راه‌حل علمی مقابله با پدیده شنود در کشورها

مجید محمدی کنعان کارشناسی ارشد فیزیک حالت جامد و محقق ایرانی ، گفت: در حال حاضر کشورهای جهان برای مقابله با سرقت، شنود یا جاسوسی داده‌ها و اطلاعات در حال انتقال، از یک نقطه به نقطه دیگر به خصوص اطلاعات بانکی، از رمز گذاری(کریپتوگرافی) اطلاعات استفاده می‌کنند.

وی با بیان اینکه در این روش اطلاعات در دو مرحله رمزگذاری می‌شود، اظهار داشت: در مرحله اول اطلاعات یا داده‌ها را در هنگام ارسال، رمزگذاری می‌کنند تا اگر کسی بخواهد در مسیر انتقال، به اطلاعات دستبرد بزند، این اطلاعات برایش نامفهوم باشد.

محمدی افزود: در مرحله دوم یک رمز مختص به هر شخص را ایجاد می‌کنند تا از طریق آن رمز شخصی به اطلاعات شخصی خودش که  همان حساب بانکی است دسترسی داشته باشد، در واقع از طریق رمز شخصی، این اجازه به دارنده رمز داده می‌شود که به اطلاعات کدگذاری شده یا رمز گذاری شده دسترسی داشته باشد.

این محقق ایرانی گفت: این شیوه در حال حاضر در ارسال اطلاعات از سوی تمام کشورهای جهان استفاده و روش نسبتا امنی محسوب می‌شود زیرا رمزگذاری تا حدی زیادی امنیت لازم را دارد و در واقع  امکان رمز گشایی برای سارقان بسیار مشکل است لذا امروزه  سارقان اطلاعات، تمام تلاششان این است که به رمز شخصی افراد دسترسی داشته باشند تا بتوانند سرقت کنند و در این راه از ترفندهای مختلفی مثل فیشنگ یا ترفندهایی مثل برنده شدن جایزه  را مطرح می‌کنند و از افراد اطلاعات شخصی مثل شماره کارت، کد ملی می‌خواهند.

محمدی با بیان اینکه تمام کشورهای جهان برای انتقال اطلاعات بانکی از این شیوه استفاده می‌کنند، ادامه داد: در این روش در واقع می‌خواهند بطور غیر مستقیم به رمز شخصی افراد دسترسی داشته باشند، به همین دلیل است که پلیس دائما به شهروندان هشدار می‌دهد که از دادن اطلاعات شخصی حساب بانکی به افراد ناشناس خوداری کنند.

وی افزود: البته به نظر می‌رسد این شیوه کدگذاری اطلاعات در آینده با خطراتی مواجه شود زیرا  اگر کامپیوترهای قدرتمند کوانتمی وارد بازار شود و در دسترس عموم قرار گیرد، بیم آن می‌رود که حتی روش فعلی کدگذاری که سارقان با دزدیدن رمز شخصی یا دسترسی به اطلاعات شخصی دیگر می‌توانند به اطلاعات اشخاص دسترسی پیدا کنند و سرقت کنند، دیگر کارا نخواهد بود.

این محقق ایرانی در رابطه با بحث شنود و جاسوسی از مکالمات شهروندان به خصوص مقامات کشورها نیز گفت: روش ارسال اطلاعات در جهان کنونی بر پایه فیزیک کلاسیک استوار است یعنی اطلاعات را روی امواج الکترومغناطیس مدل کرده و از یک نقطه به نقطه دیگر ارسال می‌کنند مانند امواج ماهواره ،موبایل ،اینترنت ،کابل نوری و غیره.

وی افزود: فیزیک کلاسیک در حوزه‌های مختلف خدمات گسترده‌ای مانند بحث انتقال دیتا با سرعت نور تقریبا  300 هزار کلیومتر بر ثانیه ،بحث سونوگرافی در پزشکی ،اشعه x ،تکنولوژی فیبر نوری و....و امروزه هم بحث نانوتکنولوژی به جهانیان ارائه کرده است اما باید اعتراف کرد فیزیک کلاسیک از یک ضعف بنیادی و ماهیتی برخودار است، آن هم این است که اطلاعاتی که بر اساس فیزیک کلاسیک یعنی همین شیوه امروزی ارسال می‌شود، این ضعف را در داخل خودش دارد که اگر دو نفر قصد این را داشته باشد که  مکالمه کنند و به هم اطلاعات بفرستند اگر نفر سوم بخواهد مکالمه آنها را شنود کند، مکالمه کننده‌ها متوجه حضور شنود کننده یا استراق سمع  شخص سوم نمی‌شوند زیرا وقتی شخص شنود کننده وارد عمل می‌شود در هنگام شنود یا کپی گرفتن از اطلاعات هیچ تغییر یا تحولی در اطلاعات اولیه رخ نمی‌دهد.

وی افزود: تنها راه حل برای جلوگیری از شنود شخص سوم گفتن حرف‌ها به صورت رمز است که در زمان جنگ‌ کشورها از این روش استفاده می‌کنند ولی این شیوه در تعاملات عمومی یا مکالمه مقامات کشورها به کار نمی‌رود زیرا شهروندان یا مقامات کشورها نیازمند ارتباطات گسترده کاری هستند و نمی‌توانند برای هر ارتباطی کلمات رمزگونه داشته باشند بنابراین در روش فعلی مکالمات بین دو طرف اگر شخص سومی مکالمات آنها را شنود کند طبق روش فعلی متوجه استراق سمع کننده نخواهیم شد.

این محقق ایرانی ادامه داد: تنها راه حلی که در حال حاضر وجود دارد روش کدگذار کوانتمی (کریپتوگرافی کوانتمی) است، هرچند به دلیل پیچیدگی‌ها این روش خیلی گسترش پیدا نکرده است البته بعضی از کشورها سرمایه گذاری‌هایی روی آن انجام داده‌اند به عنوان مثال از سال 2007 برخی کشورهای جهان، به روی ارسال اطلاعات به روش تک فوتون، برنامه ریزی و سرمایه گذاری لازم را انجام داده‌اند.

محمدی اظهار داشت: در مکانیک کوانتمی، هر ذره کوانتمی مثل فوتون(نور) یک تابع حالت دارد بنابراین اگر بخواهیم کپی از این ذره کوانتمی(نور) تهیه کنیم در اثر کپی گرفتن، تابع حالت آن ذره کوانتمی، دیگر آن تابع حالت اولیه نخواهد بود و یک تابع حالت جدید به دست می‌آورد در نتیجه مکالمه کننده‌ها متوجه این تغییر نمی‌شوند.

وی گفت: در واقع  توصیه می‌شود در فرایند ارسال اطلاعات یا مکالمه به خصوص مکالمه مقامات کشورها از روش  تک فوتون کوانتمی (فوتون انتی بانچینگ )استفاده شود زیرا در این روش، اگر نفر سومی بخواهد از اطلاعات ارسالی کپی تهیه کند در هنگام شنود، حالت ذره کوانتومی تغییر کرده و افراد مکالمه‌کننده متوجه شنود از سوی فرد سوم می‌شوند بنابراین مکالمه خودشان را قطع و به یک زمان امن موکول می‌کنند.

وی افزود: هر چند روش کوانتمی نمی‌تواند مانع کپی کردن اطلاعات شود، اما حضور شخص سوم را اطلاع می‌دهد بنابراین مکالمه را متوقف می‌کنند در واقع  گفتگوهای مهم شهروندان به خصوص مکالمات مقامات افشا نمی‌شود.

شایان ذکر است، مجید محمدی کنعان در پایان نامه کارشناسی ارشد فیزیک حالت جامد در بخش نتیجه گیری پایان نامه،  هشدارهای لازم را در مورد ضعف‌های شیوه فعلی انتقال اطلاعات بیان کرده است.(فارس)