وعده ثبت جهانی شهر بیشاپور ۱۵ ساله شد + عکس

بیشاپور یکی از شهرهای باستانی ایران در ۲۵ کیلومتری غرب کازرون در استان فارس قرار دارد که در زمان ساسانیان ساخته شده است.

بیشاپور با ۲۰۰ هکتار وسعت از شهرهای مهم دوران خود محسوب می شده ضمن اینکه دارای اهمیت ارتباطی نیز بوده است.

این شهر از قدیمی ترین شهرهایی بوده که تاریخچه ساخت آن به صورت مکتوب در سنگ نوشته ای موجود است.

شهر بیشاپور مرکز ایالت و کوره اردشیر خوره بوده و تا قرن هفتم هجری آباد و مسکونی محسوب می شده اما پس از آن ویران شده که البته گنجینه ای از آثار ارزشمند ساسانی مانند معبد آناهیتا به شمار می رود.

ارزش های تاریخی این شهر باعث شده از سالهای پیش وعده ثبت جهانی بیشاپور از سوی مسئولان امر مطرح شود اما هنوز به نتیجه نهایی نرسیده است.

عضو شورای هم اندیشان جوان شهرستان کازرون در خصوص ثبت جهانی بیشاپور گفت: بیش از ۱۵ سال است که مسئولان سازمان میراث فرهنگی در رده های مختلف وعده ی ثبت شهر تاریخی بیشاپور در فهرست آثار جهانی را داده اند اما این محوطه بی نظیر باستانی همچنان از ثبت در این فهرست باز مانده و عدم تحقق این وعده نیز باعث شده که گنجینه بزرگ تاریخی کازرون در مهجوریت و کم توجهی بارز قرار گیرد.

محسن عباسپور افزود: گرچه مشکلات محیطی متعددی پیش روی ثبت بیشاپور در فهرست آثار جهانی وجود دارد اما اصلی ترین چالش به نوع نگاه و برنامه ریزی های اشتباه سازمان میراث فرهنگی در خصوص این شهر تاریخی برمی گردد.

وی اظهار داشت: مطمنا اگر طی این همه سال واقعا عزم و اراده ی جدی برای ثبت بیشاپور در فهرست آثار جهانی وجود داشت، موانع موجود برطرف شده بود و این شهر تا به امروز در فهرست آثار جهانی به ثبت رسیده بود.

این فعال میراث فرهنگی گفت: متأسفانه طی این همه سال که وعده ثبت بیشاپور در فهرست آثار جهانی داده شده هنوز سازمان میراث فرهنگی نتوانسته است چند چالش اساسی این شهر را برطرف کرده و احتمال ثبت این اثر را قوت بخشد.

وی در خصوص چالش های این مسئله اظهار داشت: به عنوان مثال در حال حاضر در حریم درجه یک این شهر تاریخی شاهد دفن اموات مربوط به روستاهای مجاور هستیم و یا اینکه همچنان بخشی از این شهر تاریخی مدعی خصوصی دارد و علیرغم اینکه تمامی محوطه بیشاپور در سال های گذشته توسط دکتر سرفراز و به نفع دولت تملک شده بود، اما سازمان میراث فرهنگی هنوز نتوانسته است دعاوی مدعیان و شاکیان خصوصی را برطرف کنند.

عباسپور افزود: امواتی که در بیشاپور دفن می شوند عموما متعلق به دو روستای جنوبی و غربی شهر تاریخی بیشاپور هستند که از سالیان گذشته در محوطه ای واقع در منتهی الیه جنوبی این شهر و در فاصله نزدیکی از دو بنای چارطاقی و همچنین بنای بزرگ دوره اسلامی شهر تاریخی بیشاپور دفن می شده اند.

عضو شورای هم اندیشان جوان افزود: مطمئنا اقدام زیرساختی در خصوص تغییر محل دفن اموات نیاز به مطالعات مردم شناسی و جامعه شناسی دارد تا با فرهنگ سازی مناسب در سطح این روستاها هم مجموعه بیشاپور شاهد تداوم روند فعلی نباشد و هم تغییر محل با رضایت اهالی صورت گیرد.

عباسپور افزود: عبور جاده از روی این شهر تاریخی نیز از دیگر چالش های اساسی است که گرچه چندین سال است که مسئولین از سنگ فرش شدن آن خبر داده اند و حتی چند سال پیش ردیف بودجه نیز گرفت، اما حتی یک کلوخ هم برای احقاق این وعده ی در مسیر جاده جابجا نشده است.

وی با اشاره به پتاسیل های این شهر تاریخی گفت: بیشاپور با تمامی پتانسیل ها و ظرفیت های بالای تاریخی خود، نه تنها در فهرست آثار جهانی ثبت نشده بلکه کیفیت در پرداختن به مسائل مختلف آن نیز در پایین­ترین سطح ممکن به سر می­برد و تداوم این وضعیت به هیچ وجه توجیه پذیر نیست.

وی تاکید کرد: بلاتکلیفی وضعیت استخوان­های کشف شده در غار شاهپور، تداوم روند فرسایش بدون اعمال کنترل از سوی سازمان میراث فرهنگی، چرای دام در محوطه، وقوع آتش ­سوزی­ های تعمدی در سطح این شهر، محدود بودن پژوهش هایی که پیرامون این شهر صورت می گیرد، صدور مجوزهای متعدد برای عبور تأسیسات و خطوط انتقال انرژی در حریم بیشاپور طی سال های اخیر و زخم باقی مانده از این خطوط برچهره این شهر و موارد دیگری از این دست، از جمله برخی از چالش­هایی هستند که یکی از پراهمیت ترین شهرهای تاریخی ایران را تهدید می کند.

عضو شورای هم اندیشان جوان شهرستان کازرون گفت: بی توجهی به ثبت بیشاپور در فهرست آثار جهانی در شرایطی ادامه دارد که کازرون به دلیل دارا بودن محوطه های متعدد و آثار شاخص در دوره ساسانی یکی از نقاط پراهمیت در حوزه باستان شناسی محسوب می شود و مطمناً با ثبت بیشاپور در فهرست آثار جهانی و قرارگیری این شهر در استانداردهای پژوهشی و حفاظتی جهانی، توجه بیشتری به بررسی ها و مطالعات محوطه های مرتبط با این شهر تاریخی نیز خواهد شد و این فرصتی برای گسترش مطالعات باستان شناسی در بیشاپور و محوطه های مرتبط با آن به دست می دهد.

وی افزود: در این راستا سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی باید به صورت شفاف و مستدل اقداماتی را که برای ثبت این اثر در فهرست آثار جهانی انجام داده، مطرح کند و بعد از ۱۵سال شعار و وعده ی بی سرانجام، بالاخره آستین همت را بالا زده و با عزمی جدی در پی حل مشکلات پیش روی این گنج تاریخ ایران بربیایند.

مدیر کل میراث فرهنگی – گردشگری و صنایع دستی استان فارس نیز گفت: پرونده مقدماتی این شهر تاریخی تشکیل و به سازمان میراث فرهنگی ارسال شده است.

مصیب امیری با اشاره به اینکه این پرونده در سازمان در نوبت است، افزود: سالیانه کشور ایران برای ثبت آثار خود در لیست جهانی سهمیه ای دارد که در سال جاری این سهمیه به استان فارس اختصاص یافته است.

وی اظهار داشت: بر این اساس مقرر شده سه مجموعه ساسانی که شامل آتشکده فیروزآباد، قلعه دختر و کاخ ساسانی سروستان است برای پیگیری و ثبت جهانی به تهران معرفی که در این راستا به دنبال هستیم که شهر تاریخی بیشاپور را در این پرونده هم بگنجانیم.(مهر)