جواد هاشمی: چون قدم کوتاه بود به جبهه اعزام نشدم

این بازیگر از چگونگی حضورش در جبهه های جنگ گفت: اولین بار زمانی که ۱۶ سالم بود در سال ۶۱ برای اعزام به جبهه اقدام کردم اما چون قدم کوتاه بود سنم کمتر به نظر می آمد و به من اجازه حضور ندادند. با اینکه من تک پسر خانواده بودم اما مادرم مشوق من بود و از جهت رضایت والدین مشکلی نداشتم. به همین خاطر با تعدادی از بچه های مدرسه به کمک مدیرمان که بعدها او هم به شهادت رسید به منطقه شادگان نزدیک خرمشهر رفتیم و من برای اولین بار در پدافند گمرک خرمشهر مستقر شدم.

هاشمی همچنین درباره چگونگی حضورش در عرصه سینما گفت: من در نوجوانی عضو گروه تئاتر بودم و اولین کار جدی ام در سال ۵۹ با نمایش «حج ابراهیم حج عاشورا» در کنار محمدرضا شریفی‌نیا شروع شد. بعدها که معلم مدرسه شدم سال ۶۴ با شاگردانم تئاتر کار می کردم تا اینکه سینماگرانی چون جمال شورجه و مرحوم رسول ملا قلی ‌ور از بین بچه های ما افرادی انتخاب کردند و همان روزها رسول ملاقلی پور مرا برای فیلم «بلمی به سوی ساحل» انتخاب کرد.۲ اما آموزش و پروش به من اجازه سه ماه مرخصی نداد تا اینکه مدتی بعد در فیلم «پرواز در شب» ساخته همین کارگردان اولین تجربه سینمایی من آغاز شد.

وی افزود: کار سینمایی من با جنگ توام بود و من سه فیلم اولم را در سال های جنگ بازی کردم. به این صورت که از جبهه مرخصی می گرفتم و از خاکریز واقعی به خاکریز قلابی می آمدم. بازیگری در شرایط آن زمان واقعا سخت بود. خوب یادم هست سر فیلم «افق» مستقیم از جبهه به بوشهر آمدم تا بازی کنم. برای فضای حقیقی و مجازی جبهه آمیخته شده بود شاید همین ها بود که باعث شد به این ژانر همیشه متعهد باشم . دستمزد برای مان معنایی نداشت. من برای فیلم «افق» قرارداد بستم اما هیچ پولی دریافت نکردم و هیچ وقت هم دنبالش نرفتم. این فیلم هشت ماه در بدترین شرایط جغرافیایی رمل های سیستان و بلوچستان در خود جبهه جلوی دوربین رفت. بسیاری از تانک هایی که برای صحنه در نظر گرفته بودیم توسط عراقی ها بمباران شد.

هاشمی ادامه داد: سالهای اول محلی به نام شهرک دفاع مقدس وجود نداشت و اکثر فیلم ها در جبهه های واقعی فیلمبرداری می شد. اگرچه شرایط دشواری بود اما خاطرات بسیار خوبی رقم خورد. پشت صحنه فیلم ها سنگر بود و رزمندگانی که می جنگیدند. اما کم کم تغییراتی طی سی سال شکل گرفت که طبیعی است. اما دفاع مقدس هرگز فراموش نمی شود هنوز سوژه های ناب و افراد زیادی هستند که باید به عنوان سوژه های بی بدیل به آن نگاه شود و رسالت فیلمسازان پرداختن به آنهاست تا نسلی که هیچ درکی از جنگ ندارد اسطوره ها را بشناسد و نا گفته های جنگ را ببیند.

وی گفت: با حسین قاسمی جامی قبل از «سیمرغ» در فیلم «چشم شیشه ای» کار کرده بودم و در صحبت هایی که با هم داشتیم گفت روی کاغذ چهره ات به شهید کشوری نزدیک است همین شد که از من دعوت به کار کرد اما روابط عمومی هوانیروز که با تکنیک های سینمایی آشنا نبود گفت قد من کوتاه است و با شناختی که از شهید کشوری داشت گفت برای این نقش مناسب نیستم. گروه هم دو بازیگر قد بلند را برای نقش های شهید کشوری و شهید شیرودی انتخاب کرده بودند. تا اینکه بعد از مشورت با مادر شهید کشوری ایشان تحقیق می کند و می گوید این آقا از نظر اخلاقی جایگزین مناسبی نیست.

بازیگر «اخراجی‌ها» افزود: با اینکه بخش هایی از کار جلوی دوربین رفته بود اما بنیاد شهید کار را خواباند و رضا رویگری را برای نقش شهید کشوری و مرحوم خسرو شکیبایی را برای نقش شهید شیرودی در نظر گرفتند قبل از شروع کار رویگری سر فیلم دیگری از اسب افتاد و کمرش آسیب دید. آخر تصمیم گرفتند دو بازیگر کوتاه قد روبروی هم قرار دهند. حسین قاسمی جامی بار دیگر با من تماس گرفت و در باره من هم با مادر شهید صحبت کرده بود. ایشان مرا تایید کرد اما آن زمان من سر پروژه «حماسه مجنون» ساخته جمال شورجه در انزلی بودم. وقتی با من تماس گرفتند علی رغم اصرارشان با دلخوری رد کردم.

هاشمی گفت: همان شب خواب دیدم در هتل هستم و شهید کشوری روی دوپای من نشسته و می پرسد: چندسالته؟ من گفتم ۲۷ سال. او گفت من هم زمانی که شهید شدم ۲۷ساله بودم. صبح که بیدار شدم برای آقای شورجه خوابم را تعریف کردم و بعد از دو سه روز مادر شهید کشوری به هتل ما زنگ زد و با لحنی صمیمی با من صحبت کرد. وقتی ماجرای خوابم را تعریف کردم ایشان بی اغراق ۱۰دقیقه گریه می کرد و گفت دیگر امکان ندارد اجازه دهم این نقش را فرد دیگری بازی کند. بعد از آن در صحبت هایی که با جمال شورجه داشتم به این نتیجه رسیدیم سکانس‌های بازی من را زودتر بگیرند تا بتوانم سر پروژه «سیمرغ» حاضر شوم.

این بازیگر گفت: بدون اغراق تنها کسی که در سال های بازیگری اش فقط در خدمت فیلم های دفاع مقدس بوده من هستم و هنوز هم در همین هوا نفس می‌کشم. این روزها آثار جنگی کمتر ساخته می شود اگر هم تولیدی باشد معمولا سراغ جوانانی می روند که چهره‌ و حضورشان تماشاگر پسند است. اما هر زمان که سینمای دفاع مقدس خواهان من باشد با کمال میل در این حوزه حضور خواهم داشت. (سوره سینما)