آینده یونان پس از همه‌پرسی

فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در پی اعلام نتایج همه پرسی یونان گفت: «برای مذاکرات هسته‌ای در وین هستم، اما در مورد یونان تماس مداوم با بروکسل دارم. امروز، روزی اندوهبار برای تمام کسانی است که به اروپای متحد معتقد هستند.»

فرانک والتر‌اشتاین مایر وزیر خارجه آلمان گفت: ظاهرا نتایج کاملا مشخص است. لازم است که ما نتیجه رفراندوم را بپذیریم زیرا رای مردم یونان است. این‌که این رفراندوم چه پیامدهایی دارد، مساله‌ای است که یونان باید در وهله‌ نخست به آن رسیدگی کند.»

ولفگانگ شویبله، وزیر دارایی آلمان با اعلام این‌که بحران یونان می‌تواند به فروپاشی این کشور و ساختار بانکی آن منتهی شود، به روزنامه آلمانی بیلد گفت که خروج یونان از منطقه یورو موقتی خواهد بود. یرون دیسلبلوم، رئیس وزرای دارایی حوزه یورو نیز گفت: نتایج خیلی برای آینده یونان تاسف‌آور است.

اعلام نتایج همه پرسی یونان باعث شد مقامات اتحادیه اروپا نشست‌های اضطراری را برای بررسی وضعیت یونان پس از همه‌پرسی برگزار کنند.

ژان کلود یونکر رئیس کمیسیون اروپا، ماریو دراگی رئیس بانک مرکزی اروپا و یرون دیسلبلوم وزیر دارایی هلند و رئیس وزرای دارایی حوزه یورو روز دوشنبه نشستی در بروکسل داشتند.

آنگلا مرکل صدراعظم آلمان نیز پیش از شرکت در اجلاس اضطراری سران 19 کشور حوزه یورو در روز سه‌شنبه در بروکسل برای دیدار با فرانسوا اولاند رئیس جمهوری فرانسه به پاریس رفت. گمانه زنی‌های مختلفی درباره باقی ماندن یا خروج یونان از حوزه یورو مطرح است.

برخی از کارشناسان اروپایی خروج یونان از حوزه یورو را محتمل‌ترین سناریو می‌دانند. اما دیدگاه یکسانی در این باره وجود ندارد. سخت‌ترین موضع‌گیری را در این زمینه مقامات آلمانی دارند. آنگلا مرکل هنوز ابراز نظر رسمی در این باره نکرده است.

زیگمار گابریل وزیر اقتصاد و معاون صدراعظم آلمان گفت تصورش مشکل است که مذاکرات با یونان تجدید شود.

او به یک نشریه آلمانی گفت که سیپراس و دولتش، یونان را به مسیری از «جدایی تلخ و درماندگی» انداخته‌اند.

از سوی دیگر برخی دیگر از کشورهای حوزه یورو دیدگاه معتدل‌تری در این زمینه دارند.

پائولو جنتیلونی، وزیر خارجه ایتالیا در پیامی در توئیتر نوشت که درست این است که تلاش برای رسیدن به یک توافق دوباره شروع شود.

او به شبکه وی آر تی گفت که وزرای دارایی اتحادیه اروپا دوباره می‌توانند درباره تدابیری که می‌تواند اقتصاد یونان را به گردش در آورد و چشم اندازه آینده را برای یونانی‌ها ترسیم کند بحث کنند.

خاویر بتل نخست‌وزیر لوکزامبورگ نیز اعلام کرد: دولت یونان باید توضیح دهد که پیشبرد مساله را با رعایت اصول و قوانین اروپایی، چگونه ارزیابی می‌کند. وی افزود: مذاکرات خیلی ساده نیست اما اروپا قوی است و امیدوارم که راه‌حلی بیابیم.

آلکسیس سیپراس نیز بلافاصله پس از اعلام نتایج همه پرسی گفت که این همه‌پرسی برای خروج یا باقی ماندن از یورو نبوده است و آمادگی یونان برای از سرگیری مذاکرات را اعلام کرد.

یونان یک تاریخ کلیدی دیگر را پیش رو دارد. این کشور می‌بایست تا 20 جولای بدهی 3.5 میلیارد یورویی را به اتحادیه اروپا پرداخت کند.

در همین راستا بانک‌های یونان خواستار افزایش سقف کمک‌های مالی بانک مرکزی اروپا شده‌اند. شرایط یونان پس از همه‌پرسی به‌گونه‌ای است که خروج این کشور از حوزه یورو دیگر یک کابوس نیست.

اتحادیه اروپا می‌بایست خود را برای پذیرش هزینه‌های سنگین خروج یونان از حوزه یورو و یا پذیرش یک کشور ورشکسته در داخل حوزه یورو با ایجاد محدودیت‌هایی برای این کشور آماده کند.

یونان 350 میلیارد یورو بدهی دارد. از این میزان بدهی 270 میلیارد یورو به کشورهای اروپایی است.

بیشترین بدهی یونان نیز به آلمان با بیش از 80 میلیارد یورو است. بعد انگلیس و دیگر کشورهای اروپایی از جمله طلبکاران از یونان هستند.

دولت یونان خواستار بخشش بخشی از این بدهی‌ها و تمدید طولانی مدت بدهی‌ها بدون دریافت کمک‌های مالی است؛ درخواستی که تاکنون از سوی کشورهای حوزه یورو بخصوص آلمان رد شده است.

باید منتظر نتایج اجلاس سران اتحادیه اروپا در روز سه‌شنبه بود. به احتمال زیاد یک فرصت کوتاه دیگر برای مذاکرات مجدد با یونان داده خواهد شد و در صورت نتیجه ندادن این مذاکرات کشورهای حوزه یورو خود را برای پذیرش تبعات خروج یونان از یورو آماده خواهند کرد.

مرتضی مکی - کارشناس مسائل اروپا