روایت دغدغه‌های اقتصادی مردم با رادیو

این برنامه تولیدی که هر هفته روزهای سه‌شنبه از ساعت 21 تا 22 پخش می‌شود با توجه به سوژه‌هایش که هر کدام به نوعی جزو دغدغه‌های اصلی مردم بوده‌اند، از چند سال پیش تاکنون توانسته مخاطبان زیادی را با خود همراه کند.

مهدی حسن‌زاده، مدیر گروه اقتصاد و اطلاع‌رسانی رادیو اقتصاد درباره ویژگی‌های این برنامه که حدود چهار سال پیش پخش آن از طریق رادیوی تخصصی اقتصاد آغاز شده است، می‌گوید: با توجه به رویکرد رسانه‌ای این شبکه رادیویی و با بررسی‌های انجام شده، جای خالی برنامه‌ای که از دغدغه‌های اقتصادی مردم بگوید، احساس شد؛ از این رو با دسته‌بندی تحقیقات انجام شده به این نتیجه رسیدیم که برنامه‌ای با نام عمران و پیشرفت که بتواند ارتباطی نزدیک میان فعالان اقتصادی، مسئولان دولتی و خصوصی و نیز مصرف‌کنندگان را کالا برقرار کند تهیه کنیم.

این برنامه را ابتدا به صورت زنده روی آنتن این شبکه بردیم و در آن به بررسی مسائل و دغدغه‌های اقتصادی مردم پرداختیم، به عنوان مثال مواردی مثل زمین‌لرزه، مسکن، محیط‌زیست و مواردی از این دست را بررسی و درباره آنها برنامه پخش کردیم. این روند با توجه به نامحدود بودن موارد اقتصادی و ارتباط آن با زندگی مردم تا حال حاضر ادامه یافته است، هرچند گاهی اوقات متناسب با موضوع و نیازهای جامعه، سعی در تغییر روند برنامه داشته‌ایم، اما همچنان به این مهم، یعنی دغدغه‌های اقتصادی مردم و ارتباط آن با پیشرفت اقتصادی اهتمام ویژه‌ای داشته‌ایم.

وی می‌افزاید: به طور کلی هدف «عمران و پیشرفت» این نیست که یا به اقتصاد خرد بپردازد یا این‌که به دنبال مسائل کلان اقتصادی باشد؛ بلکه هدف اصلی برنامه این است که به دنبال ارتباط اقتصاد و عمران در جامعه هستیم، بنابراین هم می‌توانیم اقتصاد خرد و هم اقتصاد کلان را متناسب با موضوع برنامه بررسی کنیم و در این زمینه سعی می‌کنیم مخاطبان عام یعنی توده مردم و دغدغه‌‌های اقتصادی آنها در این زمینه را بررسی کنیم، چون شبکه رادیویی اقتصاد صرفا به قشری خاص از جامعه نمی‌پردازد؛ بلکه علاوه بر این‌‌که کارآفرینان و صاحبان سرمایه را مدنظر دارد، به افراد عادی و قشر عمومی مردم جامعه هم توجه دارد.

مدیر گروه اقتصاد و اطلاع‌رسانی رادیو اقتصاد درباره تغییر نحوه پخش این برنامه از برنامه‌ای زنده به تولیدی نیز می‌گوید: همان‌طور که می‌دانید عمران و پیشرفت ساعت 21 تا 22 سه‌شنبه شب‌ها روی آنتن رادیو اقتصاد می‌رفت و از آنجا که برنامه با حضور کارشناسان و مسئولان بخش دولتی و خصوصی قرار بود پخش شود هماهنگی حضور این مسئولان و کارشناسان در برنامه در این ساعت از روز کمی دشوار بود، چون با توجه به مشغله کاری، آنها معمولا نمی‌توانستند در برنامه حاضر باشند و بیشتر اوقات مجبور بودیم به صورت تلفنی از نظرات آنها استفاده کنیم، به همین دلیل از اوایل امسال تصمیم براین شد که برنامه به صورت تولیدی روی آنتن رادیو اقتصاد پخش شود تا در ساعات اداری هم بتوانیم از نظرات و تخصص کارشناسان و همچنین مسئولان دولتی در برنامه استفاده کنیم.

سیدمیثم کطائیان، تهیه‌کننده و سردبیر این برنامه که حدود یک سال است مسئولیت تهیه این برنامه را به عهده دارد درباره ساعت پخش آن به قاب کوچک می‌گوید: همان‌طور که قبلا نیز اشاره شد هدف اصلی برنامه عمران و پیشرفت بیان کردن دغدغه‌های مردم و بررسی مشکلات موجود باحضور کارشناسان و مسئولان دولتی یا خصوصی است بنابراین نمی‌توان این‌گونه برنامه‌ها را در هیاهو و شلوغی روزانه در اختیار مخاطبان قرار داد و باید به گونه‌ای برنامه‌ریزی کنیم که مخاطبان با آسودگی خاطر بحث‌های برنامه را دنبال کنند که با توجه به کارشناسی‌های انجام شده ساعات اولیه شب بهترین زمان برای پخش این برنامه بود.

این تهیه‌کننده تصریح می کند: به طور کلی این برنامه‌ گفت‌وگومحور است که البته هرگز قصد ندارد درباره موضوعات مطرح شده حساسیت خاصی ایجاد کند و مانع از بررسی کارشناسانه آنها شود، بنابراین سعی شده بدون این‌که خطوط قرمز اقتصادی را رد کنیم، یا اصطلاحا آنها را سیاسی کنیم، به بررسی کارشناسانه آنها بپردازیم.

وی خاطرنشان می کند: سوژه‌هایی مثل محیط‌زیست و توسعه پایدار، مسکن، زلزله و ده‌ها مورد دیگر در برنامه های مختلف بررسی شده و همین موضوع باعث مشارکت حداکثری مخاطبان در این برنامه شده است.

کطائیان درباره نحوه انتخاب سوژه‌های برنامه ها نیز به قاب کوچک می‌گوید: همان‌طور که می‌دانید این برنامه به صورت تولیدی روی آنتن می‌رود، بنابراین با توجه به ارتباط گسترده مخاطبان از طریق پیامک،سوژه‌ها را انتخاب می‌کنیم و با توجه به اهمیت و گسترده بودن پرسش‌ها درباره آنها کارشناسان مورد نظررا دعوت و به تناسب برنامه‌سازی می‌کنیم.

این‌ تهیه‌کننده، پرطرفدارترین قسمت پخش شده را مربوط به مسکن مهر عنوان می‌کند و می‌گوید: همه می‌دانیم سرپناه و مسکن، اصلی‌ترین دغدغه مردم است. پس جای تعجب نیست که پرمخاطب‌ترین سوژه برنامه‌ای با محوریت مشکلات و معضلات مسکن باشد، به همین دلیل برنامه‌های مختلفی درباره مسکن و مسکن مهر داشتیم که می‌توانم در این زمینه به حضور انبوه سازان یا مدیران عامل شهر پرند و پردیس در این برنامه اشاره کنم که بازتاب گسترده‌ای در بین مخاطبان داشت.

وی درباره چگونگی پاسخگویی مسئولان و کارشناسان به پرسش‌های مخاطبان نیز می‌گوید: با توجه به این‌که برنامه به صورت تولیدی پخش می‌شود و امکان ارتباط مستقیم مخاطبان با کارشناسان نیست، با درنظرگرفتن پیامک‌های ارسالی از سوی مخاطبان سعی می‌کنیم با این افراد تماس بگیریم و به طور کامل درباره مشکل و معضل آن دسته از مخاطبان پرس و جو کنیم و پس از آن، موضوع برنامه را به این پرسش‌ها اختصاص می‌دهیم و با دعوت از مسئولان و کارشناسان به برنامه پرسش‌ها و راهکارهای موردنظر مخاطبان را برای آنها ارائه می‌کنیم، اما در مواردی با استفاده از وب سایت رسمی و ارتباطات روابط عمومی شبکه برخی از سوژه‌های خاص مورد نظرمان را یکی دو هفته قبل به اطلاع مخاطبان می‌رسانیم تا آنها با ارسال پیامک سوالات خود را برای ما ارسال کرده و در موعد مقرر به آنها رسیدگی کنیم.

این‌ تهیه‌کننده رادیو اقتصاد با اشاره به کم بودن همکاری برخی مسئولان در مواردی همچون مسکن یا سهام عدالت می‌افزاید: هر چند مدیر گروه اقتصاد و اطلاع‌رسانی، در این زمینه همکاری گسترده‌ای با ما دارد و از تمام ارتباطات خود برای دعوت مسئولان به برنامه استفاده می‌کند، اما باز هم در برخی موارد شاهد حضور نیافتن یا پاسخگو نبودن مسئولان هستیم و صرفا می‌توانیم از حضور کارشناسان استفاده کنیم که این موضوع زیاد برای مخاطبان خوشایند نیست و آنها به دنبال دریافت نظرات مسئولان دولتی در این‌گونه موارد هستند

وی درباره ویژگی‌های برنامه‌ای مثل عمران و پیشرفت که گفت‌وگومحور است و همه جذابیتش بر اساس صحبت‌های کارشناسان و مسوولان شرکت‌کننده شکل می گیرد،می‌گوید: طی این مدت سعی کردیم از صراحت برنامه کاسته نشود؛ به طوری که حتی در برخی موارد انتقادها یا واقعیاتی درباره سوژه‌های برنامه را مستقیم و بدون هیچ سانسوری روی آنتن برده‌ایم که گاهی اوقات باعث تشویق مخاطبان نیز شده است، چون به عقیده من صراحت در این‌گونه برنامه‌هاست که می‌تواند مخاطبان را به مشارکت وادارد و در نهایت به حضور مسئولان کمک کند.

تهیه‌کننده و سردبیر عمران و پیشرفت به حضور کارشناسان در این برنامه هم اشاره می‌کند و می‌گوید: با توجه به این‌که این برنامه قصد داشته از ابتدا به دغدغه‌های اقتصادی مردم بپردازد، طبیعی است که باید از کارشناسان مسلط به موضوع استفاده کند که در این زمینه سعی کردیم از ارتباطات گسترده شبکه رادیو اقتصاد و نیز ارتباطات خودمان استفاده کنیم، به طوری که در برنامه‌های مرتبط، از حضور استادانی مثل دکترهاشمی‌ طباطبایی مدیر استراتژیک زلزله ایران، دکتر سعید صالحی عضو هیات علمی دانشگاه اراک یا دکتر مرجان خان‌محمدی کارشناس میراث فرهنگی و دیگر دوستان استفاده کرده‌ایم و تاکنون به کمک این استادان توانسته‌ایم ریزه‌کاری‌های مهمی از سوژه‌ها را بررسی و در نهایت نتیجه‌گیری کنیم.

مریم عابدی،‌ گوینده برنامه هم درباره روند تولید این برنامه می‌گوید: این برنامه از آنجا که به صورت مستقیم با دغدغه‌های مردم ارتباط دارد، طیف گسترده‌ای ازمردم را در برگرفته و به همین دلیل باید در طول تولید برنامه به گونه‌ای عمل کنیم که مخاطبان از هر قشری که باشند، همراه برنامه بوده و از شنیدن آن خسته نشوند که این مهم با ساده‌کردن دیالوگ‌های رد و بدل شده میان من و کارشناسان یا مسئولان میسر شده است. هر وقت که احساس کنم بحث تخصصی شده تلاش می‌کنم با روش‌هایی جملات را کاملا ساده و در اختیار مخاطبان عام برنامه قرار ‌دهم.

عابدی به استفاده از تکنیک‌های گویندگی در این برنامه نیز اشاره می‌کند و می‌افزاید: همان‌طور که می‌دانید گویندگان رادیو برای ارتباط هرچه بیشتر با مخاطبان خود مجبور هستند با استفاده از برخی روش‌ها و تکنیک‌ها از یکنواختی و خسته‌کننده بودن برنامه جلوگیری کنند. در برنامه ما هم از این روش ها استفاده می‌شود؛ هرچند این برنامه در کل چالشی نیست،‌ اما متناسب با سوژه‌های انتخاب شده از سوی سردبیر برنامه گاهی اوقات لازم است برنامه به نوعی اجرا شود که حس چالشی بودن به شنونده‌ها القا شده و آنها را وادار به عکس‌العمل کند تا از این طریق مشارکت بیشتری در برنامه داشته باشند.

این گوینده رادیو به آیتم‌های کوتاه در برنامه نیز اشاره می‌کند و می‌گوید: ساعت برنامه عمران و پیشرفت تقریبا اوایل شب انتخاب شده و با توجه به این موضوع نمی‌توانیم در طول برنامه متکلم وحده باشیم به همین دلیل سعی می‌کنم با هماهنگی سردبیر برنامه بحث را به گونه ای مدیریت کنم که تقریبا دو یا سه دقیقه از هر یک از کارشناسان حاضر در برنامه نظر داشته باشیم که با این روش می توانیم همواره توجه مخاطبان را به سوژه برنامه حفظ کنیم. (محسن معظمی گودرزی/ ضمیمه قاب کوچک)