کیمیای نفت سفید در مناطق محروم کشور

به گزارش جام جم، حتی در استان‌های محرومی چون هرمزگان و بوشهر نیز دغدغه کمبود و نبود نفت و گاز کافی برای گرم کردن فضای کوچک خانه و دردسرهای دویدن به دنبال ماشین گاز و ایستادن در صف‌های طولانی نفت وجود دارد.

البته این مشکل در سیستان و بلوچستان که از یک‌سو از نعمت لوله‌کشی گاز بی‌بهره است و از دیگر سو مردم آن، طبق آخرین آمار، کم‌درآمدترین مردم کشور هستند، بیشتر به چشم می‌آید و نگران‌کننده‌تر است. از میان 37 شهر این استان، فقط به بخشی از شهر ایرانشهر در سال‌های اخیر گازرسانی شده است. بقیه مردم این استان پهناور در طول سرما و گرما و برای انجام پخت و پز، روشن کردن آبگرمکن و بخاری مجبور به استفاده از کپسول گاز و نفت سفید هستند که به طور سهمیه‌ای در اختیار آنها قرار می‌گیرد که به گفته شهروندان این استان، میزان آن پاسخگوی حداقل نیاز آنها هم نیست.

یکی از شهروندان زاهدانی با تاکید بر کمبود سهمیه نفت سفید ارائه شده به مردم در طول فصل سرما می‌گوید: هر خانواده یک کارت دریافت سهمیه نفت دارد که براساس آن، هر دو تا سه ماه یکبار، کوپن نفت اعلام می‌شود که میزان نفتی که با این کوپن داده می‌شود، بسته به تعداد اعضای خانوار متفاوت و برای هر سه نفر، صد لیتر است، در حالی که فقط برای گرم نگه داشتن یک اتاق، هر هفته حدود 20 لیتر نفت نیاز است که با این حساب، 100 لیتر پاسخگوی تامین نفت 5 هفته، معادل یک ماه و یک هفته یک خانوار است.

سپری کردن شب‌های سرد زمستانی بدون سوخت

علی سلمانی با اشاره به این‌که برای تامین بقیه نفت مورد نیازمان، باید آن را به طور آزاد و قیمت چندبرابری خریداری کنیم، می‌افزاید: البته دریافت همین سهمیه کم هم متعلق به افرادی است که در یک محله صاحب خانه و مسکن هستند و مستاجرانی که تازه به یک محل وارد می‌شوند، یا باید برای دریافت سهمیه نفت خود به محله قدیمشان مراجعه کنند یا این‌که کارت جدید دریافت کنند که دریافت کارت جدید هم آن‌قدر سخت و وقت‌گیر است که بسیاری از خیر آن می‌گذرند و ترجیح می‌دهند نفت مورد نیازشان را آزاد تهیه کنند.

وی با اشاره به این‌که قیمت هر گالن 20 لیتری نفت کوپنی، حدود 5000 تومان و قیمت آزاد آن حدود 9000 تا 20 هزار تومان (در اوج سرما) است، می‌گوید: بی‌شک بسیاری از مردم محروم این استان توان پرداخت چنین هزینه‌هایی را ندارند و به همین دلیل شب‌های زیادی را در طول زمستان در سرما سپری می‌کنند.

سلمانی با اشاره به این‌که مشکل کمبود سهمیه نفت در تمام استان وجود دارد، اما در شهرستان‌های زابل، زاهدان و خاش به دلیل کوهستانی و بیابانی بودن و سرمای زیاد آنها در زمستان محسوس‌تر و آزاردهنده‌تر است، یادآور می‌شود: توزیع کپسول گاز و خرید و دریافت آن نیز برای شهروندان این استان با دردسرهای زیادی همراه است، زیرا این کپسول‌ها از طریق ماشین‌هایی در سطح شهر می‌چرخد و همواره 30 تا 40 نفر دنبال این ماشین‌ها و برای دریافت کپسول روانه هستند و جای ثابتی نیست که بتوان به آنجا مراجعه و گاز دریافت کرد.

این شهروند سیستانی با اشاره به این‌که دکه‌های مطبوعات شهر به جای توزیع روزنامه و مجله، نفت و گاز به نرخ آزاد عرضه می‌کنند، تصریح می‌کند: درست زمانی که شرکت‌ها و شعبه‌های نفت و گاز جواب مردم را با «نداریم یا تمام شد» می‌دهند، این دکه‌ها در کنار چیپس و پفک خود و بدون هیچگونه نظارت یا مخالفتی از سوی نهادهای دولتی، آزادانه به فروش نفت و گاز مشغول هستند. علاوه بر این گاری‌های زیادی هم در سطح شهر در حال تردد و فروش نفت و گاز آزاد هستند.

به گفته وی قیمت یک کپسول گاز با نرخ دولتی، 4000 تومان است، در حالی که دکه‌ها آن را به قیمت 8000 تومان به مردم می‌فروشند.

سلمانی در پاسخ به این پرسش که این دکه‌ها نفت و گاز خود را از کجا تامین می‌کنند، می‌گوید: نبود نظارت موجب شده که برخی شرکت‌ها و شعبه‌های توزیع، نفت و گاز خود را با قیمت بالاتر به این دکه‌ها و آنها هم به بهای بیشتری به مردم عرضه کنند، زیرا خودم بارها هنگام خرید کپسول گاز از این دکه‌ها شاهد تخلیه خودروی کپسول گاز برای دکه بوده‌ام.وی با تاکید بر این‌که علاوه بر توزیع نامناسب، کمبود سهمیه هم مردم را بشدت آزار می‌دهد، می‌گوید: کمبود سهمیه نفت به حدی است که حتی مرفه‌ترین شهروندان هم در طول سال یکی دو شب را با سرما سپری می‌کنند.

جهان‌تیغ، دیگر شهروند زاهدانی نیز با تائید کمبود شدید سهمیه نفت و گاز و دردسرهای تهیه سوخت می‌گوید: نفتی هم که به ما داده می‌شود ناخالصی زیادی دارد، به طوری که زردرنگ و هنگام سوختن، بوی نامطبوع می‌دهد و آلودگی زیادی ایجاد می‌کند که نشان می‌دهد یا با آب یا با گازوئیل مخلوط شده است.

رفع مشکلات فقط با گازرسانی

نماینده مردم زاهدان نیز با بیان این‌که مشکل کمبود نفت و گاز هرساله در فصل سرما در استان وجود داشته و دارد، به جام‌جم می‌گوید: شب‌های زمستان در این استان بسیار سرد و طاقت‌فرساست و کوپن ارائه شده به مردم، پاسخگوی نیاز زمستانه آنها نیست، به همین دلیل مردم سوخت خود را از بازار آزاد و با چند برابر قیمت تهیه می‌کنند و این در حالی است که مردم این استان محروم‌ترین و کم‌درآمدترین مردم کشور هستند.

حسینعلی شهریاری با مقایسه میزان گاز طبیعی که در اختیار دیگر شهروندان کشور است و نفت و گازی که به مردم این استان داده می‌شود، می‌افزاید: این نحوه توزیع سوخت در کشور ظلمی است به مردم محروم این استان و دیگر استان‌هایی که از نعمت گاز طبیعی و لوله‌کشی بی‌بهره‌اند و قطعا دولت باید به آن رسیدگی کند و تا زمانی که به استان گازرسانی نشود، این مشکل به قوت خود باقی خواهد بود.

وی درباره ایجاد صف‌های طولانی نفت در برخی نقاط زاهدان هم یادآور می‌شود که این مشکل را از طریق فرمانداری و شرکت پخش فرآورده‌های نفتی پیگیری کرده و براساس گفته‌های آنها، چندین شعبه توزیع نفت در سطح شهر تخلفاتی داشتند که به همین دلیل اکنون تعطیل و پلمپ شده‌اند که این امر مشکلات و کمبودهایی را برای برخی از مردم شهر ایجاد کرده است، اما بزودی این مشکلات و کمبودها رفع خواهد شد.

ارجمندی، فرماندار زاهدان نیز در گفت‌و‌گو با جام‌جم ضمن تکذیب عرضه و فروش نفت سفید در دکه‌های سطح شهر، ارائه توضیحات بیشتر را به بررسی بیشتر و روزهای آینده موکول می‌کند.

در همین حال سیدباقر حسینی، نماینده زابل نیز از کاهش سهمیه گاز شهروندان سیستانی خبر می‌دهد و می‌گوید: متاسفانه حدود یک هفته پیش متوجه شدیم که شرکت پخش و پالایش نفت و گاز امسال سهمیه گاز مردم سیستان شامل شهرهای زهک، زابل، هامون و هیرمند را کاهش داده است که با توجه به نیاز مردم در فصل سرما، این امر قابل قبول نیست و در همین زمینه نامه‌ای به معاون وزیر نفت نوشته و پیگیر ماجرا شده‌ام. علیرضا براهویی، مدیر روابط عمومی استانداری سیستان و بلوچستان نیز با تائید وجود برخی مشکلات در زمینه توزیع سوخت نفت و گاز در استان به جام‌جم می‌گوید: نبود شبکه گازرسانی در استان، دلیل اصلی وقوع این مشکلات است، هر چند مردم می‌توانند با ذخیره‌سازی سهمیه نفت خود در فصول گرم سال، مشکل کمبود سوختشان را در زمستان رفع کنند.

فاطمه مراد زاده / گروه ایران روزنامه جام جم