی

رسانه ملی با ایجاد دفاتر خبری در کشورهای مختلف و اعزام خبرنگار برای پوشش رویدادها و رخدادهای این کشورها مخاطبان خود را در جریان آخرین اخبار و اتفاقات بین‌المللی قرار می‌دهد. به فعلیت درآوردن این رسالت خبری البته بدون هزینه هم نیست و معمولا به تناوب و در فواصل زمانی خبرهایی می‌رسد از مجروح شدن و حتی به شهادت رسیدن خبرنگارانی که برای پوشش اخبار به کشورهای مختلف اعزام شده‌اند. که آخرین آنها تاکنون سیدمحمد حسینی خبرنگار صداوسیما در سوریه است که بر اثر اصابت ترکش خمپاره شلیک شده از طرف تروریست‌ها، در استان لاذقیه بشدت مجروح شده و در حال حاضر تحت مداوا قرار دارد. این خبرنگار ایرانی در منطقه شیخ نبی یونس در شرق لاذقیه، همراه با تعدادی از نیروهای مردمی مشغول تهیه خبر بوده که مجروح شد.

محمدحسن حسینی خبرنگار 45 ساله، 20 سال سابقه فعالیت خبری دارد و از 5/1 سال پیش در دفتر خبرگزاری صداوسیما در سوریه به کار مشغول شده است. وی پیش از حضور در دمشق در دفتر بیروت فعالیت می‌کرده و در جریان پوشش خبری جنگ 33 روزه لبنان نیز حضور چشمگیری داشته است.

جان خبرنگاران در اولویت

شهادت و جراحت خبرنگاران شبکه‌های داخلی و برون‌مرزی سازمان صداوسیما فقط به اتباع ایرانی محدود نمی‌شود و بسیاری از گزارشگران دیگر کشورها که با رسانه‌هایی از جمله العالم و پرس تی‌وی هم همکاری دارند در معرض تیر و ترکش برآمده از میدان جنگ و البته عناد و دشمنان نظام و مکتب عدالت‌خواهی قرار می‌گیرند. از آن جمله است عادل المنصوری خبرنگار عراقی‌الاصل شبکه العالم که سال 2004 و حین مخابره خبر در این کشور به شهادت رسید. 25 خبرنگار شبکه العالم نیز تا به امروز در کشورهایی که در آن مشغول فعالیت هستند زخمی و مجروح شده‌اند.

سیداحمد سادات، مدیر شبکه العالم در مورد حمایت‌هایی که از خبرنگاران مجروح صورت می‌گیرد نیز اظهار کرد: هزینه‌های بیمارستان و احیانا جراحی خبرنگار پرداخت می‌شود. در صورت نیاز هم برای ادامه مداوا به تهران منتقل می‌شوند. در عین حال شبکه سعی می‌کند در طول زمان مداوا معیشت خبرنگار مجروح و خانواده‌اش را هم تامین کند تا با مشکل مواجه نشوند. شبکه العالم ماهانه مبلغی را به عنوان مقرری و مستمری به خانواده شهید عادل المنصوری پرداخت می‌کند. در عین حال سعی داریم خبرنگارانمان را در همان کشوری که در آن مشغول به فعالیت هستند، بیمه کنیم، البته از این بابت هم مشکل داریم؛ در برخی از مناطق جنگ‌زده مشکل بیمه وجود دارد.

حسینی یکی از بهترین‌هاست

اداره کل اخبار خارجی خبرگزاری صداوسیما 17 دفتر در خارج از کشور دارد که هر دفتر از خبرنگاری مختص به خود برخوردار است. در عین حال 15 خبرنگار آزاد هم با این خبرگزاری همکاری می‌کنند و اخبار کشورهای مختلف را برای داخل کشور پوشش می‌دهند.

به گفته محمدرضا چپریان،‌ مدیرکل اخبار خارجی خبرگزاری صداوسیما، خبرنگاران سازمان در مناطق پرخطری مانند لبنان، مصر، سوریه، عراق و تونس حضوری فعال داشته و معمولا از خط مقدم جبهه برای مخاطبان داخل کشور خبر ارسال می‌کنند. چپریان با اشاره به مشکلات و تنگناهای مالی رسانه ملی می‌گوید: کمبودهای رسانه ملی هیچ‌گاه مانعی برای خبرنگاران نبوده و رسالت خبررسانی را تحت‌تاثیر قرار نداده است. خبرها به هر نحویی که شده پوشش داده می‌شود. حتی پیش آمده که خبرنگار از جیب خود هزینه کرده تا بتواند به منطقه مورد نظرش برسد. به هر حال مشکلات رفع‌شدنی است و امیدواریم هر چه زودتر این اتفاق بیفتد.

وی درباره محمدحسن حسینی نیز تصریح می‌کند: حسینی 5/1 سال بود که در سوریه فعالیت می‌کرد. او در جنگ 33 روزه لبنان هم حضور داشت و یکی از شجاع‌ترین خبرنگاران ما است. اگر خاطرات او گردآوری و تدوین شود خواندنی و شنیدنی خواهد بود. همیشه در خط مقدم حضور داشت و خبر را به جان می‌خرید. کارهایی را انجام می‌داد که نمی‌شد از خبرنگاران عادی انتظار داشت.

استفاده از تجربیات خبرنگاران جنگ

حسن شمشادی به مدت 5/4 سال به‌عنوان خبرنگار در کشور سوریه مشغول فعالیت بوده است.

وی حوزه کار خبرنگاران برون‌مرزی را به دو بخش کشورهای آرام و ناآرام تقسیم می‌کند و درباره خطراتی که در هر یک از این کشورها آنها را تهدید می‌کند، توضیح می‌دهد: در کشورهای آرام خبرنگاران صداوسیما از سوی منافقین و عوامل صهیونیستی مورد هجمه قرار می‌گیرند. در کشورهای ناآرام و بخصوص درگیر جنگ هم خطراتی همچون ترور، آدم‌ربایی، انفجار، تک‌تیراندازها و تله‌های انفجاری تهدیدشان می‌کند.

این خبرنگار درباره امکانات خبرنگاران ایرانی در قیاس با نمایندگان دیگر رسانه‌های جهان بیان می‌کند: اگر امکانات ما نسبت به آنها صفر نباشد، حداقل است و آنچنان که باید و شاید در زیر سایه چتر امنیتی قرار نمی‌گیریم. در عین حال خبرنگاران ایرانی در زمینه تجهیزات از جمله جلیقه ضدگلوله هم در مضیقه هستند. خود من در زمان حضورم در کشور سوریه بارها در معرض خطراتی همچون انفجار خمپاره، شلیک تیراندازها و در کمین افتادن قرار گرفتم.

وی درخصوص حمایت‌های لازم از خبرنگاران مجروح نیز تصریح می‌کند: در وهله اول باید خبرنگاران را چه از لحاظ مادی و چه از بعد معنوی در زمان فعالیتشان مورد حمایت قرار داد. نباید به انتظار نشست تا مجروح شود و بعد به فکر رسیدگی به او بود. فراتر از مداوا باید دید آیا از تجربیاتشان استفاده شده و به خبرنگاران و گروه‌های دیگر در حال اعزام منتقل می‌شود. آیا دانش‌شان در آموزش خبرنگاران جنگ و بحران مورد استفاده قرار می‌گیرد.

سیدمحمدرضا حسینی‌بای نیز همین اواخر از عراق بازگشته و پیش از آن نیز به عنوان خبرنگار در سوریه حضور داشت. وی حضور خبرنگاران شاغل در رسانه‌های ایرانی را بخصوص در عراق و سوریه خارج از قواعد می‌داند و می‌گوید: در این کشورها، طرف مقابل جنگ به خبرنگاران ایرانی به چشم یک دشمن می‌نگرد و گاه حضور در خط مقدم برای یک خبرنگار ایرانی از رزمندگان سوری و عراقی هم خطرناک‌تر است و تک‌تیرانداز داعشی میان خبرنگار ایران و سرباز سوری یا عراقی ترجیح می‌دهد طرف ایرانی خود را مورد هدف قرار دهد.

سکوت بین‌المللی جایز نیست

در پی مجروح شدن این خبرنگار، مرضیه افخم، سخنگوی وزارت امورخارجه ضمن محکوم کردن اقدامات تروریستی و حملات علیه غیرنظامیان و از آن جمله خبرنگاران، ابراز امیدواری کرد، حسینی که مدت طولانی در مناطق جنگی در سوریه فعالیت خبری داشته است، هرچه زودتر بهبود یابد و به فعالیت موثر خبری و وظیفه خطیر خود ادامه دهد.

همچنین حسین امیر عبداللهیان، معاون عربی آفریقای وزیر امورخارجه با صدور پیامی، اقدام تروریست‌های تکفیری در هدف قرار دادن خبرنگار صداوسیما در سوریه را محکوم کرد و از مجامع بین‌المللی خواست در این‌باره سکوت نکنند.

حمایت‌های معنوی و مالی از خبرنگاران برون‌مرزی

سیداحمد سادات، مدیر شبکه العالم درباره چگونگی حفاظت از جان خبرنگاران گفت: خبرنگاران ما بخصوص در مناطق جنگی از کلاه ایمنی و جلیقه ضدگلوله استفاده می‌کنند. به آنها توصیه کرده‌ایم که به‌رغم اهمیت رسالت خبری اما حفظ جانشان را اولویت قرار دهند. گفته‌ایم که خطر نکنند و از رویدادهای خطرناک و آسیب‌رسان به دور باشند، اما گاهی اتفاقاتی می‌افتد که غیرقابل پیش‌بینی است؛ مانند در محاصره گرفتن خبرنگارمان در یمن و یا به رگبار بستن ماشین تیم خبری ما در سوریه.

عاملی که این خبرنگاران را راغب می‌کند با العالم همکاری کنند قرابت و نزدیکی فکری، مذهبی، سیاسی و عقیدتی‌شان با نظام جمهوری اسلامی است. برخی از این خبرنگاران حتی پنج ماه است که حقوق نگرفته‌اند و با وجود داشتن پیشنهاد همکاری از سوی دیگر شبکه‌ها حاضر به قطع همکاری با العالم نیستند.

محسن محمدی

رادیو و تلویزیون