بیوسنسور ایرانی برای تشخیص سرطان

دکتر محمد عبدالاحد ، مجری طرح با اشاره به تغییرات فاز سلول‌های سالم و سرطانی، گفت: زمانی که سلول سالم از فاز سلامت وارد فاز سرطانی می‌شود تغییراتی در غشای آن ایجاد خواهد شد که این تغییرات یکسری تصاویر و پس زمینه‌های بایولوژیکی را به همراه دارد.

وی با بیان اینکه این تغییرات شامل تغییرات الکتریکی است، افزود: در این تغییرات کانال‌های یونی سلولی دچار اختلال و یا خواص «دی الکتریکی غشای سلولی» که حاوی فسفولیپید است مختل می‌شود.

عبدالاحد با تاکید بر اینکه از نظر متخصصان الکترونیک در این تغییرات اطلاعات مفیدی نهفته است، خاطرنشان کرد: از این رو اگر بتوانیم ساختاری را بسازیم که بتواند غشای سلولی را از نظر الکترونیکی تحلیل کند قادر خواهیم بود که اختلالات درون سلول‌ها را شناسایی کنیم که این امر ما را به تشخیص سلول‌های سرطانی از سلول‌های سالم هدایت می‌کند.

مجری این طرح با اشاره به مطالعات انجام شده در این زمینه یادآور شد: در این تحقیقات بیوسنسوری را تولید کردیم که از روی سنجش تغییرات رزونانس الکتریکی تک سلول‌ها قادر به شناسایی و تشخیص سلول سرطانی است.

وی با بیان اینکه این بیوسنسور با استفاده از نانو سیم‌های سیلیکون تولید شده است، گفت: این بیوسنسور بر بستر سیلیکونی و نانو لوله‌های کربنی تولید شده و پس از چکاندن محلولی بر روی آن از طریق کامپیوتر سیگنال‌هایی که از طریق این بیوسنسور دریافت می‌شود مورد تحلیل قرار می‌گیرد و پس از آن می‌توان فهمید که چه اتفاقی در سلول رخ داده است.

مجری طرح به بیان جزئیات این طرح اشاره کرد و توضیح داد: برای این منظور توانستیم با استفاده از نانولوله‌ های کربنی عمودی که از نظر الکترونیکی ساختارهای فعالی هستند، اندوسکوپ تک سلولی را بسازیم و زمانی که در بر همکنش مستقیم با غشای سلول‌ها قرار می‌دهیم، فرکانس‌ های مختلف سیگنال‌های الکترونیکی سلول‌ها دریافت و مورد تحلیل قرار می‌گیرند.

عبدالاحد، اظهار کرد: تحلیل‌ها نشان می‌دهد که سلول‌های سالم در فرکانس‌های مختلف دارای پیک‌های رزونانس الکتریکی هستند این در حالی است که در سلول‌های سرطانی رزونانس الکتریکی هم از لحاظ تعداد و هم به لحاظ شدت دچار افت می‌شوند.

این محقق با بیان اینکه از رزونانس‌های الکتریکی به دست آمده اسپکترسکوپی (طیف نگاری) می‌شود، افزود: این روش نوین ما را در تشخیص سلول‌های سرطانی از سالم و همچنین شناسایی گرید پایین سلول سرطانی از گرید بالای سرطانی یاری خواهد کرد.

وی با بیان اینکه سلول‌های استفاده شده در این تحقیقات سلول‌های استاندارد تهیه شده از انیستیتو پاستور بوده است، افزود:در فاز اول مطالعات از سلول‌های سرطان سینه و روده استفاده شد که نتایج خوبی به دست آمد.

عبدالاحدی با اشاره به اجرایی کردن فاز دوم این تحقیقات، یادآور شد: در فاز دوم با همکاری بیمارستان‌ های مفید و طالقانی و با هماهنگی سازمان انتقال خون با استفاده از این سنسور اقدام به تحلیل سلول‌ های سرطان خون کردیم. در این مطالعات در صدد هستیم که بدانیم این روش می‌تواند به عنوان یک روش دقیق در تشخیص سیگنال‌های اولیه سرطان خون مورد استفاده قرار گیرد یاخیر.

وی افزود: این تحقیقات در آزمایشگاه نانو الکترونیک دانشگاه تهران با همکاری مرکز نانو تکنولوژی بیمارستان طالقانی اجرایی شد.(مهر)