مرگ سالانه 5000 موتورسوار

آمار‌ها از رشد چشمگیر استفاده از موتورسیکلت در کشور و وضع نامناسب استفاده از این وسیله حکایت دارد، زیرا همیشه در فصل‌های بهار و تابستان به طرفداران موتورسیکلت اضافه شده و آمار حوادث موتورسواران هم بالاتر می‌رود.

فرمانده پلیس راه کشور درباره آمار حوادث مربوط به موتورسواران در چند سال گذشته به جام‌جم می‌گوید: طبق آمارهای به دست آمده در کل شهرها و جاده‌های کشور سالانه حدود3500 تا 5000 نفر از موتور‌سواران کشته می‌شوند.

علاوه بر این در سال گذشته حدود 14 هزار و 430 نفر در تصادفات موتورسیکلت مجروح شده‌اند که در مقایسه با سال90 حدود 3400 نفر افزایش پیدا کرده است. این در حالی است که بیشتر این موتورسوار‌ها به دلیل ضربه مغزی فوت کرده‌اند.

حسین رحیمی، رئیس پلیس راهور تهران با اشاره به این‌که رکورد آمار فوتی‌های تصادفات بعد از عابران به موتورسواران می‌رسد، به جام‌جم می‌گوید: با توجه به آماری که در سه ماهه اول سال داریم، می‌توانیم بگوییم افزون بر 40 درصد از کشته‌ها در تصادفات ما عابران هستند و بعد از آنها موتورسواران با حدود بیش از 35 درصد از کل تصادفات در جایگاه دوم قرار می‌گیرند.

اکنون در شهر تهران تعداد زیادی موتورسیکلت وجود دارد که می‌توان تعداد آنها را بیش از چهار میلیون دستگاه تخمین زد، اما آنچه تصادفات و آمار ناگوار را افرایش می‌دهد استفاده نادرست از این وسیله است.

رحیمی درباره دلایل استفاده زیاد از موتورسیکلت در پایتخت می‌گوید: استفاده از این وسیله در شش‌ماهه سال افزایش پیدا می‌کند، اما در تهران دلایل دیگری مانند وجود محدوده طرح ترافیک، زوج فرد و بالا بودن قدرت مانور این وسیله سبب شده افراد زیادی به استفاده از آن تمایل پیدا کنند.همه این عوامل دست به دست هم داده و سبب شده موتورسیکلت به یک وسیله کاربردی در کلانشهرها تبدیل شود، زیرا طبق آمار حدود چهار میلیون دستگاه موتورسیکلت در تهران پلاک شده است، اگر احتمال بدهیم که یک میلیون دستگاه از این موتورسیکلت‌ها در شهرستان‌ها تردد کنند، می‌توان ادعا کرد اکنون حداقل سه میلیون موتورسیکلت در تهران وجود دارد، اما آنچه قابل توجه است تخلفاتی است که راکبان موتورسیکلت‌ها انجام می‌دهند. این در حالی است که آمار استفاده از موتورسیکلت در مناطق 11 و 12 و جنوب تهران بیشتر است، چون با توجه به بالا رفتن بهای خودرو و پایین بودن قیمت موتورسیکلت افراد بیشتر تمایل دارند از آن استفاده کنند.

رحیمی عنوان می‌کند: صدها کارخانه ساخت موتورسیکلت در کشور وجود دارد که در خیلی از مواقع نکات لازم و ضروری را هنگام ساخت موتور رعایت نمی‌کنند، به همین دلیل ایمنی این وسیله پایین می‌آید، البته در این خصوص باید دستگاه‌های ذی‌ربط مانند وزارت صنایع نظارت بیشتری کنند.

کلاس‌های آموزشی اجباری

قرار است از امروز (29 تیر) پلیس راهور پایتخت با تمامی تخلفات موتورسواران در سراسر شهر جدی برخورد کند، یعنی علاوه بر اعمال قانون و توقیف موتورسیکلت قرار است همه موتورسواران متخلف بدون استثنا در کلاس‌های بازآموزی شرکت کنند.

رئیس پلیس راهور تهران اضافه می‌کند: به این شکل هر‌ موتورسواری مرتکب خلاف شد، یعنی چه موتورش توقیف شود، چه نشود باید در این کلاس‌ها شرکت کند البته طرح برخورد با تخلفات تجاوز به گذرگاه عابر پیاده نیز از امروز اجرا می‌شود، به این شکل که با هر خودرو یا موتورسیکلتی که به حریم عابران پیاده تجاوز کند، مطابق قانون برخورد می‌شود.

برای این کار یک فرم توجیهی برای موتورسواران متخلف صادر و مشخص می‌شود که باید حداکثر در مدت یک هفته در کلاس‌های آموزشی که در مناطق 22 گانه پلیس راهنمایی و رانندگی تهران و ستاد ترخیص برگزار می‌شود، شرکت کنند.

به گفته رحیمی، این کار در راستای فرهنگ‌سازی برای شهروندان صورت می‌گیرد.

آموزش موتورسواران در آموزشگاه

رحیمی با بیان این‌که اکنون در کشور آموزشگاه‌های موتورسواری در حال تاسیس است، ادامه می‌دهد: این آموزشگاه‌ها می‌تواند نقش چشمگیری در کاهش تخلفات موتورسواران داشته باشد، زیرا هم‌اکنون شخصی که قصد گرفتن گواهینامه موتورسیکلت دارد، خودش تمرین می‌کند، اما با شروع به کار این آموزشگاه‌ها شخص باید در دوره‌های آموزشی که مانند رانندگی خودروست، شرکت کند بنابراین شاید بتوان با شروع به کار آموزشگاه‌ها امیدوار بود که موتورسیکلت سواران در استفاده از کلاه ایمنی جدی‌تر عمل کنند.

رئیس پلیس راهور تهران می‌افزاید: قبلا هنگام فروش موتورسیکلت کلاه ایمنی هم به خریدار تحویل می‌دادند که متاسفانه مدتی است به فراموشی سپرده شده است، اگر این کار دوباره شروع شود می‌تواند در کاهش آمار مرگ‌و‌میر موتورسواران نقش داشته باشد.

این در حالی است که امروز بخش زیادی از موتورسواران به بهانه گران بودن کلاه ایمنی استاندارد از کلاه‌های غیراستاندارد استفاده می‌کنند.

رحیمی در این باره می‌گوید: متاسفانه تعداد زیادی از موتورسواران از کلاه‌های کارگاهی استفاده می‌کنند، اما موتورسواران باید بدانند که جان انسان ارزش بیشتری دارد، چون کلاه ایمنی استاندارد حدود 60 هزار تومان قیمت دارد.

به گفته رحیمی، حدود 60 درصد موتورسوارانی که بر اثر تصادف فوت می‌کنند به دلیل وارد شدن ضربه به سر کشته‌می‌شوند.

بیشترین جرایم موتورسواران

اکنون در کلانشهر تهران بیشتر موتورسواران انواع و اقسام تخلفات را مرتکب می‌شوند، اما پلیس راهور در صورتی که موتورسواران یکی از این تخلفات یعنی استفاده نکردن از کلاه ایمنی، تک چرخ زدن، عبور از خط ویژه، حمل بار غیرمجاز و نامتعارف، عبور از محل عبور عابر پیاده و عبور از چراغ قرمز را مرتکب شوند، موتورسیکلت فرد متخلف را توقیف می‌کند.

رحیمی درباره بیشترین تخلف موتورسواران در پایتخت عنوان می‌کند: استفاده نکردن از کلاه ایمنی و تجاوز به گذرگاه عابر‌پیاده بیشترین تخلفی است که موتورسواران در تهران مرتکب می‌شوند.

معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران نیز درباره افرایش استفاده از موتورسیکلت در پایتخت به مهر می‌گوید: بخشی از این موضوع متاثر از شرایط اقتصادی حاکم بر جامعه و رشد ناگهانی چند برابری قیمت انواع خودرو‌ و نشان دهنده تاثیر شرایط اقتصادی بر شرایط اجتماعی است.

جعفر تشکری هاشمی با اشاره به این که بسیاری از موتورسواران فارغ از قوانین و مقررات و محدودیت‌ های قانونی به هر معبری که اراده می‌کنند، وارد شده و از هر چراغ قرمزی که بخواهند، رد می‌شوند و در واقع هیچ خط قرمزی برای خود قائل نیستند، ادامه می‌دهد: تابلوهایی همچون ورود ممنوع، دور زدن ممنوع و توقف ممنوع برای این عده، معنا و مفهوم چندانی ندارد.

کلاه استاندارد؛ ملی یا چینی؟

عجیب است که مسئولان کشور آمار بالای تصادفات و مرگ‌ و میر موتورسواران را منتشر کرده و تدبیری برای آن نمی‌اندیشند، زیرا طراحی یک کلاه‌ کاسکت مناسب که با آب و هوای کشور هم سازگار باشد، می‌تواند سهم عمده‌ای در کاهش مرگ و میر موتورسواران داشته باشد. علاوه بر این مسئولان می‌توانند با حمایت از نخبگان و بخش خصوصی، شرایط را برای این کار تسهیل کنند.

اما جالب اینجاست که خود راکبان موتورسیکلت هم انگار دلشان به حال خود نمی‌سوزد، زیرا تهیه یک کلاه ایمنی استاندارد هزینه زیادی برای آنها ندارد. شاید در نگاه اول مبلغی حدود 60 هزار تومان برای برخی‌ها که این روزها از راه‌کار با موتورسیکلت روزگار می‌گذرانند، گران باشد، اما همین افراد هم با یک حساب سر انگشتی می‌توانند به این نتیجه برسند که برای حفظ جان خود و به دردسر نیفتادن خانواده‌شان بهتر است از کلاه ایمنی استفاده کنند البته گران بودن کلاه ایمنی قسمتی از مشکل موتورسواران کشورمان است، زیرا آنها در کنار ایراد‌های واقعی برخی از کلاه‌ها مانند کمبود میدان دید و طراحی نامناسب، بر این باورند که مرگ همیشه برای همسایه رخ می‌دهد یا برخی از موتورسواران گرمای تابستان را بهانه کرده و ادعا می‌کنند کلاه‌کاسکت رفت و آمد را برای آنها دشوار می‌کند. این در حالی است که کارشناسان هشدار می‌دهند که با استفاده از کلاه ایمنی مناسب می‌توان آمار مرگ و میر موتورسواران را تا 50 درصد کاهش داد.

علاوه بر این امروز بیشتر موتورسواران از کلاه‌هایی استفاده می‌کنند که در بازار به نام کلاه چینی معروف شده‌ است که بیشتر به صورت قاچاق وارد کشور می‌شود، در صورتی که موتورسواران می‌توانند از سه نوع کلاه ایمنی استاندارد که به آنها کلاه ایمنی با پوشش کامل، پوشش سه‌چهارم و پوشش یک‌دوم می‌گویند، استفاده کنند. با این تفاسیر لازم است کلاه ایمنی مناسب، استاندارد و بومی تولید و معرفی شود.

مهدی آیینی‌ -‌ گروه جامعه