ترکیه، کامیون‌های ایرانی را شوکه کرد

داود کشاورزیان با اشاره به اینکه کشور ترکیه در یک اقدام دور از انتظار و برخلاف موافقتنامه حمل‌ونقل جاده‌ای دو کشور، عوارض عبوری کامیون‌های ایرانی از داخل این کشور را از نخستین ساعت جمعه گذشته وضع و ظرف مدت 48 ساعت به دو برابر افزایش داده است، گفت: طرف ترکیه برای نخستین بار ساعت صفر روز جمعه (18 مهرماه)به حدود 25 یورو از کامیون‌های ایرانی بابت عوارض عبور دریافت کرد و ایران نیز بر طبق قوانین جاری و رفتار متقابل، از ساعت صفر روز شنبه حدود 25 یورو از کامیون‌های ترکیه عوارض دریافت می‌کند‌.

وی ضمن تاکید بر تعامل همه جانبه در روابط از سوی جمهوری اسلامی ایران با کشور ترکیه از جمله روابط حمل و نقلی که همواره رو به توسعه بوده و مورد علاقه هر دو کشور نیز است، افزود: در پی این اقدام دولت ترکیه از ساعت 14 روز شنبه عوارض دریافتی خود را از کامیون‌های ایرانی به حدود 50 یورو افزایش داد، این در حالی است که دولت جمهوری اسلامی ایران در راستای توسعه مناسبات همیشگی دوجانبه، از افزایش عوارض دوم خودداری و مراتب اعتراض خود را از طریق وزارت امور خارجه کشورمان به مقامات ترکیه‌ای اعلام کرد و هرگونه رفتار متقابل را منوط به بررسی موضوع در این زمینه در مبادی ذیربط می‌داند.

رییس سازمان راهداری و حمل و نقل جاده ای، گفت: طبق ماده 5 موافقتنامه حمل‌ونقل جاده‌ای ایران و ترکیه که در سال 1373 به تصویب مجلس شورای اسلامی و پارلمان ترکیه رسیده است، دو کشور متعهد شده‌اند هیچ‌گونه مالیات یا عوارض نسبت به وسایل‌نقلیه طرف متعاهد دیگری که در سرزمین آن طرف متعاهد به صورت ترانزیت و یا به مقصد دو کشور عبور می‌کنند به جز عوارض برای استفاده از شبکه‌ راه‌های اصلی و عوارض به منظور تأمین هزینه‌های مربوط به نگهداری و مرمت راه‌ها و حمل‌ونقل در ایستگاه های عوارضی، دریافت نکنند.

کشاوزیان افزود: در این موافقتنامه آمده که تنها وجوهاتی دریافت شود که به صورت یکسان جهت پوشاندن تفاوت قیمت سوخت در داخل کشور و قیمت‌ بین‌المللی قابل دریافت است و از آنجا که نرخ سوخت در ایران یارانه‌ای است، از 20 سال گذشته از کامیون‌هایی که از مرز ترکیه وارد ایران می‌شدند، مابه‌التفاوت نرخ سوخت دریافت می‌شد که بعد از افزایش نرخ سوخت، این مابه‌التفاوت وفق قوانین و مقررات محاسبه و از کامیون‌های ترک دریافت می‌شود، البته این مقدار بسیار کمتر از قیمت گازوئیل در طرف ترکیه بوده و در مقابل مابه التفاوت در ایران سوخت به قیمت جایگاه به کامیونهای ترک عرضه می‌شود، ضمن آینکه قیمت گازوئیل در ترکیه حدود 14 برابر قیمت در ایران می باشد.

معاون وزیر راه و شهرسازی در بخش دیگری از توضیحات خود افزود: طبق توافقی که از سالها قبل با طرف ترک صورت گرفته ، جمهوری اسلامی ایران بابت هر 100 کیلومتر پیمایش کامیون‌های ترک در ازای فروش گازوئیل به قیمت جایگاه در داخل خاک ایران 25 یورو از کامیونهای ترک دریافت می‌کرده است، این در حالی است که کشور ترکیه بدون فروش سوخت به کامیون های ایرانی، شروع به اخذ عوارض از هر کامیون ایرانی به مقدار 25 یورو در هر 100 کیلومتر پیمایش کرده است و پس از اقدام مشابه جمهوری اسلامی ایران آنان دوباره عوارض دیگر 25 یورویی وضع و برقرار کردند.

وی گفت: هرچند جمهوری اسلامی ایران افزایش 25 یورو دیگر بابت عوارض عبور کامیون‌های ترکیه از داخل کشور را برای خود محفوظ می‌داند لیکن در راستای سیاست‌های دو جانبه و توسعه مناسبات دو کشور در حال حاضر مسئولین کشورمان در تلاش هستند تا موضوع را از طریق مقامات این کشور با مذاکرات حل و فصل نمایند و با هدف گذاری مقامات ارشد دو کشور برای تجارت 30 میلیارد دلاری ، فضا را برای رونق کسب و کار افزایش دهند.

رییس سازمان راهداری و حمل و نقل جاده ای ضمن اشاره به منافع اقتصادی و بازرگانی دو کشور و نگرانی های بازرگانان و تجاری که از طریق حمل و نقل جاده ای کالاهای خود را از قلمرو ترکیه و جمهوری اسلامی ایران عبور می دهند، گفت: هم‌اکنون کامیون‌های ایرانی در داخل ترکیه بابت خرید هر لیتر گازوییل باید 6.1 یورو پرداخت ‌کنند، اما کامیون‌های ترکیه در خاک ایران به ازای هر لیتر گازوییل 92 سنت می‌پردازند بنابر این رفتار اخیر ترکیه در حوزه حمل و نقل جاده ای طبق توافقات دوجانبه نبوده و به صلاح توسعه روابط نیست ، چرا که رؤسای جمهور دو کشور همواره بر ضرورت توسعه مناسبات تأکید دارند، بنابراین اقدام صورت گرفته مغایر با دیدگاه‌های مقامات دو کشور محسوب می‌شود.

وی افزود: طرف ترکیه‌ای در گذشته چندین بار اعلام کرده بود که کامیون‌های این کشور که از داخل خاک ایران عبور می‌کنند مخزن سوخت آنها پلمپ شود و پس از اینکه بار خود را در ایران تحویل دادند با کنترل پلمپ از مرز عبور کنند، این در حالی است که کنترل پلمپ این وسایل نقلیه در مبادی ورودی دو کشور به دلیل حجم تردد کامیون‌ها ضمن افزایش ایستایی کامیون‌ها در مرزهای دو کشور، مشکلات فراوانی را می تواند برای رانندگان تمامی کشور نیز ایجاد کند و این در حالی است که در حال حاضر کامیون های ترکیه به سهولت و به راحتی بدون داشتن سوخت وارد خاک جمهوری اسلامی ایران می شوند و در اولین جایگاه به مقدار دلخواه سوختگیری کرده و به هنگام خروج از مرزها نیز بدون هیچ کنترل و ممانعتی با باک پر از کشور خارج می‌شوند.

کشاورزیان گفت: طرف ترکیه‌ای هم‌اکنون مخزن سوخت کامیون‌های ایرانی را پلمپ می‌کند تا سوخت اضافی در ترکیه به فروش نرسد، چرا که نرخ سوخت در ترکیه با قیمت سوخت ایران قابل مقایسه نیست و از این منظر منطق پلمپ کردن مخزن سوخت کامیون‌های ایرانی در ترکیه با عدم پلمپ کردن کامیون‌های ترکیه در داخل ایران برابر نیست.

معاون وزیر راه و شهرسازی با بیان اینکه در صورت ادامه روند فعلی، فضای رقابتی برای کامیون‌های هر دو طرف مشکل‌ساز می‌شود، ابراز امیدواری کرد کامیون‌های دو کشور طبق توافقنامه موجود و در یک فضای رقابتی سالم و عادلانه در داخل خاک یکدیگر تردد کنند‌.

در سال 2013 بیش از 65 هزار کامیون ترکیه وارد خاک ایران شدند که معادل همین مقدار هم کامیون‌های ایرانی وارد خاک ترکیه می‌شوند. همچنین سالانه 10 هزار اتوبوس ایرانی به ترکیه سفر می‌کنند.(مهر)