چگونه یک ارتباط خوب و موثر برقرار کنیم؟

به گزارش جام جم سرا به نقل از خراسان- مشکل در برقراری ارتباط مناسب در بسیاری از موقعیت‌های عادی زندگی رخ می‌دهد و باعث رنجش و ایجاد فاصله بین افراد می‌شود. اما اینکه چگونه باید با اعضای خانواده یا دوستان ارتباط موثر و مفیدی برقرار کنیم نیاز به آموختن مهارتی دارد که روان‌شناسان از آن به عنوان مهارت «ارتباط موثر» و سومین مهارت از مهارت‌های ۱۰ گانه زندگی یاد می‌کنند.

ارتباط چیست؟

«ارتباط، هر عمل متقابلی است که شامل انتقال پیام باشد». پیام نه تنها باید فرستاده شود بلکه باید دریافت نیز بشود. در غیر این صورت ارتباط برقرار نخواهد شد. از طرفی اگر پیام فرستاده نشود ولی دریافت شود، سوء تفاهم به وجود می‌آید. مثل پدری که به خاطر مشکلات مالی یا... ناراحت واخمو است وهیچ حرفی نمی‌زند اما دخترش فکر می‌کند پدرش از دست او ناراحت است. برای برقراری ارتباط استفاده از کلمات ضروری نیست و می‌توان ازطرق دیگری نیز ارتباط برقرار کرد. کافی است پیامی ارسال و دریافت شود؛ برای مثال تکان دادن سر می‌تواند علامت تایید و یا باز کردن چشم نشان دهنده تعجب باشد.

چگونه ارتباط خوبی برقرار کنیم؟

ارتباط، دو عنصر اصلی دارد؛ عنصر کلامی و غیر کلامی. اگر در هریک از این عناصر مشکلاتی وجود داشته باشد می‌تواند به ارتباط آسیب برساند.

اجزای کلامی ارتباط

- از پرداختن بیش از حد به جزئیات غیرضروری خودداری کنید.
- شرایط روانی، خانوادگی، سطح تحصیلات و سن فرد مقابل را در نظر بگیرید.
- صحبت کردن به شکل یکنواخت معمولا باعث خستگی و کسالت دیگران می‌شود. برای اینکه ارتباط بهتری ایجاد کنید سعی کنید احساس وهیجانات خود را در آهنگ و تن صدایتان نشان دهید.
- صحبت کردن خیلی آهسته، باعث می‌شود دیگران تصور کنند از اعتماد به نفس کافی برخوردار نیستید یا شخصی خجالتی و ضعیف به نظر بیایید. صحبت بلند باعث آزار دیگران می‌شود و مودبانه نیز به نظر نمی‌رسد. بهتر است نسبت به موضوع صدا را بالا و پایین ببریم و از این طریق به جذابیت سخن خود بیفزاییم.

اجزای غیر کلامی ارتباط

تماس چشمی: تماس چشمی مناسب، از مهم‌ترین عوامل یک ارتباط مؤثر است. بهترین تماس چشمی یک ارتباط مداوم و منقطع است، به عبارت دیگر در تمام طول ارتباط باید به فرد نگاه کنید، ولی از خیره شدن بپرهیزید.
حالات چهره: بیشتر مواقع با نگاه کردن به چهره یک نفر می‌توانیم احساسات و حالات او را حدس بزنیم. برای مثال: گره کردن ابرو‌ها نشانه ناراحتی یا خشم، بالا بردن ابرو‌ها حاکی از تعجب و لبخند زدن، رضایت را می‌رساند.
ژست‌ها: ژست‌ها حرکاتی هستند که فرد انجام می‌دهد و معمولا معنی خاصی دارند. مثلا تکان دادن دست می‌تواند علامت نفی باشد. استفاده از حرکات دست در بهتر رساندن پیام وجذاب‌تر شدن ارتباط نقش مهمی دارد. نمونه‌های دیگری از ژست‌ها بدین شرح است:
بالا انداختن شانه‌ها = نفهمیدن موضوع- رفع مسئولیت؛
انگشت روی شقیقه = تفکر و تأمل؛
دست به کمر = مقابله؛
دست به چانه= اشتیاق.
آسیه امیدوار (کار‌شناس ارشد روان‌شناسی بالینی)